Acta Iuris Stetinensis

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2023.44-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 3/2023 (44)
Geneza uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku

Autorzy: Paweł Leszczyński ORCID
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Słowa kluczowe: konstytucja Polska projekty konstytucyjne sporne zagadnienia ustrojowe transformacja ustrojowa oddziaływanie procesów politycznych
Data publikacji całości:2023
Liczba stron:17 (79-95)
Cited-by (Crossref) ?:
Liczba pobrań ?: 74

Abstrakt

Celem niniejszego artykułu jest syntetyczne przedstawienie okoliczności towarzyszących procesowi ustrojotwórczemu w Polsce, przechodzącej transformację społeczno-ekonomiczną oraz ustrojową od 1989 roku. Szczególny akcent został położony na opis uwarunkowań politycznych oraz głównych zagadnień problemowych, związanych z postulowanym ustrojem Polski, w okresie prac Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego, złożonej z 46 posłów Sejmu II kadencji i 10 senatorów Senatu III kadencji lat 1993–1997. Badania, służące powstaniu tego artykułu, zostały przeprowadzone dzięki zastosowaniu metod historyczno-prawnej, formalnej oraz analizy literatury naukowej, przedmiotowo związanej z tematem artykułu. W wyniku zastosowanych metod badawczych ukazano złożoność procesu ustrojotwórczego w Polsce połowy lat dziewięćdziesiątych XX wieku, czyli w państwie, w którym uchwalenie nowej konstytucji było niezbędne nie tylko ze względów aksjologicznych, ale też z uwagi na dążenia do integracji z Unią Europejską oraz NATO. Istotny paradoks polegał jednak na tym, że Polska jako pierwsze państwo rozpoczęła proces odchodzenia od komunizmu, a jako – prawie – ostatnie z państw położonych dotąd za „żelazną kurtyną” przyjęła nową konstytucję. „Bieżąco-polityczne” przyczyny takiego stanu rzeczy zostały przedstawione w poniższym artykule.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.20 lat Konstytucji RP. Konferencja w Sejmie 8 kwietnia 2017 roku, wstęp J. Gmitruk, Warszawa 2017.
2.Bałaban A., Studia konstytucyjne, Szczecin–Gorzów Wielkopolski 1996.
3.Böckenförde E.-W., Państwo prawa w jednoczącej się Europie, Warszawa 2000.
4.Brzezinski M., The Struggle for Constitutionalism in Poland, London–Oxford 2000.
5.Bujak Z., Konstytucja starsza niż myślisz, czyli o tym, co z historycznego dorobku państwa polskiego znajdziemy w naszej Konstytucji, Milanówek 2017.
6.Chruściak R., Przygotowanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. – przebieg prac parlamentarnych, Warszawa 1997.
7.Domosławski A., Chile od nowa, „Polityka”, 22–28 czerwca 2022, nr 26 (3369).
8.Elster J., Tworzenie konstytucji w Europie Środkowej, czyli przebudowa łodzi na pełnym morzu, Warszawa 1994.
9.Gebethner S., W poszukiwaniu kompromisu konstytucyjnego. Dylematy i kontrowersje w procesie stanowienia nowej Konstytucji RP, Warszawa 1998.
10.Jaskiernia J., Konstytucja RP jako efekt kompromisu politycznego, w: Z. Maciąg (red.), Stosowanie Konstytucji RP z 1997 r. – doświadczenia i perspektywy. Międzynarodowa konferencja naukowa, Kraków 2006.
11.Kallas M. (oprac.), Projekty konstytucyjne 1989–1991, Warszawa 1992.
12.Konstytucja Kolumbii 1991, tłum. B. Bereza, konsultacja naukowa B. Kunicka-Michalska, Warszawa 2000.
13.Maciąg Z. (red.), Stosowanie Konstytucji RP z 1997 r. – doświadczenia i perspektywy. Międzynarodowa konferencja naukowa, Kraków 2006.
14.Majchrowski J. (red.), Konstytucja Solidarności, Warszawa 2018.
15.Osiatyński W., Rights in new constitutions of East and Central Europe, “Columbia Human Rights Law Review” 1994, vol. 26, nr 1.
16.Position of the Parliaments during the period of transition, 1995, October 6, Warsaw, mps powielony.
17.Woźniak-Tyczka A. (red.), Karta Praw i Wolności. Materiały Poznańskiego Centrum Praw Człowieka, Poznań 1993.
18.Zakrzewska J., Spór o konstytucję, Warszawa 1993.