Beyond the Reality Principle: On the Political Role of Imagination in Herbert Marcuse’s Libidinal Economy

Barbara Markowska-Marczak

doi:10.18276/aie.2022.59-03

ISSN: 1734-9923 eISSN: 2300-7621 OAI DOI: 10.18276/aie.2022.59-03

Lista wydań / 59 (2022)
Beyond the Reality Principle: On the Political Role of Imagination in Herbert Marcuse’s Libidinal Economy
(Poza zasadą rzeczywistości: o politycznej roli wyobraźni w ekonomii libidinalnej Georga H. Marcusego)

Autorzy:	Barbara Markowska-Marczak Collegium Civitas
Słowa kluczowe:	zasada wydajności zasada rzeczywistości wyobraźnia ekonomia libidinalna Marcuse
Data publikacji całości:	2022
Liczba stron:	19 (57-75)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Według tradycji psychoanalitycznej funkcjonujemy w świecie społecznym dzięki zasadzie rzeczywistości. Artykuł będzie dotyczył roli wyobraźni jako siły politycznej, siły przekształcającej ramy rzeczywistości społecznej ożywianej przez historyczną modyfikację tej zasady - zasadę wydajności. Ze względu na to, że – jak pokazał to Marcuse - rozum stał się elementem dominacji, jedyną siłą emancypacyjną, zdolną przeciwstawić się codziennej rutynie i powtarzalności jest wyobraźnia. Proponujemy zatem rozwinięcie tej idei wyobraźni jako środka wyzwolenia z jednowymiarowego świata i przemiany świata społecznego w kontekście nowej ekonomii libidinalnej zarysowanej przez G.H. Marcusego w dwóch pracach: Eros i cywilizacja oraz Człowiek jednowymiarowy.

Pliki opcjonalne

03_markowska-marczak.b_artykul_po_korekcie_autorskiej.pdf
Brak uwag

Pobierz

Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.	Adorno, T. W. (1999). Minima moralia. Refleksje z poharatanego życia (M. Łukasiewicz). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
2.	Appadurai, A. (2005). Nowoczesność bez granic. Kulturowe wymiary globalizacji (Z. Pucek). Kraków: Universitas.
3.	Balibar, E. (2007). Faszyzm, psychoanaliza, freudomarksizm. W: Trwoga mas (A. Staroń). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog. (261-273)
4.	Bińczyk, E. (2018). Epoka człowieka: retoryka i marazm antropocenu. Warszawa: WN PWN.
5.	Debord, G. (2006). Społeczeństwo spektaklu oraz Rozważania o społeczeństwie spektaklu (Mateusz Kwaterko). Warszawa: PIW.
6.	Deleuze, G. & Guattari, F. (2016). Kafka. ku literaturze mniejszej (Kajetan i Anna Jaksender). Kraków: Wydawnictwo Eperons-Ostrogi.
7.	Feenberg, A. (2018). Marcuse: Reason, Imagination and Utopia. Radical Philosophy Review, Volume 21, Issue 2, 271-298. https://doi.org/10.5840/radphilrev201891190.
8.	Fisher, M. (2020). Realizm kapitalistyczny. Czy nie ma alternatywy? (A. Karalus). Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
9.	Freud, S. (1996). Objaśnianie marzeń sennych (R. Reszke). Warszawa: Wydawnictwo KR.
10.	Freud, S. (2009). Uwagi na temat dwóch zasad procesu psychicznego. W: Psychologia nieświadomości. (R. Reszke). Warszawa: Wydawnictwo KR. (7-14)
11.	Freud, S. (2009). Poza zasadą rozkoszy. W: Psychologia nieświadomości. (R. Reszke). Warszawa: Wydawnictwo KR. (163-215)
12.	Freud, S. (2009). Utrata rzeczywistości w wypadku nerwicy i psychozy. W: Psychologia nieświadomości. (R. Reszke). Warszawa: Wydawnictwo KR. (285-288)
13.	Freud, S. (2013). Kultura jako źródło cierpień (J. Prokopiuk). Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
14.	Fromm, E. (1993). Ucieczka od wolności (O. A. Ziemilscy). Warszawa: Czytelnik.
15.	Gunderson, R. (2014). The First-generation Frankfurt School on the Animal Question: Foundations for a Normative Sociological Animal Studies. Sociological Perspectives. Vol. 57, No. 3: 285-300.
16.	Illouz, E. (2010). Uczucia w dobie kapitalizmu (Zygmunt Simbierowicz). Warszawa: Oficyna Naukowa.
17.	Jay, M. (1973). The dialectical imagination: a history of the Frankfurt School and the Institute of Social Research, 1923-1950. London: Heinemann.
18.	Kant, I. (1986). Krytyka władzy sądzenia (Jerzy Gałecki). Warszawa: PWN.
19.	Lacan, J. (1992). The Ethics of Psychoanalysis 1959-1960. Trans. Dennis Porter.London: Routledge.
20.	Lacan, J. (1996). Funkcja i pole mówienia i mowy w psychoanalizie (Barbara Gorczyca, Wincenty Krajewski). Warszawa: Wydawnictwo KR.
21.	Lacan, J. (2017). Triumf religii (Jacek Waga). Warszawa: PWN.
22.	Lanuza, G. (2011). Re-imagining the Sociological Imagination: From "The Promise" to Aesthetic of Existence, Philippine Sociological Review , 2011, Vol. 59 (2011), pp. 1-21.
23.	Laplanche, J. & Pontalis, J.-B. (1996). Słownik psychoanalizy (E. Modzelewska, E. Wojciechowska), Gdańsk: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
24.	Leder, A. (2007). Nauka Freuda w epoce Sein und Zeit, Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
25.	Leder, A. (2014). Prześniona rewolucja. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
26.	Maley, T (2017). One-dimensional man50 years on: The Struggle continues. Halifax/Winnipeg: Fernwood Publishing.
27.	Marcuse, H. (1970). Five Lecture: psychoanalysis, politics and Utopia. Boston: Beacon Press.
28.	Marcuse, H. (1978). The Aesthetic Dimension.Toward a Critique of Marxist aesthetic. Boston: Beacon Press.
29.	Marcuse, H. (1991). Człowiek jednowymiarowy. Badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego (W. Gromczyński). Warszawa: PWN.
30.	Marcuse, H. (1998). Eros i cywilizacja, (Hanna Jankowska, Arnold Pawelski), Warszawa: Muza SA.
31.	Marcuse, H & Kellner, D. (1998) The Collected Papers of George Herbert Marcuse. New York/London: Routledge.
32.	Markowska, B. (2018). Homo Libidinous and the Economy of Desire. Rereading of Simmel’s The Philosophy of Money after Freud, “Polish Sociological Review” 4/2018 (204): 485-498. https://doi.org/10.26412/psr204.05.
33.	McGowan, T. (2013). Enjoying what we don’t have: political project of psychoanalysis. Lincoln: University of Nebraska Press.
34.	McGowan, T. (2016). Capitalism and Desire. The Psychic Cost of Free Market, New York: Columbia University Press.
35.	Mills, Wright C. (2007). Wyobraźnia socjologiczna (Marta Bucholc). Warszawa: PWN.
36.	Moore, J. W (2021). Antropocen czy kapitałocen?: natura, historia i kryzys kapitalizmu. (K. Hoffman, P. Szaj, W. Szwebs) Poznań: WBPiCAK/UAM.
37.	Rancière, J. (2007). Dzielenie postrzegalnego: estetyka i polityka (J. Sowa, M. Kropiwnicki). Kraków: korporacja ha! art.
38.	Reich, W. (2009). Psychologia mas wobec faszyzmu, (Ewa Drzazgowska). Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
39.	Roudinesco, E. (2014). Po co psychoanaliza? (Anna Biłos). Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
40.	Schiller, F. (1972). Listy o estetycznym wychowaniu człowieka i inne rozprawy (I. Krońska, J. Prokopiuk), Warszawa: Czytelnik.
41.	Schoolman, M. (1980). The Imaginary Witness: The Critical Theory of Herbert Marcuse, New York: Free Press.
42.	Simmel, G. (1997). Filozofia pieniądza (A. Przyłębski). Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
43.	Świrek, K. (2018). Teorie ideologii na przecięciu marksizmu i psychoanalizy. Warszawa: WN PWN.
44.	Žižek, S. (2001). Przekleństwo fantazji (A.Chmielewski). Wrocław:Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
45.	Zupančič, A. (2018). Realizm w psychoanalizie. Praktyka Teoretyczna, 28(2), 107-123. https://doi.org/10.14746/prt.2018.2.5.

Analiza i Egzystencja