Acta Iuris Stetinensis

Previously: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Acta Iuris Stetinensis


ISSN: 2083-4373     eISSN: 2545-3181    OAI    DOI: 10.18276/ais.2023.44-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / 3/2023 (44)
Geneza uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku
(The genesis of the Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997)

Authors: Paweł Leszczyński ORCID
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Keywords: Constitution Poland political transformation
Data publikacji całości:2023
Page range:17 (79-95)
Cited-by (Crossref) ?:
Downloads ?: 78

Abstract

The aim of this article was to present a synthetic presentation of the circumstances accompanying the system-forming process in Poland, undergoing the socioeconomic and political transformation since 1989. Particular emphasis was placed on the description of political conditions and the main problems related to the postulated Polish system during the work of the Constitutional Committe of the National Assembly, composed of 46 deputies of the Sejm of the second term of office and the Senate of the third term of office 1993–1997. The research for this article was carried out thanks to the use of the following methods: historical and legal, formal and the analysis of scientific literature related to the subject of the article. As a result of the research methods used, the complexity of the system-building process in Poland in the mid 1990s was shown, i.e. in a country where the adoption of a new constitution was necessary not only for axiological reason, but also due to the efforts to integrate with the European Union and NATO. The essential paradox, however, was that Poland was the first country to begin the process of abandoning communism, and as – almost – the last of the countries hitherto located behind the “iron curtain”, it adopted a new constitution. The “current – political” reasons for this state of affairs are presented in the article below.
Download file

Article file

Bibliography

1.20 lat Konstytucji RP. Konferencja w Sejmie 8 kwietnia 2017 roku, wstęp J. Gmitruk, Warszawa 2017.
2.Bałaban A., Studia konstytucyjne, Szczecin–Gorzów Wielkopolski 1996.
3.Böckenförde E.-W., Państwo prawa w jednoczącej się Europie, Warszawa 2000.
4.Brzezinski M., The Struggle for Constitutionalism in Poland, London–Oxford 2000.
5.Bujak Z., Konstytucja starsza niż myślisz, czyli o tym, co z historycznego dorobku państwa polskiego znajdziemy w naszej Konstytucji, Milanówek 2017.
6.Chruściak R., Przygotowanie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. – przebieg prac parlamentarnych, Warszawa 1997.
7.Domosławski A., Chile od nowa, „Polityka”, 22–28 czerwca 2022, nr 26 (3369).
8.Elster J., Tworzenie konstytucji w Europie Środkowej, czyli przebudowa łodzi na pełnym morzu, Warszawa 1994.
9.Gebethner S., W poszukiwaniu kompromisu konstytucyjnego. Dylematy i kontrowersje w procesie stanowienia nowej Konstytucji RP, Warszawa 1998.
10.Jaskiernia J., Konstytucja RP jako efekt kompromisu politycznego, w: Z. Maciąg (red.), Stosowanie Konstytucji RP z 1997 r. – doświadczenia i perspektywy. Międzynarodowa konferencja naukowa, Kraków 2006.
11.Kallas M. (oprac.), Projekty konstytucyjne 1989–1991, Warszawa 1992.
12.Konstytucja Kolumbii 1991, tłum. B. Bereza, konsultacja naukowa B. Kunicka-Michalska, Warszawa 2000.
13.Maciąg Z. (red.), Stosowanie Konstytucji RP z 1997 r. – doświadczenia i perspektywy. Międzynarodowa konferencja naukowa, Kraków 2006.
14.Majchrowski J. (red.), Konstytucja Solidarności, Warszawa 2018.
15.Osiatyński W., Rights in new constitutions of East and Central Europe, “Columbia Human Rights Law Review” 1994, vol. 26, nr 1.
16.Position of the Parliaments during the period of transition, 1995, October 6, Warsaw, mps powielony.
17.Woźniak-Tyczka A. (red.), Karta Praw i Wolności. Materiały Poznańskiego Centrum Praw Człowieka, Poznań 1993.
18.Zakrzewska J., Spór o konstytucję, Warszawa 1993.