Colloquia Theologica Ottoniana

ISSN: 1731-0555     eISSN: 2353-2998    OAI    DOI: 10.18276/cto.2023.39-10
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / 39/2023
The Dynamic Nature of the Common Good as a Rudimentary Condition for Maintaining Social Resilience
(Dynamiczny charakter dobra wspólnego jako rudymentarny warunek zachowania rezyliencji społecznej)

Autorzy: Łukasz Marczak ORCID
Arbeitskreis für Theologische Wirtschafts- und Technikethik e.V., Marburg, Germany
Słowa kluczowe: rezyliencja społeczna sprężystość dobro wspólne zasada zrównoważonego rozwoju filozofia społeczna
Data publikacji całości:2023
Liczba stron:12 (213-224)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Długotrwały, harmonijny i w końcu zrównoważony rozwój dobra wspólnego zależy od wielu determinant. Równoważenie czynników destabilizujących trwałość zróżnicowanych dóbr wspólnych odbywa się przy kształtowaniu rezyliencji społecznej, którą w niniejszym opracowaniu analizuje się najpierw z perspektywy dynamicznej koncepcji człowieka, a następnie w uwarunkowaniach dynamiki świata społecznego. Pogłębienie i rozszerzenie koncepcji dobra wspólnego dokonało się ze względu na środowiskowe podstawy sprężystości społecznej, na tyle istotne dla życia społecznego, że pod względem etyczno-społecznym nauki socjologiczne wykazują uwarunkowania wyłaniania się zasady zrównoważonego rozwoju jako jednej z wielu szczegółowych pryncypiów etyczno-społecznych w katolickiej nauce społecznej. Zabezpiecza ona właściwe pojmowanie współzależności społeczno-środowiskowych, warunkowanych wdrażaniem zróżnicowanych czynników wynikających ze zmiennych procesów gospodarczych. Przechodząc od ogólnie rozumianych ujęć teoretycznych w naukach socjologicznych do praktyki społecznej, w artykule stwierdza się zrównoważoność dobra wspólnego, z jednej strony innowacyjną cechę bonum commune ze względu na pojawianie się kategorii sprężystości i rezyliencji społecznej w naukach ekonomicznych i we współzależnościach środowiskowo-gospodarczych. Z drugiej strony rezyliencję społeczną w nurcie filozofii społecznej dobrze tłumaczą klasyczne odniesienia do ujęć teoretycznych: polityczno-prawnych, społeczno-gospodarczych, historyczno-dynamicznych i aprioryczno-normatywnych. Filozofia społeczna stanowiąca życiodajne źródło dla katolickiej nauki społecznej wobec koncepcji rozwoju gospodarczego bywa wysoce marginalizowaną perspektywą etyczną. Następstwem braku sprzężenia zwrotnego etyki społecznej z dynamiką rozwoju gospodarczego są lokalne lub bardziej globalne perturbacje dobra wspólnego.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Banaszyk P., Rezyliencja ekonomiczna i model biznesu przedsiębiorstwa logistycznego, in: S. Konecka, A. Łupicka (eds.), Logistykacja gospodarki światowej, Poznań 2022, pp. 26–43, https://doi.org/10.18559/978-83-8211-106-4/2 [accessed: 10.01.2023].
2.Chodyński A., Przedsiębiorstwo sprężyste – odpowiedzialność w skrajnie turbulentnym otoczeniu, in: D. Fatuła (ed.), Obszary zrównoważonego zarządzania w zmiennym otoczeniu, Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 2016, pp. 37–51.
3.Erbel J., Mniejsze ośrodki nadają ton, in: J. Szomburg, J.M. Szomburg, A. Leśniewicz, M. Wandałowski (eds.), Jaka logika rozwoju miast?, “Pomorski Thinkletter” 8 (2022) 1, pp. 40–44.
4.Fekete A., Hufschmidt G., Der menschliche Anteil an einer Katastrophe – Verwundbarkeit und Resilienz, “Geographische Rundschau” 70 (2018) 7–8, pp. 10–13.
5.Fel S., Dobro wspólne jako wartość i zasada etyczno-społeczna. Perspektywa katolickiej nauki społecznej, “Zeszyty Naukowe KUL” 64 (2021) 1–2, pp. 121–136.
6.Fichter K., Nachhaltigkeit: Motor für schöpferische Zerstörung?, in: J. Howaldt, H. Jacobsen (eds.), Soziale Innovation. Auf dem Weg zu einem postindustriellen Innovationsparadigma, VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden 2010, pp. 181–198.
7.Hamann K.R.S., Bertel M.P., Ryszawska B., Lurger B., Szymanski P., Rozwadowska M., Goedkoop F., Interdisciplinary Understanding of Energy cCitizenship, University Leipzig, Leipzig 2022.
8.Höffner J., Chrześcijańska nauka społeczna, trans. S. Pyszka, WAM, Kraków 1993.
9.Joas H., Powstawanie wartości, trans. M. Kaczmarczyk, Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2009.
10.Kowalczyk S., Człowiek w myśli współczesnej. Filozofia współczesna o człowieku, Warszawa 1990.
11.Krucina J., Wznoszenie wartości podstawowych, TUM, Wrocław 2007.
12.Majka J., Filozofia społeczna, Ośrodek Dokumentacji Studiów Społecznych, Warszawa 1982.
13.Majka J., Koncepcja dobra wspólnego w tomistycznej filozofii społecznej, „Roczniki Filozoficzne” 42 (1969) 2, pp. 37–48.
14.Marczak Ł., Zasada zrównoważonego rozwoju. Perspektywa społeczno-etyczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, Kraków 2021.
15.Moore J.W., Schindler D.E., Getting Ahead of Climate Change for Ecological Adaptation and Resilience, “Science” 376 (2022) 6600, pp. 1421–1426.
16.Nowak T., Budowa odporności na obecne i przyszłe zagrożenia o charakterze hybrydowym, “Roczniki Nauk Społecznych” 14 (50) (2022) 4, pp. 29–50.
17.Olsson L., Jerneck A., Thoren H., Persson J., O’byrne D., Why Resilience is Unappealing to Social Science: Theoretical and Empirical Investigations of the Scientific Use of Resilience, “Science Advances” 4 (2015) 1, DOI: 10.1126/sciadv.1400217.
18.Piórkowska K., Koncepcja resilience z perspektywy proaktywnych strategii behawioralnych, “Marketing i Rynek” 5 (2015), pp. 808–824.
19.Sójka A.J., Europejski Zielony Ład – Unia Europejska od zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa środowiskowego do ekologizmu, „Studia Administracji i Bezpieczeństwa” 12 (2022), pp. 128–129.
20.Tarelko W., Redundancja jako sposób zwiększenia niezawodności siłowni okrętowych, “Przegląd Mechaniczny” 1 (2017) 11, pp. 56–61.
21.Walker Ch., Peterson Ch.L., A Sociological Approach to Resilience in Health and Illness, “Journal of Evaluation in Clinical Practice” 24 (2018) 6, pp. 1285–1290.
22.Wojtanowicz K., Pękała M., O korzyściach płynących z wykorzystania elementów mediacji w obszarze interwencji kryzysowej, „Ur Journal of Humanities and Social Sciences” 24 (2022) 3, pp. 116–135.
23.Vogt M., Schneider M., Zauberwort Resilienz. Analysen zum interdisziplinären Gehalt eines schillernden Begriffs, “Münchner Theologischer Zeitschrift” 67 (2016) 3, pp. 180–194.