Analiza i Egzystencja


ISSN: 1734-9923     eISSN: 2300-7621    OAI    DOI: 10.18276/aie.2023.61-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Lista wydań / 61 (2023)
Doświadczenie sztuki w fenomenologii kontr-intencjonalnej i nie-intencjonalnej

Autorzy: Andrzej Krawiec ORCID
Uniwersytet Jagielloński, Wydział Filozoficzny
Słowa kluczowe: estetyka fenomenologia intencjonalność kontr-intencjonalność nie-intencjonalność sztuka
Data publikacji całości:2023
Liczba stron:23 (89-111)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł podejmuje problematykę intencjonalności sztuki w świetle przemian jakie dokonały się w kontr-intencjonalnej i nie-intencjonalnej fenomenologii. Zmiany w sposobie rozumienia intencjonalności wywierały istotny wpływ na refleksję estetyczną, dlatego punktem wyjścia w niniejszym artykule jest analiza intencjonalnej fenomenologii Edmunda Husserla, a następnie kontr-intencjonalnej fenomenologii Jeana-Luca Mariona i nie-intencjonalnej fenomenologii Michela Henry’ego. Kolejnym etapem jest analiza przyswojenia tych przemian w rozwoju fenomenologicznej refleksji nad sztuką, których paradoksalną konsekwencją jest przeciw-redukcja świata oraz egzystencjalne otwarcie na przeżywanie jego treści dzięki sztuce. Zmiany w sposobie rozumienia intencjonalności otwierają również nowe kierunki badawcze nad intencjonalnością samej sztuki, dlatego celem tego artykułu jest wskazanie na współczesne horyzonty badań estetyki fenomenologicznej oraz zasygnalizowanie głównych problemów metodologicznych, związanych z kontr-intencjonalną i nie-intencjonalną perspektywą badawczą.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Balthasar, H.U. von (2008). Chwała. Estetyka teologiczna, t. 1: Kontemplacja postaci. Kraków: Wydawnictwo WAM.
2.Bator, A.P. (1999). Intencjonalność sztuki w filozofii Romana Ingardena i Mieczysława Alberta Krąpca. Wrocław: Papieski Fakultet Teologiczny we Wrocławiu.
3.Boehm, G. (2014). Opis obrazu. O granicach obrazu i języka. W: Tenże, O obrazach i widzeniu. Antologia tekstów, D. Kołacka (red.), (s. 119-143). Kraków: TAiWPN UNIVERSITAS.
4.Chrétien, J.-L. (2000). The Wounded Word: Phenomenology of Prayer. W: Phenomenology and the ‘Theological Turn’. French Debate (s. 147-175). New York: Fordham University Press.
5.Chrétien, J.-L. (2003). Hand to Hand. Listening to the Work of Art. New York: Fordham University Press.
6.Chrétien, J.-L. (2017). Głos widzialny. „Sztuka i Filozofia”, 51, 103-111.
7.Dufrenne, M. (1954). Intentionnalité et Esthétique. Revue Philosophique de la France et de l'Étranger, 144, 75-84.
8.Dufrenne, M. (1973). The Phenomenology of Aesthetic Experience. Evanston: Northwestern University Press.
9.Fink, E. (1966). Studien zur Pbanomenologie 1930-1939. Den Haag: Martinus Nijhoff.
10.Gschwandtner, Ch.M. (2014). Degrees of Givenness. On Saturation in Jean-Luc Marion. Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press.
11.Didi-Huberman, G. (2011). Przed obrazem. Pytanie o cele historii sztuki. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria.
12.Haake, M. (2007). „Powołanie św. Mateusza” Caravaggia. Studium z hermeneutyki obrazu. „Artium Quaestiones”, 18, 37-115.
13.Heidegger, M. (1997). Źródło dzieła sztuki. W: Tenże, Drogi lasu (s. 7-68). Warszawa: Fundacja Aletheia.
14.Henry, M. (2004). La barbarie. Paris: Presses Universitaires de France.
15.Henry, M. (2005). Voir l’invisible. Sur Kandinsky. Paris: Presses Universitaires de France.
16.Henry, M. (2006). Fenomenologia nie-intencjonalna: zadanie fenomenologii przyszłości. W: I. Lorenc, J. Migasiński (red.), Fenomenologia francuska. Rozpoznania, interpretacje, rozwinięcia (s. 418-437). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
17.Henry, M. (2007). Fenomenologia nieintencjonalna: zadanie dla przyszłej fenomenologii. W: tenże, O fenomenologii (s. 145-163). Warszawa: IFiS PAN.
18.Henry, M. (2012). Wcielenie. Filozofia ciała. Kraków: TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów.
19.Husserl, E. (1956). Erste Philosophie. Erster Teil: Kritische Ideengeschichte. Den Haag: Martinus Nijhoff.
20.Husserl, E. (1959). Erste Philosophie. Zweiter Teil: Theorie der phänomenologischen Reduktion. Den Haag: Martinus Nijhoff.
21.Husserl, E. (1973). Zur Phänomenologie der Intersubjektivität. Texte aus dem Nachlass. Dritter Teil: 1929-1935. Den Haag: Martinus Nijhoff.
22.Husserl, E. (1974). Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii. Księga druga. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
23.Husserl, E. (1975). Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filozofii. Księga pierwsza. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
24.Husserl, E. (1989). Wykłady z fenomenologii wewnętrznej świadomości czasu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
25.Husserl, E. (1990). Idea fenomenologii. Pięć wykładów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
26.Husserl, E. (2000a). Badania logiczne, t. 2/1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
27.Husserl, E. (2000b). Badania logiczne, t. 2/2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
28.Husserl, E. (2009). Medytacje kartezjańskie. Wprowadzenie do fenomenologii. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
29.Husserl, E. (2011). Logika formalna i logika transcendentalna. Próba krytyki rozumu logicznego. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
30.Husserl, E. (2013). Doświadczenie i sąd. Badania nad genealogią logiki. Warszawa: Fundacja Aletheia.
31.Ingarden, R. (1970). Studia z estetyki, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
32.Ingarden, R. (1971). U podstaw teorii poznania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
33.Ingarden, R. (1981). O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii literatury. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
34.Janicaud, D. (2009). La phénoménologie dans tous ses états. Paris: Gallimard.
35.Lorenc, I. (2006). Ścieżki ku rzeczom samym współczesnej fenomenologii francuskiej. W: I. Lorenc, J. Migasiński (red.) Fenomenologia francuska. Rozpoznania, interpretacje, rozwinięcia (s. 30-66). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
36.Łaciak, P. (2012). Anonimowość jako granica poznania w fenomenologii Edmunda Husserla. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
37.MacKinlay, S. (2020). Whose Word Is It Anyway? Interpreting Revelation. W: J.-L. Marion, Ch. Jacobs-Vandegeer (red.), The Enigma of Divine Revelation. Between Phenomenology and Comparative Theology (s. 49-64). Dordrecht: Springer.
38.Maldiney, H. (2006). Zarys fenomenologii sztuki. W: I. Lorenc, J. Migasiński (red.), Fenomenologia francuska. Rozpoznania, interpretacje, rozwinięcia (s. 535-555). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
39.Marion, J.-L. (1996). Bóg bez bycia. Kraków: Wydawnictwo Znak.
40.Marion, J.-L. (2007). Będąc danym. Esej z fenomenologii donacji. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
41.Merleau-Ponty, M. (1996a). Oko i umysł. W: Tenże, Oko i umysł. Szkice o malarstwie (s. 15-67). Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria.
42.Merleau-Ponty, M. (1996b). Widzialne i niewidzialne. Warszawa: Fundacja Aletheia.
43.Migasiński, J. (2006). Fenomenologia francuska jako problem. Topografia „herezji”. W: I. Lorenc, J. Migasiński (red.), Fenomenologia francuska. Rozpoznania, interpretacje, rozwinięcia (s. 7-29). Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
44.Murawska, M. (2017). Fenomenologia i sztuka. Wprowadzenie. W: J. Migasiński, M. Pokropski (red.), Główne problemy współczesnej fenomenologii (s. 133-149). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
45.Saison, M. (1999). Le tournant esthétique de la phénoménologie. „Revue d’Esthétique”, 36, 125-140.
46.Seel, M. (2008). Estetyka obecności fenomenalnej. Kraków: TAiWPN UNIVERSITAS.
47.Stróżewski, W. (2002). O pięknie. W: Tenże, Wokół piękna. Szkice z estetyki (s. 155-179). Kraków: TAiWPN UNIVERSITAS.
48.Stróżewski, W. (2013a). Piękno transcendentalne. W: Tenże, Logos, wartość, miłość (s. 78-84). Kraków: Wydawnictwo Znak.
49.Stróżewski, W. (2013b). Problematyka piękna. W: Tenże, Logos, wartość, miłość (s. 409-431). Kraków: Wydawnictwo Znak.
50.Tarnowski, K. (2007). Muzyka, filozofia, Transcendencja. W: Tenże, Człowiek i transcendencja (s. 15-25). Kraków: Wydawnictwo Znak.
51.Tarnowski, K. (2017). O pocieszeniu, jakie daje piękno. W: Tenże, Pragnienie metafizyczne (s. 221-234). Kraków: Wydawnictwo Znak.