Rocznik Komparatystyczny


ISSN: 2081-8718     eISSN: 2353-2831    OAI    DOI: 10.18276/rk.2017.8-11
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / 8 (2017)
Figura kenozy w literaturze i muzyce. Przypadek oratorium La Passion de Simone Kaiji Saariaho

Autorzy: Katarzyna Kucia
Uniwersytet Jagielloński
Słowa kluczowe: komparatystyka literacka intermedialność związki muzyki z literaturą filozofia oratorium Simone Weil Kaija Saariaho
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:31 (231-261)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

The article presents the (biblical) figure of kenosis in word and in music contained in the oratorio titled La passion de Simone by Kaija Saariaho. The piece is entirely dedicated to the life and philosophy of Simone Weil. The article analyzes the tenth part of the oratorio which refers directly to the Tenth Station of the Cross where the act of stripping bare is contemplated. The key to the interpretation of this event is contained in the Greek word kenosis. St. Paul, the Apostle to the Nations, in the Letter to Philippians uses it to describe the humiliation of Jesus Christ. Kenosis comes from the Greek verb kenou, which can be translated as: voiding or emptying of self, of one’s own will, or becoming entirely receptive to God’s divine will. This concept is of key importance in Weil’s philosophical thinking. She coined the term “de-creation” to describe the transposition of kenosis to the experience of a being human. The presence of this figure can be seen in the libretto describing Weil’s solitude and abandonment in everyday and intellectual life. The music expresses the idea of kenosis in the moments of silence and standstill. This concept also determines the texture and the sonority full of dark colors.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Barrière, Aleksi. „Théâtre musical, théâtre de la musique. La rencontre de Kaija Saariaho et Peter Sellars”. Tempus Perfectum. Kaija Saariaho: l’ ombre du songe sous la direction de Clément Mao-Takacs 11 (2013): 25–31.
2.Beyer, Dorothee. Sinn und Genese des Begriffs „Décréation” bei Simone Weil. Altenberge: Oros Verlag, 1992.
3.Bounoure, Gabriel. „Pierre Reverdy et sa crise religieuse de 1925–27”. Mercure de France 1181 (1962): 192–222.
4.Biblia w języku greckim. http://www.literatura.hg.pl/greek/php.htm [dostęp: 13.11.2017].
5.Biblia Tysiąclecia. Red. ks. Kazimierz Dynarski SAC, Maria Przybył. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2012.
6.Delsol, Chantal. „Simone Weil: L’enracinement d’appartenance et les partis politiques”. Simone Weil. Philosophie, mystique, esthétique. Red. Gizella Gutbrod, Joël Janiaud, Eniko Sepsi. Paris: Harmattan, 2012. 53–63.
7.Eliot, Thomas Stearns. „Preface”. Simone Weil. The Need for Roots: Prelude to a Declaration of Duties Towards Mankind. Tłum. Arthur Wills. Przedmowa Thomas Stearns Eliot. London: Routledge, 2002. VI–XIII.
8.Fiori, Gabriella. Simone Weil. Kobieta absolutna. Tłum. Monika Szewc. Poznań: W drodze, 2008.
9.Freud, Sigmund. „Civilization and its Discontents”. The Freud Reader. Red. Peter Gay. New York: W.W. Norton, 1989. 722–772.
10.Freund, Richard A. „La tradition mystique juive et Simone Weil”. Cahiers de Simone Weil 10, 3 (1987): 289–296.
11.Gombrowicz, Witold. Dziennik 1953–1956. Dzieła. T. VIII. Red. Jan Błoński, Kraków–Wrocław: Wydawnictwo Literackie, 1986.
12.Herbert, George. Wiersze wybrane. Tłum. i posłowie Stanisław Barańczak, Kraków: Znak, 1989.
13.Kühn, Rolf. „Le Monde comme texte. Perspective herméneutique chez Simone Weil”. Revue de Sciences Philosophiques et Théologique 64 (1980): 509–530.
14.Little, Janet Patricia. „Simone Weil’s concept of decreation”. Simone Weil’s Philosophy of Culture. Readings Toward a Divine Humanity. Red. i wstęp Richard H. Bell. Cambridge: University Press, 1993. 25–51.
15.Maalouf, Amin. „La Passion de Simone. Chemin musical en quinze stations. Livret par Amin Maalouf” (książeczka do płyty). Kaija Saariaho, Dawn Upshaw, Finnish Radio Symphony Orchestra, Tapiola Chamber Choir, Esa Pekka-Salonen. La Passion de Simone. Nr katalogowy: ODE 1217-5. Helsinki: Ondine Oy, 2013. 23–34.
16.McCullough, Lissa. „Grace and Decreation”. The Religious Philosophy of Simone Weil. London: I.B. Tauris, 2014. 171–212.
17.Nevin, Thomas R. „Waiting, with Vichy, for God”. Simone Weil: Portrait of a Self-Exiled Jew. The University of North Carolina Press, 1991. 260–310.
18.Pascal, Blaise. Pensées. Tłum. Alban J. Krailsheimer. London: Penguin Books, New York: Penguin Books USA, 1995.
19.Pétrement, Simone. Simone Weil. A Life. Tłum. Raymond Rosenthal, New York: Schocken Books, 1988.
20.Rabi, Wladimir. „La conception weilienne de la création: Rencontre avec la Kabbale juive”. Simone Weil: philosophe, historienne et mystique. Red. Gilbert Kahn. Paris: Aubier Montaigne, 1978.141–160.
21.Rozelle-Stone, A. Rebecca, Stone, Lucian. „Human nature and decreation”. Simone Weil and Theology. London: Bloomsbury, 2013. 67–85.
22.Rubinkiewicz, Ryszard. „Kenoza w Biblii” [hasło]. Ecyklopedia katolicka. T. 8. Red. Andrzej Szostek, Bogusław Migut, Edward Gigilewicz i in. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2000. 1345–1346.
23.Saariaho, Kaija. La Passion de Simone for soprano solo, chorus, orchestra. Libretto by Amin Maalouf. London: Chester Music, 2008.
24.-------. Le passage de frontières. Écrits sur la musique. Textes réunis, présentés et traduits sous la direction de Stéphane Roth. Paris: MF, 2013.
25.Vetö, Miklos. The Religious Metaphysics of Simone Weil. Tłum. Joan Dargan. Albany: State University of New York Press, 1994.
26.Weil, Simone. Attente de Dieu. Paris: Éditions Fayard, 1966.
27.-------. „Dziennik fabryczny”. Zakorzenienie i inne fragmenty. Wybór pism. Tłum. Monika Witkowska. Wybór i przedmowa Andrzej Wielowieyski. Kraków: Znak, 1961. 14–16.
28.-------. Écrits historiques et politiques. Paris: Gallimard, 1960.
29.-------. Intuitions pré-chrétiennes. Paris: La Colombe, 1951b.
30.-------. La condition ouvrière. Paris: Gallimard, 1951a.
31.-------. La connaissance surnaturelle. Paris: Gallimard, 1950.
32.-------. La pesanteur et la grâce. Paris: Plon, 1947.
33.-------. L’enracinement. Prélude à une déclaration des devoirs envers l’être humain. Paris: Gallimard, 1949.
34.-------. Leçons de philosophie (Roanne 1933–1934). Présentées par Anne Reynaud. Paris: Plon, 1959.
35.-------. „Nieuporządkowane refleksje o miłości Boga”. Tłum. Jacek Neckar OP. W Drodze 7 (1988): 45–49.
36.-------. OEuvres. Red. Florence De Lussy. Paris: Gallimard, 1999a.
37.-------. OEuvres complètes.Cahiers. T. VI, vol. 2. Red. André A. Devaux, Florence de Lussy. Paris: Gallimard, 1997.
38.-------. OEuvres complètes.Cahiers. T. VI, vol. 3. Red. André A. Devaux, Florence de Lussy. Paris: Gallimard, 2002.
39.-------. OEuvres complètes. Cahiers. T. VI, vol. 4. Red. André A. Devaux, F. de Lussy. Paris: Gallimard, 2006.
40.-------. Painovoima ja armo [La Pesanteur et la grâce]. Suomentanut ja johdannolla varustanut Maija Lehtonen. Helsinki: Otava, 1957.
41.-------. Pensées sans ordre concernant l’amour de Dieu. Paris: Gallimard, 1962.
42.-------. „Rola w świętym dramacie”. Tłum. Jacek Neckar OP. W Drodze 7 (1990): 43–46.
43.-------. Świadomość nadprzyrodzona. Wybór myśli. Tłum. Aleksandra Olędzka-Frybesowa. Oprac. Andrzej Wielowieyski. Warszawa: Pax, 1999b.
44.-------. Wybór pism. Tłum. i oprac. Czesław Miłosz. Kraków: Znak, 1991.
45.Yourgrau, Palle. Simone Weil. London: Reaktion Books, 2011.