Studia Maritima


ISSN: 0137-3587     eISSN: 2353-303X    OAI    DOI: 10.18276/sm.2017.30-05
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / Vol. 30 2017
„CHORY CZŁOWIEK (EUROPY)” I MORZE – KONCEPCJE ROZWOJU I DZIAŁANIA FLOTY OSMAŃSKIEJ NA POCZĄTKU XX WIEKU

Autorzy: Piotr Nykiel
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Słowa kluczowe: osmańska flota Mehmet V Douglas Gamble Hugh P. Williams Arthur H. Limpus Cemal Pasza Wilhelm Souchon
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:17 (83-99)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Abdülhamid II odziedziczył flotę, która pod względem liczebnym uchodziła za trzecią na świecie, ale wskutek porażki w wojnie z Rosją (1877–1878) zmuszony został do zepchnięcia jej na dalszy plan i pilnego zajęcia się odbudową sił lądowych. Przez 30 lat osmańskie okręty nie opuszczały Stambułu, co miało katastrofalny wpływ zarówno na ich stan techniczny, jak i na poziom wyszkolenia załóg. Kolejny sułtan, Mehmed V, zmierzył się więc z koniecznością odbudowy marynarki wojennej. Turcy zwrócili się o pomoc merytoryczną do Londynu, w rezultacie czego w latach 1909–1914 wysłane zostały do Stambułu trzy kolejne brytyjskie misje morskie. Różnice kulturowe i rozbieżności w kwestii koncepcji rozwoju floty sprawiły jednak, że współpraca między oboma stronami nie przebiegała harmonijnie. Ważną rolę odegrały też nieszczerość intencji Brytyjczyków, wyraźny konflikt interesów oraz świadome stosowanie przez Turków dywersyfikacji dostaw broni i pomocy eksperckiej. Mimo całkowitego braku przygotowania do udziału w jakimkolwiek konflikcie zbrojnym, Osmańska Marynarka Wojenna poradziła sobie nadspodziewanie dobrze zarówno podczas wojen bałkańskich, jak i w czasie pierwszej wojny światowej.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Archiwalia
2.Deniz Müzesi [Muzeum Morskie] Çannakale, sygn. 1/AK-07. (Akpınar) N., Deniz Binbaşı Nazmi Akpınar’ın Savaş Günlüğü 1914–1922 [Dziennik wojenny 1914–1922 komandora podporucznika Nazmiego Akpınara].
3.Pamiętniki
4.Ali Riza (Bey). A.E.2 Denizaltı Gemisini Nasıl Batırdım? [Jak zatopiłem okręt podwodny A.E.2?]. İstanbul: Akca Basimevi, 1947.
5.Gutton, Francis. La dernière plongée (Conférence donnée à Toulon aux Heures de l’Académie du Var le 10 janvier 1969). Toulon: Imp. Nouvelle, 1969.
6.Opracowania
7.Aksun, Ziya N. II. Abdülhamid Han [Sułtan Abdülhamid II]. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş., 2010.
8.Bal, Nurcan. Marmara’da Denizaltı Avı. Sultanhisar ve Stoker’in Denizaltısı AE 2 [Polowanie na okręty podwodne na morzu Marmara. Sultanhisar i okręt podwodny AE 2 Stokera]. İstanbul: Piri Reis Araştırma Merkezi Yayınları, Deniz Basımevi, 2006.
9.Baş, Ersan, Nurcan Bal. Muavenet-i Milliye ve Goliath’ın Batırılışı [Muavenet-i Milliye i zatopienie Goliatha]. İstanbul: Piri Reis Araştırma Merkezi Yayınları, b.d.w.
10.Baş, Ersan, Arif E. Kara, Ahmet Küçükoğlu. Gazi Hamidiye ve Akın Harekatı [Waleczny Hamidiye i jego rajd]. İstanbul: Piri Reis Araştırma Merkezi Yayınları, Deniz Basımevi Müdürlüğü, 2006.
11.Beehler, William. The History of the Italian-Turkish War, September 29, 1911, to October 18, 1912. Annapolis: The Advertiser Republican, 1913.
12.Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi, VIII nci Cilt, Deniz Harekatı [Turcja w pierwszej wojnie światowej, t. VIII: Działania morskie]. Ankara: Genelkurmay Basim Evi, 1976.
13.Bulgurcuoğlu, Hacer. Efsane Gemi Mahmudiye Kalyonu [Legendarny okręt galeon Mahmudiye]. İstanbul: Piri Reis Araştıra Merkezi Yayınları, Deniz Basımevi Müdürlüğü, 2006.
14.Güleryüz, Ahmet. Osmanlı Donanması’nda Torpidobotlar ve Destroyerler. Sultanhisar & Muavenet [Torpedowce i niszczyciele w osmańskiej flocie. Sultanhisar i Muavenet]. İstanbul: Denizler Kitabevi, 2009.
15.Güleryüz, Ahmet, Bernd Langensiepen. 1828–1923 Osmanlı Donanması. İstanbul: Kaptan Yayıncılık/Denizler Kitabevi, 2007.
16.Güvenç, Serhat. Osmanlıların Drednot Düşleri. Birinci Dünya Savaşı’na Giden Yolda. [Marzenia Osmanów o drednotach. Na drodze do pierwszej wojny światowej], İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2011.
17.Langensiepen, Bernd, Dirk Nottelmann, Jochen Krüsmann. Halbmond und Kaiseradler. Goeben und Breslau am Bosporus 1914–1918. Hamburg–Berlin–Bonn: Verlag E.S. Mittler & Sohn GmbH, 1999.
18.Langensiepen, Bernd, Ahmet Güleryüz. The Ottoman Steam Navy 1828–1923. London: Conway Maritime Press, 1995.
19.Lorey, Hermann. Der Krieg in den Türkischen Gewässern, t. I–II. Berlin: Mittler, 1928, 1938.
20.Nykiel, Piotr. „«Echoes from the Deep» – a huge academic mystification”. Dostęp 25.07.2014. http://navyingallipoli.com/teksty/Echoes01.pdf.
21.Nykiel, Piotr. „Kontrtorpedowce typu «Yadigâr-ı Millet»”. Okręty Wojenne 62 (2017): 52–74.
22.Nykiel, Piotr. „Osmanlı Donanma Cemiyeti – Stowarzyszenie na rzecz Floty Osmańskiej”. Okręty Wojenne 2 (2011): 21–26.
23.Nykiel, Piotr. „Pancerniki typu «Brandenburg» w służbie tureckiej. Część I”. Okręty Wojenne 5 (2012): 20–29.
24.Nykiel, Piotr. „Pancerniki typu «Brandenburg» w służbie tureckiej. Część II”. Okręty Wojenne 6 (2012): 9–13.
25.Nykiel, Piotr. „Turecki krążownik pancernopokładowy «Hamidiye». Część I”. Okręty Wojenne 2 (2010): 23–37.
26.Nykiel, Piotr. „Turecki krążownik pancernopokładowy «Hamidiye». Część II”. Okręty Wojenne 3 (2010): 16–24.
27.Nykiel, Piotr. Wyprawa do Złotego Rogu. Działania wojenne w Dardanelach i na Morzu Egejskim (sierpień 1914–marzec 1915). Kraków–Międzyzdroje: Wydawnictwo Arkadiusz Wingert, 2008.
28.Rooney, Chris B. „The International Significance of British Naval Missions to the Ottoman Empire, 1908–14”. Middle Eastern Studies 34 (1998) 1: 1–29.
29.Shaw, Stanford J. The Ottoman Empire in World War I, t. I: Prelude to War. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2006.
30.Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi, Balkan Harbi, VII nci Cilt, Osmanlı Deniz Harekâtı 1912– 1913 [Historia Tureckich Sił Zbrojnych. Wojny bałkańskie, t. VII: Osmańskie działania morskie]. Ankara: Genelkurmay Basımevi, 1993.
31.Yavuz, Celalettin. Osmanlı Bahriyesi’nde Yabancı Misyonlar. Çeşme Faciası’ndan Birinci Dünya Harbine Kadar Osmanlı Bahriyesi’nde Çağdaşlaşma Gayretleri [Zagraniczne misje w osmańskiej marynarce wojennej. Próby modernizacji osmańskiej floty wojennej podejmowane od tragedii w Çeşme po pierwszą wojnę światową]. İstanbul: İst. Dz. İk. Grp. K.’lığı Basımevi, 2004.
32.Zorlu, Tuncay. „Bahriye Nezareti’nin Kuruluşu ve Abdülaziz Döneminde Osmanlı Denizciliği [Utworzenie Ministerstwa Floty i osmańska marynarka epoki Abdülaziza]”. W: Türk Denizcilik Tarihi [Morska historia Turcji], red. Zeki Arıkan, Lüftü Sancar, t. II, 147–157. İstanbul: Deniz Basımevi Müdürlüğü, 2009.