Colloquia Theologica Ottoniana


ISSN: 1731-0555     eISSN: 2353-2998    OAI    DOI: 10.18276/cto.2018.1-02
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 1/2018
Mądrościowe teksty o stworzeniu świata w interpretacji prologu Ewangelii Janowej

Autorzy: Łukasz Popko
Słowa kluczowe: J 1 1 Prz 8 22–23 Syr 24 aluzja literacka teologia stworzenia ἐν ἀρχῇ
Data publikacji całości:2018
Liczba stron:18 (23-40)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Pierwsze słowa Prologu Ewangelii Jana „Na początku” są literacką aluzją do pierwszych słów Księgi Rodzaju. Ewangelista wpisuje się w ten sposób w długą tradycję pism mądrościowych, które interpretowały i rozwijały teologię stworzenia świata. Działo się to zwłaszcza w tekstach, w których mądrość Boża była uosobiona (Prz 8,22–23 oraz Syr 24). Pierwsze słowo Prologu (ἐν ἀρχῇ) odsyła czytelnika nie tylko do opisu stworzenia świata, ale do pism mądrościowych i do całego Pisma (tj. Starego Testamentu) jako do klucza interpretacyjnego Ewangelii Jana.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Binni W., Parallelismi tra Gv 1,1 e Gen 1,1, „Rivista Biblica” 55 (2007), s. 165–190.
2.Blanchard Y.-M., Parole et raison: la théologie johannique de la création et ses implications christologiques, w: Que soit!: l’idée de création comme don à la pensée, red. F. Mies, Bruxelles 2013, s. 51–62.
3.Boismard M.-E., Du Baptême à Cana: (Jean, 1,19–2,11), (Lectio divina 18), Paris 1956.
4.Brown J.K., Creation’s Renewal in the Gospel of John, „The Catholic Biblical Quarterly” 72 (2010), s. 275–290.
5.Carmichael C.M., The Story of Creation: Its Origin and Its Interpretation in Philo and the Fourth Gospel, Ithaca–New York 1996.
6.Charlesworth J.H., Wisdom and Johannine Christology, w: Light in a Spotless Mirror Reflections on Wisdom Traditions in Judaism and Early Christianity, red. J.H. Charlesworth, M.A. Daise, Harrisburg, PA 2003, s. 92–133.
7.Fournier-Bidoz A., L’arbre et la demeure: Siracide xxiv 10–17, „Vetus Testamentum” 34 (1984), s. 1–10.
8.Frey J., The Johannine Prologue and the References to the Creation of the World in Its Second Century Receptions, w: Les judaïsmes dans tous leurs états aux Ier-IIIe siècles: les judéens des synagogues, les chrétiens et les rabbins. Actes du colloque de Lausanne, 12–14 décembre 2012, red. C. Clivaz, S.C. Mimouni, B. Pouderon, (Judaïsme ancien et origines du christianisme 5), Turnhout 2015, s. 221–244.
9.Iwański D., Motyw drzewa życia w Księdze Przysłów, „Biblica et patristica thoruniensia” 8 (2015), s. 1–20.
10.Janowski B., Gottes Weisheit in Jerusalem: Sirach 24 und die biblische Schekina-Theologie, w: Biblical Figures in Deuterocanonical and Cognate Literature. 3rd Congress of the International Society for the Study of Deuterocanonical and Cognate Literature (ISDCL), 30 June – 4 July 2007, Tübingen, red. H. Lichtenberger, U. Mittmann--Richert, (Deuterocanonical and Cognate Literature), Berlin–New York 2009, s. 1–29.
11.Mądrościowe teksty o stworzeniu świata… 39
12.Kubiś A., Drzewo figowe, osioł i woda żywa. Rola Księgi Zachariasza w Ewangelii Janowej, „Resovia Sacra” 22 (2015), s. 211–237.
13.Lakhmitskaya T., Napora K. SCJ, „I widział Bóg, że światło było dobre…” (Rdz 1,4).
14.Motyw światła w kapłańskim opowiadaniu o stworzeniu (Rdz 1,1–2,4a), „Verbum Vitae” 29 (2016), s. 17–40.
15.Misiarczyk L., Midraszyczne korzenie chrystologicznej interpretacji Prz 8,22 w „Dialogu” Justyna Męczennika, „Collectanea Theologica” 70/2 (2000), s. 93–107.
16.Muñoz P., The Church as the New Creation in the Fourth Gospel: A Study of the Theology of John 1,1-2,11, „Philippiniana Sacra” 50 (2015) 150, s. 335–360.
17.Spicq C., Le Siracide et la structure littéraire du prologue de saint Jean, w: Mémorial Lagrange, Paris 1940, s. 183–195.
18.Piekarz D., „A światłość w ciemności świeci...” Konfrontacja światłości z ciemnością w Ewangelii Janowej, „Verbum Vitae” 29 (2016), s. 253–271.
19.Poniży B., Uosobiona Mądrość w Syr 24 i w Księdze Mądrości, w: Mistrz i uczeń w tradycji biblijnej. Autorytet mistrza, red. A.S. Jasiński, W.J. Sztyk, (Szkoła Seraficka 2),Katowice 2008, s. 38–58
20.Romanowski P., Personifikacje mądrości w Księdze Mądrości Syracha, „Resovia Sacra” 16 (2009), s. 5–22.
21.Rosik M., Interpretacja Janowej narracji o otwartym grobie (J 20,1–18) w świetle mitu o rajskim ogrodzie, „Collectanea Theologica” 74 (2004) 1, s. 39–63.
22.Targum Neofiti 1. Księga Rodzaju, tłum. i oprac. M.S. Wróbel, Lublin 2014