Studia Językoznawcze

synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny


ISSN: 1730-4180     eISSN: 2353-3161    OAI    DOI: 10.18276/sj.2021.20-11
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Issue archive / t. 20, 2021
Między biedą a bogactwem na Podhalu – leksyka dotycząca warunków bytowych człowieka na podstawie tekstów gwarowych
(Between poverty and wealth in Podhale – A vocabulary concerning human living conditions in the dialectal texts)

Authors: Ewa Sikora ORCID
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Kraków
Keywords: poverty and wealth in language Podhale dialect memoirs
Data publikacji całości:2021
Page range:13 (147-159)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

This article attempts to answer the question of which lexical units belong to the semantic field of poverty and wealth in the Podhale dialect. The material basis of the study are the dialectal texts, mainly the memoirs of Podhale Gorals, but also some pieces of recollective literature, and the folk tales. The analysis of the amassed material indicated the lexemes and phrasemes, both belonging to the general Polish language, and characteristic of the Podhale dialect. From the analysis of the contexts conclusions can be drawn as to valuing people in a rural community based on the amount of their property. In language it is manifested by the words with semantic components related not only to the material status, but also the social role.
Download file

Article file

Bibliography

1.Bernstein, Basil. „Socjolingwistyka a społeczne problemy kształcenia”. W: Język i społeczeństwo, red. Michał Głowiński, 114. Warszawa: Czytelnik, 1980.
2.Chlebda, Wojciech. Elementy frazematyki. Wprowadzenie do frazeologii nadawcy. Opole: Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Powstańców Śląskich, 1991.
3.Cieński, Andrzej. Z dziejów pamiętników w Polsce. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2002.
4.Kanash, Tatsiana. „Bieda i bogactwo w świetle białoruskich i polskich przysłów”. Kultura i Społeczeństwo 1 (2012): 219–231.
5.Landes, David S. Bogactwo i nędza narodów. Warszawa: Wydawnictwo Muza, 2015.
6.Lister, Ruth. Bieda. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2007.
7.Marmuszewski, Stanisław. „Bogactwo i ubóstwo – dwa motywy potocznego myślenia”. Kultura i Społeczeństwo 42 (1998): 119–133.
8.Młynarczyk, Ewa. „Bieda w potocznej komunikacji językowej Polaków”. Seria: Kultura komunikacji językowej 5. Kultura komunikacji potocznej w językach słowiańskich, red. Anna Piotrowicz,
9.Małgorzata Witaszek-Samborska, Krzysztof Skibski, 121–130. Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje, 2018.
10.Młynarczyk, Ewa. „Polski obraz biedy utrwalony w języku i kulturze”. Etnolingwistyka 27 (2015): 147–165.
11.Młynarczyk, Ewa. „Sposoby wyrażania niedostatku materialnego w polskiej leksyce i frazeologii”. Journal of Slavic Languages 20 (2015): 57–68.
12.Przybylska, Renata. „Kategoria przeciwieństwa (antonimii) w ogólnym języku polskim”. W: Persefona, czyli dwie strony rzeczywistości, red. Maria Cieśla-Korytowska, Małgorzata Sokalska, 527–537. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010.
13.Rak, Maciej. Kulturemy podhalańskie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2015.
14.Sienkiewicz, Henryk. Rodzina Połanieckich. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2005.
15.Skąpska, Grażyna, red. Bieda i bogactwo w polskiej kulturze i świadomości. Kraków: Universitas, 2003.
16.Styk, Józef. Chłopski świat wartości. Studium socjologiczne. Włocławek: Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników, 1988.
17.Wojciechowska, Agnieszka. „Językowy obraz biedy we frazeologii polskiej i francuskiej”. Roczniki Humanistyczne 60 (2012): 31–45.