Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2023.44-02
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 3/2023 (44)
Konstytucyjna wolność przedsiębiorczości w kontekście społecznej gospodarki rynkowej – pożądane standardy regulacji

Autorzy: Jerzy Ciapała ORCID
Uniwersytet Szczeciński
Słowa kluczowe: konstytucyjna wolność przedsiębiorczości zasada społecznej gospodarki rynkowej prymat własności prywatnej pożądane cechy regulacji ustawowych negatywne tendencje w ustawodawstwie
Data publikacji całości:2023
Liczba stron:22 (21-42)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 94

Abstrakt

Przedmiotem opracowania są prezentacja i analiza wolności przedsiębiorczości w kontekście społecznej gospodarki rynkowej. Punkty odniesienia stanowią postanowienia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Autor odniósł się przede wszystkim do orzecznictwa polskiego Trybunału Konstytucyjnego oraz, w mniejszym stopniu, do stanowiska doktryny. Zasadne stało się przypomnienie cech istotnych wolności przedsiębiorczości (działalności gospodarczej), tak aby wskazać ich doniosłość względem przyjmowanych regulacji prawnych. Uznać należy, że wolność przedsiębiorczości stanowi pierwszy filar społecznej gospodarki rynkowej. Dwa pozostałe to własność prywatna oraz solidarność, dialog i współpraca partnerów społecznych. W podsumowaniu należy podkreślić całkowity brak konsekwencji w przyjmowanych regulacjach ustawowych, które powinny odpowiadać normom zadaniowym, w tym tendencjom wskazywanym w orzecznictwie i doktrynie. Mamy zatem do czynienia z istotną fikcją regulacji konstytucyjnych, co jest negatywną cechą dla całego polskiego porządku prawnego, zwłaszcza że po 2016 roku pozycja Trybunału Konstytucyjnego jest podważana.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Balcerowicz L., 800 dni – szok kontrolowany, Warszawa 1992.
2.Balcerowicz L., Trzeba się bić, Warszawa 2014.
3.Biernat S., Wasilewski A., Wolność gospodarcza w Europie, Kraków 2002.
4.Ciapała J., Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypospolitej Polskiej, Szczecin 2009.
5.Ciapała J., Konstytucyjna wolność przedsiębiorczości i jej ograniczenia ważnym interesem publicznym. Uwagi w kontekście reżimów stanów nadzwyczajnych oraz zdarzeń okresu pandemii, „Przegląd Konstytucyjny” 2021, nr 3.
6.Ciapała J., Pojmowanie wolności przedsiębiorczości w kontekście współczesnych uwarunkowań, „Państwo i Prawo” 2015, nr 2.
7.Ciapała J., Społeczna gospodarka rynkowa w kontekście idei solidaryzmu, w: A. Łabno (red.), Idea solidaryzmu we współczesnym prawie konstytucyjnym, Warszawa 2015.
8.Czarnek P., Wolność gospodarcza – pierwszy filar społecznej gospodarki rynkowej, Lublin 2014.
9.Dudek A., Pierwsze lata III Rzeczypospolitej 1989–2001, Kraków 2004.
10.Eucken W., Podstawy polityki gospodarczej, tłum. J. Kałużny, Poznań 2005.
11.Florczak-Wątor M., Niekonstytucyjność ograniczeń praw i wolności jednostki wprowadzonych w związku z epidemią COVID-19 jako przesłanka odpowiedzialności Skarbu Państwa, „Państwo i Prawo” 2020, nr 12.
12.Garlicki L., Zubik M., Ustawa w systemie źródeł prawa, w: A. Szmyt (red.), Konstytucyjny system źródeł prawa w praktyce, Warszawa 2005.
13.Hausner J., Społeczna czasoprzestrzeń gospodarowania. W kierunku ekonomii wartości, Kraków 2019.
14.Janiszewski H.A., Kiepski rezultat polonizacji, „Rzeczpospolita” z 23.04.2021.
15.Jarosz-Żukowska S., Konstytucyjna zasada ochrony własności, Kraków 2003.
16.Kieres L., Konstytucyjne publiczne prawo gospodarcze, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2014, nr 2.
17.Klecha K., Wolność działalności gospodarczej w Konstytucji RP, Warszawa 2009.
18.Kosikowski C., Wolność działalności gospodarczej i jej ograniczenia w praktyce stosowania Konstytucji RP, w: C. Kosikowski (red.), Zasady ustroju społecznego i gospodarczego w procesie stosowania Konstytucji, Warszawa 2005.
19.Kosikowski C., Wolność gospodarcza w prawie polskim, Warszawa 1995.
20.Kwiecień R., Interesy indywidualne a interesy wspólnotowe w prawie społeczności międzynarodowej, Lublin 2015.
21.Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Konflikt wartości w orzecznictwie TK (dobro wspólne a konstytucyjne prawa i wolności), „Studia i Materiały” 2002, T. XVI.
22.Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Kraków 2000.
23.Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego na początku XXI wieku, Kraków 2004.
24.Piechowiak M., Prawne i pozaprawne pojęcia dobra wspólnego, w: W. Arndt, F. Longchamps de Berier, K. Szczucki (red.), Dobro wspólne: teoria i praktyka, Warszawa 2013.
25.Przesławska G., Społeczna gospodarka rynkowa, w: U. Kalina-Prasznic (red.), Regulowana gospodarka rynkowa, Kraków 2003.
26.Sroczyński G., Świat się chwieje; 20 rozmów o tym, co z nami dalej, Warszawa 2015.
27.Sztompka P., Kapitał społeczny: teoria przestrzeni międzyludzkiej, Kraków 2016.
28.Szydło M., Swoboda działalności gospodarczej, Warszawa 2005.
29.Szydło M., Wolność działalności gospodarczej jako prawo podstawowe, Bydgoszcz–Wrocław 2013.
30.Trzciński J., Rzeczpospolita Polska dobrem wspólnym wszystkich obywateli, w: J. Góral, R. Hausner, J. Trzciński (red.), Sądownictwo administracyjne gwarantem wolności i praw obywatelskich 1980–2005, Warszawa 2005.
31.Włudyka T., Model społecznej gospodarki rynkowej a transformacja ustrojowa polskiej gospodarki: analiza prawno-gospodarcza, Kraków 2002.
32.Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
33.Wronkowska S. (red.), Polska kultura prawna a proces integracji europejskiej, Warszawa 2005.
34.Wróbel A. (red.), Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy, t. 1, Warszawa 2010.
35.Wróbel A. (red.), Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy, t. 2, Zasady – orzecznictwo – piśmiennictwo, Warszawa 2007.
36.Zakolska J., Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2008.