Przegląd Zachodniopomorski


ISSN: 0552-4245     eISSN: 2353-3021    OAI    DOI: 10.18276/pz.2019.3-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Issue archive / z. 3 2019
Niedobory roku 1945 i zachodniopomorskie pomysły na ich przezwyciężanie. Sprawa „berlińskich zakupów”
(Shortages of 1945 and the West Pomeranian ideas to overcome them. The question of the 'Berlin Purchases')

Authors: Katarzyna Rembacka
Keywords: West Pomerania shortages commerce profiteering currency misappropriation border Berlin Szczecin motorisation 1945
Data publikacji całości:2019
Page range:20 (69-88)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

The article presents the question of the post-war purchases made by Polish clerks in Berlin. The intention behind those purchases was to fill the gap on the Polish market, especially as far as cars are concerned. The mechanism of those purchases was described, together with the originators and participants and the offices and services that took part in the action or controlled it. The article also contains an appraisal of that action and depicts its scale.
Download file

Article file

Bibliography

1.Źródła archiwalne
2.Archiwum Akt Nowych: Kolekcja akt różnej proweniencji, sygn. 1/122; Komisja Specjalna do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, sygn. 107; Komitet Centralny Polskiej Partii Robotniczej, sygn. 295/VII – 256; Ministerstwo Administracji Publicznej, sygn. 2391.
3.Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie: sygn. 008/34, t. 1–2.
4.Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych: Biuro Spraw Kongresowych, z. 18, w. 27, t. 411.
5.Archiwum Państwowe w Szczecinie: Komisja Specjalna do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym, Delegatura w Szczecinie: sygn. 69; sygn. 79; Komitet Wojewódzki Polskiej Partii Robotniczej w Szczecinie: sygn. 10; sygn. 34; Urząd Wojewódzki Szczeciński: sygn. 4891; sygn. 4895; sygn. 4899.
6.Archiwum Straży Granicznej: Pomorska Brygada WOP, sygn. 180/7.
7.Dokumenty publikowane
8.Pierwszy wojewoda szczeciński. Dokumenty i komentarze (1945–1949), oprac. Z. Chmielewski, K. Kozłowski, Szczecin 1986.
9.Polska – Niemcy Wschodnie. Wybór dokumentów, t. 1: Polska wobec Radzieckiej Strefy Okupacyjnej Niemiec maj 1945 – październik 1949, red. J. Kochanowski, K. Ziemer, wstęp i wybór J. Kochanowski, oprac. A. Krajewski, M. Mazurek, Warszawa 2006.
10.Sektor prywatny, spółdzielczy oraz państwowy na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–1949 w świetle sprawozdań Narodowego Banku Polskiego, wstęp, wybór i oprac. P. Chrobak, „Źródła do Dziejów Pomorza Zachodniego”, t. XVI, Szczecin 2015.
11.Literatura
12.Bagieński W., Wywiad cywilny Polski Ludowej w latach 1945–1961, t. 2, Warszawa 2017.
13.Banaś K., Władysław Wolski. Meandry kariery komunistycznego działacza, Łódź 2019.
14.Białecki T., Wytyczenie granicy państwowej na zachód od Szczecina i Świnoujścia w 1945 roku, „Acta Cassubiana” 2006, nr 8.
15.Furtak R., Reformy pieniężne w Polsce w latach 1944–1950, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H, Oeconomia” 1995/1996, nr 29/30.
16.Jastrząb M., Paternalizm i klientelizm w Polsce Ludowej. Na przykładzie dystrybucji samochodów, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Politologica” 2013, nr X.
17.Kochanowski J., W polskiej niewoli. Niemieccy jeńcy wojenni w Polsce 1945–1950, Warszawa 2001.
18.Kochanowski J., Zanim powstała NRD. Polska wobec radzieckiej strefy okupacyjnej Niemiec 1945–1949, Wrocław 2008.
19.Kochanowski J., Tylnymi drzwiami. „Czarny rynek” w Polsce 1944–1989, Warszawa 2015.
20.Landau Z., Reformy walutowe na ziemiach polskich w 1945 roku, „Kwartalnik Historyczny” 1968, nr 1.
21.Macholak J., Delegatura Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym w Szczecinie 1946–1954. Organizacja i działalność, w: Działalność Delegatury Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym w Szczecinie w latach 1945–1954. Materiały z konferencji naukowej z 20 marca 1998 r., red. Z. Chmielewski. Szczecin 1998.
22.Marczak T., Granica zachodnia w polskiej polityce zagranicznej w latach 1944–1950, Wrocław 1995.
23.Prochwicz J., Organizacja Wojsk Ochrony Pogranicza wrzesień 1945 – grudzień 1945, „Biuletyn. Problemy Ochrony Granic” 2010, nr 44.
24.Rembacka K., Wykluczony, skarcony, zmarginalizowany? Załamanie kariery politycznej Leonarda Borkowicza w 1950 roku – studium przypadku, w: Elity komunistyczne w Polsce, red. M. Szumiło, M. Żukowski, Warszawa–Lublin 2015.
25.Rembacka K., Leonard Borkowicz (1912–1989). Biografia polityczna, praca doktorska napisana pod kierunkiem prof. J. Eislera w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2019, mps.
26.Rutkowski T.P., Sprawa Antoniego Piwowarczyka – Władysława Wolskiego, „Zeszyty Historyczne ” 2005, z. 153.
27.Sitarz B., Trudne początki. Powiat szczeciński 1945–1950, Police 2012.
28.Stefaniak M., Działalność aparatu represji na zachodnim pograniczu Polski w latach 1945–1950, Szczecin 2008.
29.Wilk H., Między pragmatyzmem a oczekiwaniami. Społeczeństwo, władza i samochody w Polsce 1945–1970, Warszawa 2017.
30.Zaremba M., Wielka trwoga. Polska 1944–1947. Ludowa reakcja na kryzys, Kraków 2012.
31.Zaremba P., Pierwszy szczeciński rok 1945, Poznań 1970.
32.Zaremba P., Dziennik 1945, Szczecin 1996.
33.Zawistowski A., Trzy próby walki z nierównowagą w handlu detalicznym. Trzy okresy reglamentacji artykułów pierwszej potrzeby w Polsce Ludowej, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace” 2011, nr 3.
34.Żukowski M., Działalność i organizacja Delegatury Komisji Specjalnej do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym w Szczecinie oraz Koszalinie w latach 1946–1954, „Przegląd Zachodniopomorski” 2002, nr 2.