Colloquia Germanica Stetinensia

Erica Pedretti, która zmarła 14 lipca 2022 roku w wieku 92 lat, pozostawiła po sobie obszerną i znaczącą spuściznę literacką. W ciągu czterdziestu lat swej twórczości opublikowała w latach 1970–2010 czternaście utworów prozatorskich, napisała siedem słuchowisk i siedem esejów i wykreowała także trzy ‘teksty obrazowe’. Po uzyskaniu wykształcenia w Szkole Rzemiosł Artystycznych w Zurychu przez całe życie tworzyła różnorodne obiekty artystyczne, a w latach 1960tych zajęła się pisarstwem, gdyż tylko o tym pisząc, mogła uporać się z utratą ojczyzny w czeskich Morawach. To doświadczenie ukształtowało wszystkie jej teksty, chociaż przepracowywanie swych bolesnych wspomnień starała się ukrywać we wciąż zmieniających się, innowacyjnych formach literackich. Artykuł prezentuje przegląd jej literackiej twórczości od debiutanckiego utworu Harmloses, bitte (1970) aż do ostatniego fremd genug (2010) i ukazuje równocześnie, że pod wieloma względami była prekursorką: w niekonwencjonalnych formach literackich przełamała milczenie o cierpieniu ludności niemieckojęzycznej w historii Czechosłowacji, w istotny sposób przyczyniła się do ożywienia kobiecego pisarstwa eksperymentalnego w literaturze niemieckojęzycznej, stając się równocześnie pionierką tzw. „dziesięciolecia kobiet” w niemieckojęzycznej literaturze szwajcarskiej, a w latach 1970–1976 pionierką tzw. „nowego słuchowiska” w krajach niemieckiego obszaru językowego. Dzięki już bardzo wczesnemu podkreślaniu swej wielonarodowej tożsamości jako migrantka przyczyniła się wreszcie także do powstania nowego nurtu literackiego, który w latach 1990tych został zaaprobowany przez literaturoznawstwo pod mianem literatury migracyjnej.