ISSN: 2451-0432
OAI
DOI: 10.18276/ap.2018.43-02
Lista wydań /
1/2018 (43)
Wzrost liczby zachowań radykalnych w Europie a przyszłość Unii Europejskiej
| Autorzy: |
Andrzej
Wojtaszak
Uniwersytet Szczeciński, Instytut Politologii i Europeistyki |
| Słowa kluczowe: | ekstremizm radykalizm terroryzm polityka migracyjna bezpieczeństwo Unia Europejska |
| Data publikacji całości: | 2018-03-30 |
| Liczba stron: | 13 (13-25) |
| Klasyfikacja JEL: | Z19 |
Abstrakt
Artykuł porusza problem zagrożenia, jakie powoduje w krajach UE działalność różnorakich
ruchów i organizacji ekstremistycznych. Niektóre z nich są radykalnie religijne, co
częściowo wynika z zaangażowania państw europejskich w konflikty na Bliskim Wschodzie.
Radykalizacja postaw wielu grup islamistów żyjących w Unii wiąże się z ideą odwetu,
głoszoną przez przywódców organizacji terrorystycznych (np. Al-Kaidy lub tzw. Państwa
Islamskiego, IS).
Problemem jest również ekstremizm ruchów i organizacji separatystycznych
i etnonacjonalistycznych. Pomimo osłabienia (zawieszenia działalności) ETA lub IRA
wciąż pojawiają się roszczenia niepodległościowe. Spore znaczenie mają separatyzmy korsykański
czy prowansalski, a o niezależności mówi się również w Katalonii i Szkocji. Nie
można też pominąć ekstremistów o poglądach lewacko-anarchistycznych czy radykalnie
prawicowych. UE szuka rozwiązań i podejmuje różne inicjatywy mające minimalizować
zagrożenie. Powstają strategie, deklaracje, programy, tworzone są kolejne instytucje. Istotne
jest, by w obliczu radykalizacji postaw ekstremalnych państwa członkowskie UE ściśle
ze sobą współpracowały.
Pobierz plik
Plik artykułu
Bibliografia
| 1. | Adamczuk, M. (2011). Rodzimy terroryzm jako zjawisko zagrażające bezpieczeństwu w Europie. Bezpieczeństwo Narodowe, 1 (17), 61–80. |
| 2. | Antoń, P. (2015). Unia Europejska wobec zbrojnego wymiaru skrajnego fundamentalizmu islamskiego. Eryda, 1 (1), 122–139. |
| 3. | Bukowski, S.Z. (2010). Terroryzm europejski. Geneza i współczesne zagrożenia. Słupsk: Akademia Pomorska. |
| 4. | Chojnicka, K., Jaskólski, M. (red.) (2012). Słownik historii doktryn politycznych. T.5: R–Ś. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe. |
| 5. | Declaration by ETA (2011). 8 January. Pobrane z: http://gara.naiz.eus/agiriak/110108_declaration.pdf (24.08.2017). |
| 6. | Ebbig, P., Fiedler, R., Wejkszner, A., Wojciechowski, S. (2007). Leksykon współczesnych organizacji terrorystycznych. Poznań: Wydawnictwo Instytut Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM. |
| 7. | Europol (2011). TE-SAT 2011. EU Terrorism Situation and Trend Report. Pobrane z: https://www.europol.europa.eu/activities-services/main-reports/te-sat-2011-eu-terrorism-situation-and-trend-report (21.08.2017). |
| 8. | Europol (2012). TE-SAT 2011. EU Terrorism Situation and Trend Report. Pobrane z: https://www.europol.europa.eu/activities-services/main-reports/te-sat-2012-eu-terrorism-situation-and-trend-report (22.08.2017). |
| 9. | Europol (2013). TE-SAT 2013. EU Terrorism Situation and Trend Report. Pobrane z: https://www.europol.europa.eu/activities-services/main-reports/te-sat-2013-eu-terrorism-situation-and-trend-report (22.08.2017). |
| 10. | Europol (2014). TE-SAT 2014. EU Terrorism Situation and Trend Report. Pobrane z: https://www.europol.europa.eu/activities-services/main-reports/te-sat-2014-eu-terrorism-situation-and-trend-report (25.08.2017). |
| 11. | Europol (2015). TE-SAT 2015. EU Terrorism Situation and Trend Report. Pobrane z: https://www.europol.europa.eu/activities-services/main-reports/european-union-terrorism-situation-and-trend-report-2015 (27.08.2017). |
| 12. | Europol (2016). TE-SAT 2016. EU Terrorism Situation and Trend Report. Pobrane z: https://www.europol.europa.eu/activities-services/main-reports/european-union-terrorism-situation-and-trend-report-te-sat-2016 (27.08.2017). |
| 13. | Europol (2017). TE-SAT 2017. EU Terrorism Situation and Trend Report. Pobrane z: https://www.europol.europa.eu/activities-services/main-reports/eu-terrorism-situation-and-trend-report-te-sat-2017 (30.08.2017). |
| 14. | Glossar der Verfassungsschutzbehörden. (2009). Köln: Bundesamt für Verfassunsschutz. |
| 15. | Górka-Winter, B. (2004). Plan Unii Europejskiej zwalczania terroryzmu (25 marca 2004 r.). Biuletyn PISM, 13 (201), 1093–1095. |
| 16. | Graaf de, B. (2011). Evaluating Counterterrorism Performance. A Comparative Study. New York: Routledge Taylor & Francis Group. |
| 17. | IEP (2014). Institute for Economics and Peace. Global Terrorism Index 2014. Measuring and Understanding the Impact of Terrorism. Pobrane z: http://economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2015/06/Global-Terrorism-Index--Report-2014.pdf (22.11.2017). |
| 18. | IEP (2015). Institute for Economics and Peace. Global Terrorism Index 2015. Measuring and Understanding the Impact of Terrorism. Pobrane z: http://economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2015/11/Global-Terrorism-Index-2015.pdf (22.11.2017). |
| 19. | IEP (2016). Institute for Economics and Peace. Global Terrorism Index 2016. Measuring and Understanding the Impact of Terrorism. Pobrane z: http://economicsandpeace.org/wp-content/uploads/2016/11/Global-Terrorism-Index--2016.2.pdf (22.11.2017). |
| 20. | Izak, K. (2011). Zagrożenie terroryzmem i ekstremizmem w Europie na podstawie wybranych przykładów. Teraźniejszość, prognoza ewolucji i kierunki rozwoju. Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego, 3 (5), 116–148. |
| 21. | Izak, K. (2014). Leksykon organizacji i ruchów islamistycznych. Warszawa: ABW. COS im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”. |
| 22. | Karolczak, K. (1995). Encyklopedia terroryzmu. Warszawa: Spar. |
| 23. | Kasprowicz, D. (2017). Populistyczna radykalna prawica jako obszar badawczy. Kraków: Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej UJ. |
| 24. | Komisja Europejska (2010). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady. Unijna polityka przeciwdziałania terroryzmowi: najważniejsze osiągnięcia i nadchodzące wyzwania z 20.07.2010. COM/2010/386 final. Pobrane z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52010DC0386 (26.07.2017). |
| 25. | Komisja Europejska (2014). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Zapobieganie radykalizacji prowadzącej do terroryzmu i brutalnego ekstremizmu: Wzmocnienie działań UE z 15.01.2014. COM/2013/0941 final. Pobrane z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:52013DC0941 (26.07.2017). |
| 26. | Kopaliński, W. (2007). Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem. Cz. II: od M (mir) do Ż. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”. |
| 27. | Kushner, H.W. (2003). Encyclopedia of Terrorism. London–New Delhi: Thousand Oaks. |
| 28. | List of designated terrorist groups (2014). Pobrane z: https:// howlingpixel.com/wiki/ List_ of_designated_ terrorist_groups (26.08.2017). |
| 29. | Moroska-Bonkiewicz, A. (2013). Organizacje skrajne we współczesnej Europie. Ogólna charakterystyka. Warszawa: Otwarta Rzeczpospolita. |
| 30. | Mudde, C. (2006). Politischer Extremismus und Radikalismus in Westeuropa – Typologie und Bestandsaufnahme. W: U. Backes, E. Jesse (red.), Gefährdungen der Freiheit. Extremistische Ideologien im Vergleich, (s. 87–104). Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht. |
| 31. | O’Brien, B. (2001). IRA. Warszawa: Wiedza Powszechna. |
| 32. | Oleksiewicz, I. (2013). Polityka antyterrorystyczna Unii Europejskiej. Lublin: Wydawnictwo UMCS. |
| 33. | Posłuszna, E. (2013a). Single-issue Terrorism. Special Interest. Warszawa: Youround Publishing. |
| 34. | Posłuszna, E. (2013b). Terroryzm anarchistyczny – istota, taktyka, organizacja. Bezpieczeństwo Narodowe, 4 (28), 99–120. |
| 35. | Rada UE (2002). Decyzja ramowa Rady 2002/475/WSiSW z dnia 13 czerwca 2002 w sprawie zwalczania terroryzmu. Dz.Urz. UE L 164/3 z 22.06.2002, rozdz. 19, t. 6, s. 18–22. |
| 36. | Rada UE (2004). Declaration on combating terrorism, 7906/04. 29 March. Pobrane z: http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-7906-2004-INIT/en/pdf (24.08.2017). |
| 37. | Rada UE (2005a). Program haski: wzmocnienie wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości w Unii Europejskiej. Dz.Urz. UE C 53/1 z 3.03.2005, 1–14. |
| 38. | Rada UE (2005b). Strategia UE w dziedzinie walki z terroryzmem. Zapobieganie, ochrona, ściganie, reagowanie, 14469/4/05 REV 4. (20 30 listopada05). Pobrane z: http://register.consilium.europa.eu/doc/srv?f=ST+14469+2005+REV+4&l=pl (22.06.2017). |
| 39. | Rada UE (2008). Decyzja ramowa Rady 2008/919/WSiSW z dnia 28 listopada 2008 zmieniająca decyzję ramową 2002/475/WSiSW w sprawie zwalczania terroryzmu. Dz.Urz. UE L 330/21 z 9.12.2008, rozdz. 19, t. 16, s. 145–147. |
| 40. | Rada UE (2009). Europejska Strategia Bezpieczeństwa. Bezpieczna Europa w lepszym świecie. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej. |
| 41. | Rada UE (2010). Program sztokholmski – otwarta i bezpieczna Europa dla dobra i ochrony obywateli. Dz.Urz. UE C 115/1 z 4.05.2010, 1–38. |
| 42. | Rada UE (2013). Council conclusions calling for an update of the EU Strategy for Combating Radicalisation and Recruitment to Terrorism. 6–7 June. Pobrane z: https://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/en/jha/137397.pdf (27.07.2017). |
| 43. | Rusinek, A. (2012). Nurt radykalny wśród społeczności muzułmańskich w wybranych państwach Unii Europejskiej. Warszawa: Uniwersytet Warszawski. |
| 44. | Scruton, R. (2002). Słownik myśli politycznej. Poznań: Zysk i S-ka. |
| 45. | Sekretariat Generalny Rady (2010). Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej. Dążąc do europejskiego modelu bezpieczeństwa. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej. |
| 46. | Sirseloudi, M. (2011). Understanding Radicalization in Europe. Clusters and Narratives. W: S. Ekici (red.), Counter Terrorism in Diverse Communities (s. 9–15). Amsterdam: IOS Press. |
| 47. | Sobol, E. (red.) (2002). Słownik wyrazów obcych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. |
| 48. | Szlachter, D. (2006). Walka z terroryzmem w Unii Europejskiej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. |
| 49. | Tokarczyk, R. (2003/2004). Rozważania nad pojęciem ekstremizmu. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. 50/51, 253–280. |
| 50. | Tokarczyk, R. (2004). Teoretyczna a praktyczna istota współczesnego ekstremizmu politycznego. W: E. Olszewski (red.), Doktryny i ruchy współczesnego ekstremizmu politycznego (s. 13–37). Lublin: Wydawnictwo UMCS. |
| 51. | Tomasiewicz, J. (2000). Terroryzm na tle przemocy politycznej. (Zarys encyklopedyczny). Katowice: Apis. |
| 52. | Townshend, Ch. (2017). Terroryzm. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. |
| 53. | Wejkszner, A. (2014). Ewolucja zagrożenia dżihadystycznego w Europie. Przegląd Strategiczny, 7, 225–236. |
| 54. | Wojnicz, L. (2011). Polityka Unii Europejskiej wobec terroryzmu. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. |
| 55. | Zasieczna B., Zasieczny A. (red.) (2004). Encyklopedia terroryzmu. Warszawa: Bellona, Muza. |
| 56. | Zięba, A. (2011). Niemcy i Polska wobec problemu terroryzmu. Analiza porównawcza. Studia Politologiczne, 3 (34), 126–152. |
| 57. | Zięba, A. (2014). Terroryzm w Unii Europejskiej na początku XXI wieku. Wnioski dla Polski. W: K. Czornik, M. Lakomy, (red.) Dylematy polityki bezpieczeństwa Polski na początku drugiej dekady XXI wieku (s. 241–261). |
| 58. | Katowice: Wydawnictwo Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Katowicach. |