Rocznik Komparatystyczny


ISSN: 2081-8718     eISSN: 2353-2831    OAI    DOI: 10.18276/rk.2022.13-02
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / 13 (2022)
O dylematach współczesnej komparatystyki

Autorzy: Olga Płaszczewska ORCID
Uniwersytet Jagielloński
Słowa kluczowe: literatura i prawo problem prawdy w badaniach uniwersyteckich przyszłość komparatystyki negatywne aspekty komparatystyki doby ponowoczesności
Data publikacji całości:2022
Liczba stron:31 (15-45)
Cited-by (Crossref) ?:

Informacje dodatkowe

Cytowanie: Płaszczewska, Olga. „O dylematach współczesnej komparatystyki”. Rocznik Komparatystyczny 13(2022): 15–45. DOI: 10.18276/rk.2022.13-02.

Abstrakt

The main purpose of the essay is to evaluate the present situation and eventual prospectives of development of comparative literature in the context of relationship between humanities and law. Firstly, some considerations by R. A. Posner on connections of law and literature and A. Borowski’s reflections on his own loss of faith in the identity of the discipline as far as observations by M. Korytowska about the subject and organisation of studies in comparative literature are analysed. Moreover, the contents of the ACLA State of the Discipline Report (2017) are critically read and confronted with some contemporary Italian manuals of the discipline. The legal situation of comparative literature is discussed in on the background of the university ruled by corporate law. Furthermore, actual weak points of comparative literature are indicated, e.g. succumbing to pseudointellectual trends, lack of criticism of popular theories, incapacity to distinguish between important and trivial topics, weakening of research on literature for the sake of cultural studies, decline in knowledge and philological competences among scholars, regression in the interest in national literature. Finally, some insights on the meaning of a thorough knowledge of national literature for an expert in comparative literature are given.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Andreoli, Vittorino. Homo stupidus stupidus. L’agonia di una civiltà. Milano: Rizzoli, 2018.
2.Bell, Kyle W. Appeals Court Judge Calls Indiana’s Same-Sex Marriage Ban „Tradition of Hate”, 26.08.2014. http://southbendvoice.com/2014/08/26/appeals-court-judge-calls-indianas-same-sex-marriage-ban-tradition-of-hate/ [dostęp: 3.09.2022].
3.Białecka, Bogna, Jacek Kowalski, Witold Miedziak, red. Gender – projekt nowego człowieka? Materiały konferencji interdyscyplinarnej, zorganizowanej przez Wydział Historyczny UAM i Komisję Historii Sztuki PTPN w Poznaniu 9–10 czerwca 2014. Poznań: Wydawnictwo PTPN i Wydawnictwo św. Benedykta, 2020.
4.Bilczewski, Tomasz, Andrzej Hejmej, Ewa Rajewska. Archiwa dyscypliny. Historie i teorie nowoczesnej komparatystyki od Herdera do szkoły amerykańskiej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2022.
5.Bloom, Harold. Zachodni kanon. Książki i szkoła wieków. Tłum. Bogdan Baran, Michał Szczubiałka. Warszawa: Aletheia, 2019.
6.Bod, Rens. Historia humanistyki. Zapomniane nauki. Tłum. Robert Pucek. Warszawa: Aletheia, 2013.
7.Boitani, Piero, Emilia Di Rocco. Guida allo studio delle letterature comparate. Bari: Editori Laterza, 2013 (Kindle edition).
8.Bralczyk, Jerzy. „ Kodeks”. Tegoż. 40 felietonów na 40-lecie Samorządu Radców Prawnych. Warszawa: Krajowa Izba Radców Prawnych, 2022. 51–53.
9.Brennan, Timothy. „Philology”. Futures of Comparative Literature. ACLA State of the Discipline Report. Red. Ursula K. Heise. Oxon – New York: Routledge, 2017. 77–78.
10.Bruni, Raoul. Il divino entusiasmo dei poeti. Storia di un topos. Torino: Nino Aragno, 2010.
11.Burek, Tomasz. „Posmakować detalu” (1997). Tegoż. Dziennik kwarantanny. Posł. Maciej Urbanowski. Kraków: Arcana, 2019. 43–45.
12.Calvino, Italo. Po co czytać klasyków. Tłum. Anna Wasilewska. Warszawa: PIW, 2020.
13.Cieśla-Korytowska, Maria. Tragiczna pomyłka. O tragedii i tragizmie. Kraków: Avalon, 2019.
14.Curriculum vitae of Judge Richard A. Posner. https://www.law.uchicago.edu/files/cv/ rposner-jan-2015.pdf [dostęp: 3.09.2022].
15.Darlymple, Theodore. Admirable Evasions. How Psychology Undermines Morality. New York – London: Encounter Books, 2015.
16.Di Rocco, Emilia. „Temi, motivi, topoi”. Letterature comparate. Red. Francesco de Cristofaro. Roma: Carocci, [2014] 2019. 109–134.
17.Domíniguez Cesar, Haun Saussy, Dario Villanueva. Introducing Comparative Literature. New Trends and Applications. New York: Routledge, 2015.
18.Figueira, Dorothy M. Otherwise Occupied: Pedagogies of Alterity and the Brahminization of Theory. New York: State University of New York Press, 2009.
19.Fik, Ignacy. Dwadzieścia lat literatury polskiej (1918–1938) [cz. 2 Rodowodu społecznego literatury polskiej]. Kraków: Nakładem Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”, 1939.
20.Gajeri, Elena. „Femminismo e »gender studies«”. Letteratura comparata. Red. Armando Gnisci. Milano: Bruno Mondadori, 2002. 235–264.
21.Gardini, Nicola. Letteratura comparata. Metodi, periodi, generi. Milano: Mondadori Università, 2002.
22.------. Per una biblioteca indispensabile. Cinquantadue classici della letteratura italiana. Torino: Einaudi, 2011.
23.Hayes, Jarrod. „Queer Double Cross. Doing (it with) Comp Lit”. Futures of Comparative Literature. ACLA State of the Discipline Report. Red. Ursula K. Heise. Oxon – New York: Routledge, 2017. 98–105.
24.Heller, Michał. „Samoobronne mechanizmy nauki”. Idea uniwersytetu. Reaktywacja. Red. Piotr Sztompka, Krzysztof Matuszek. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015. 33–36.
25.Hutchinson, Ben. Comparative Literature: A Very Short Introduction. Oxford: Oxford University Press, 2018.
26.Iacoli, Giulio. „La dimensione culturale dei testi”. Letterature comparate. Red. Francesco de Cristofaro. Roma: Carocci, [2014] 2019.279–280.
27.Janowski, Zbigniew. Homo Americanus. The Rise of Totalitarian Democracy in America. Posł. Ryszard Legutko. South Bend: St. Augustine’s Press, 2021.
28.Jaspers, Karl. Idea uniwersytetu. Tłum. Wojciech Kunicki. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2021.
29.Kucharczyk, Grzegorz. Katedra i uniwersytet. O kryzysie i nadziei chrześcijańskiej cywilizacji. Kraków: Biały Kruk, 2021.
30.Lanser, Susan S. „Comparatively Lesbian: Queer/Feminist Theory and the Sexuality of History”. Futures of Comparative Literature. ACLA State of the Discipline Report. Red. Ursula K. Heise. Oxon – New York: Routledge, 2017. 92–97.
31.Law and Literature. SIDL – Società Italiana di Diritto e Letteratura. https://lawandliterature.org/index.php?channel=ABOUT-US&lang=it [dostęp: 2.09.2022].
32.Lopopolo, Mariangela. Che cosa è la letteratura comparata. Roma: Carocci, [2012] 2015.
33.Manzoni, Alessandro. „I promessi sposi. Testo del 1840–1842”. Edzione Nazionale ed Europea delle Opere di Alessandro Maznoni. Vol. 11. Red. Teresa Poggi Salani., Milano: Centro Nazionale Studi Manzoniani, 2013.
34.------. Narzeczeni. Tłum. Barbara Sieroszewska. Warszawa: PIW, 1958.
35.„Martha Craven Nussbaum”. 2016 Kyoto Prize Laureates. https://www.kyotoprize.org/en/laureates/martha_craven_nussbaum/ [dostęp: 2.09.2022].
36.McClennen, Sophia A. „Human Rights”. Futures of Comparative Literature. ACLA State of the Discipline Report. Red. Ursula K. Heise. Oxon – New York: Routledge, 2017. 167–168.
37.Miglio, Camilla. „Letteratura mondo. Oriente/Occidente”. Letterature comparate. Red. Francesco de Cristofaro. Roma: Carocci, [2014] 2019. 195–225.
38.Newman, John Henry. The Idea of a University. Overland Park, KS: Digireads Publishing, 2014 (Kindle edition).
39.Nussbaum, Martha Craven. Not for Profit: Why Democracy Needs the Humanities. Princeton: Princeton University Press, 2010.
40.------. Non per profitto. Perché le democrazie hanno bisogno della cultura classica. Tłum. R. Falcioni. Bologna: il Mulino, 2011.
41.Ossowska, Maria. Normy moralne. Próba systematyzacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014.
42.Paluch, Janusz M. „Literatura polska z innej perspektywy. Z prof. Marią Korytowską rozmawia Janusz M. Paluch”. Kraków, czerwiec (2016): 36–37.
43.Peno, Michał. „Kara, odpowiedzialność i przemiana w powieści Lektor Bernharda Schlinka”. Rocznik Komparatystyczny 13 (2022): 189–212.
44.Pilarczyk, Piotr M. „Prawo, literatura, historia – związki (nie)oczywiste”. Rocznik Komparatystyczny 13 (2022): 47–65.
45.Płaszczewska, Olga. „Rzymie, nie jesteś ty już dawnym Rzymem. O komparatystyce modnej”. Arcana. Kultura, Historia, Polityka 163–164 (2022): 99–111.
46.------ „Comparative Literature: Metacriticism and Its Paradoxes”. Critical Theory and Critical Genres. Contemporary Perspectives from Poland. Red. Charles Russel, Arne
47.Melberg, Jarosław Płuciennik, Michał Wróblewski. Frankfurt am Main: Peter Lang, 2014. 85–96.
48.Posner, Richard A. Sex and Reason. Harvard: Harvard University Press, 1992.
49.------. Law and Literature. Third Edition. Cambridge, MA: Harvard University Press, 2009 (Kindle edition).
50.Program studiów na kierunku polonistyka-komparatystyka I stopnia, https://polonistyka.uj.edu.pl/documents/41623/148127385/11.Kierunek+Polonistyka-komparatystyka%2C+I+stopień.pdf/2a88ed89-c159-4bb7-b239-59b343730fb3 [dostęp: 6.09.22].
51.Program studiów na kierunku polonistyka-komparatystyka II stopnia, https://polonistyka.uj.edu.pl/documents/41623/148127385/12.Kierunek+Polonistyka+-+komparatystyka%2C+II+stopień.pdf/d9ac023a-c67f-4d6d-b3f7-bcc7c4756392 [dostęp: 6.09.22].
52.Prokop, Jan. Wyobraźnia pod nadzorem. Z dziejów literatury i polityki w PRL. Kraków: Virdis, 1994.
53.Richard A. Posner. https://www.law.uchicago.edu/faculty/posner-r [dostęp: 3.09.2022].
54.Robles, Mario Ortiz. „Comparative Literature and Animal Studies”. Futures of Comparative Literature. ACLA State of the Discipline Report. Red. Ursula K. Heise. Oxon – New York: Routledge, 2017. 302–313.
55.Roszkowski, Wojciech. Roztrzaskane lustro. Upadek cywilizacji zachodniej. Kraków: Biały Kruk, 2019.
56.„Rozmowa »Wielogłosu«. O problemach współczesnej komparatystyki rozmawiają Maria Korytowska, Marta Skwara, Olga Płaszczewska, Bogusław Bakuła, Tomasz Bilczewski, Andrzej Borowski, Andrzej Hejmej i Tadeusz Sławek”. Wielogłos 1–2 (2010): 7–38.
57.Rubinstein, Michael. „Petrocriticsm”. Futures of Comparative Literature. ACLA State of the Discipline Report. Red. Ursula K. Heise. Oxon – New York: Routledge, 2017. 49–50.
58.Rymkiewicz, Wawrzyniec [głos w dyskusji „Miejsce humanistyki w kulturze Polski współczesnej”, 14 marca 2017]. Debaty belwederskie o kulturze 2016–2019 z okazji obchodów setnej rocznicy odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 2020.
59.Saussy, Haun. „Comparative Literature. The Next Ten Years”. Futures of Comparative Literature. ACLA State of the Discipline Report. Red. Ursula K. Heise. Oxon – New York: Routledge, 2017. 24–29.
60.Skwara, Marta. „Translatologia a komparatystyka. Serie przekładowe jako problem komparatystyczny”. Rocznik Komparatystyczny 1 (2010): 7–51.
61.------. „Stara i nowa komparatystyka literacka”. Komparatystyka dla humanistów. Podręcznik akademicki. Red. Mieczysław Dąbrowski. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2011. 204–210.
62.------. „Polski Whitman”: o funkcjonowaniu poety obcego w kulturze narodowej. Kraków: Universitas, 2014.
63.Slaughter, Joseph R. „Counterinsurgency”. Futures of Comparative Literature. ACLA State of the Discipline Report. Red. Ursula K. Heise. Oxon – New York: Routledge, 2017. 165–166.
64.Sztompka, Piotr. „Uniwersytet współczesny: zderzenie dwóch kultur”. Idea uniwersytetu. Reaktywacja. Red. Piotr Sztompka, Krzysztof Matuszek. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015. 17–30.
65.Thomsen, Mads Rosendahl. „World Famous, Locally. Insights from the Study of International Canonization”. Futures of Comparative Literature. ACLA State of the Discipline Report. Red. Ursula K. Heise. Oxon – New York: Routledge, 2017. 119–123.
66.Tötösy de Zepetnek, Steven. Comparative Literature. Theory, Method, Application. Amsterdam–Atlanta: Rodopi, 1998.
67.Ustawa z dnia 13 lipca 1920 r. o szkołach akademickich. Dz.U. 72, poz. 464. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19200720494/O/D19200494. pdf [dostęp: 22.08.2022].
68.Waśko, Andrzej. Literatura i polityczność. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2020.
69.------. „Pan Tadeusz”. Media pamięci. Warszawa: FRSE-IPN, 2022.