Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2023.44-06
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 3/2023 (44)
Konstytucja gwarancją ochrony praw i interesów państwa

Autorzy: Bronisław Sitek ORCID
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny w Warszawie
Słowa kluczowe: Konstytucja RP prawa i interesy państwa demokratyczne państwo prawa metazasady
Data publikacji całości:2023
Liczba stron:12 (97-108)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 79

Abstrakt

Przedmiotem opracowania jest analiza konstytucyjnej podstawy ochrony praw i interesów państwa. Sam zwrot „prawa i interesy państwa” należy do pojęć niedookreślonych, stąd celem opracowania jest próba zdefiniowania obu elementów tego zwrotu. Należy nadmienić, że w Konstytucji RP zwrot ten nie występuje ani razu. Tylko w jednym przypadku jest mowa o interesie państwa. Zwrot ten występuje natomiast w ustawie o Prokuratorii Generalnej. Szczególna uwaga analityczna została nakierowana na wyjaśnienie znaczenia drugiego członu tego zwrotu, to jest „interes państwa”. Jest on bowiem definiowany w każdym przypadku stosownie do regulacji prawnej oraz okoliczności jej towarzyszących. Analiza znaczenia i kontekstu stosowania zwrotu „prawa i interesy państwa” pozwoli na zdefiniowanie konstytucyjnej gwarancji ochrony praw i interesów państwa, zwłaszcza w kontekście art. 2 Konstytucji RP, który zawiera podstawową metazasadę konstytucyjną, tj. demokratycznego państwa prawa. W pracy została zastosowana metoda egzegezy tekstów Konstytucji RP oraz wybranych ustaw zwykłych. Ponadto przeprowadzona została analiza orzecznictwa Sądu Najwyższego i poglądów doktryny. We wnioskach końcowych zostało wskazane, że ochrona praw podmiotowych państwa jest stosunkowo łatwa do zdefiniowania. Znacznie trudniejsza jest ochrona zmiennych interesów państwa. Gwarancję dla ich skutecznej ochrony daje art. 2 Konstytucji RP, który stanowi podstawę do działania organów państwa w ramach i na podstawie prawa.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bałaban A., Granice interpretacji zasady państwa demokratycznego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2018, nr 80, z. 1, s. 53–59.
2.Bałaban A., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 87, 88, 89, 90, 91, Warszawa 2001.
3.Bisztyga A., Konstytucyjne aspekty multicentryczności systemu prawnego, w: Pluralizmus moci a prava, Bratislava 2009, s. 32–48.
4.Bisztyga A., Regulation of social rights in the Constitution of the Republic of Poland, „Annales Universitatis Apulensis. Series Jurisprudentia” 2015, nr 18, s. 124–131.
5.Chmaj M., Urbaniak M., Komentarz do Konstytucji RP, art. 2, Warszawa 2022.
6.Daszkiewicz W., Konstytucyjne gwarancje wolności osobistej. Rozważania de lege ferenda, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1989, nr 51, z. 2, s. 1–30.
7.Dorosz-Kruczyński J., Interes publiczny w nowym Prawie wodnym, „Studenckie Zeszyty Naukowe” 2017, nr 35, s. 17–38.
8.Duda A., Interes prawny w polskim prawie administracyjnym, Warszawa 2008.
9.Giaro T., Interpretacja jako źródło prawa – dawniej i dziś, „Studia Prawnoustrojowe” 2007, nr 7, s. 243–253.
10.Grzywacz M., Bezpieczeństwo surowcowe państwa. Instrumenty prawa administracyjnego, Warszawa 2022.
11.Izdebski H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 2004.
12.Kieres L., Europejska karta samorządu lokalnego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2015, nr 77, s. 79–99.
13.Leszczyński L., Pojęcie klauzuli generalnej, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G” 1991, nr 12, s. 157–172.
14.Leszczyński L., Stosowanie generalnych klauzul odsyłających, Kraków 2001.
15.Leszczyński L., Tworzenie generalnych klauzul odsyłających, Lublin 2000.
16.Machnikowska A., Doktrynalne standardy państwa prawnego, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2009, nr 1, s. 171–172.
17.Sitek B., Bezpieczeństwo prawne. Nowy poziom bezpieczeństwa narodowego, w: Bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczpospolitej Polskiej na tle innych państw Unii Europejskiej. Stan obecny oraz perspektywy zmian, Józefów 2009, s. 363–378.
18.Sitek B., Synergy of the law systems as foundation for the future of Europe, „Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie” 2017, s. 209–224.
19.Stankiewicz R., Podstawowe pojęcia teoretyczne w nauce prawa administracyjnego, w: J. Jagielski, M. Wierzbowski (red.), Prawo administracyjne, Warszawa 2020, s. 98–106.
20.Suchocka H., Rodzaje konstytucyjnych gwarancji praworządności w europejskich państwach socjalistycznych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1974, nr 36, z. 2, s. 55–70.
21.Szydło M., Komentarz do art. 17 Konstytucji RP, w: M. Safjan, L. Bosek, Konstytucja RP, Tom I, Komentarz do art. 1–86, Warszawa 2016.
22.Szydło W., Aspekty podmiotowości prawnej Skarbu Państwa, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2008, nr 3048, s. 173–195.