Z dala od egocentrycznej metropolii. Obraz prowincji w filmie


ISBN: 978-83-7972-621-9    ISBN (online): 978-83-7972-623-3 OAI
CC BY-SA   Open Access 

.
„Nie było (…) żadnego podziału na normalne i nienormalne”, czyli czego doświadczyli bohaterowie brytyjskiej Nowej Fali oraz ich literaccy poprzednicy, gdy postanowili wyjechać z miasta

Autorzy: Anna Śliwińska ORCID
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Słowa kluczowe: brytyjska Nowa Fala młodzi gniewni przyroda za miastem nad morzem
Data publikacji całości:2023-08-21
Liczba stron:26 (57-82)

Abstrakt

This paper reflects upon the key theses pointed out by Andrew Higson in his article Space, Place, Spectacle: Landscape and Townscape in the ‘Kitchen Sink’ Film. Attention is also given to the urban and rural landscapes present in the films of the British New Wave and in their literary prototypes. Urban and rural settings are analyzed as playing a more central role than being a mere neutral canvas on which a story is drawn. The featured places should be treated as historically true, their task being to authenticate the space, but also as ones that have additional functions and meanings: they reflect the traits of the characters or become a metaphor of their state of mind. The relations ‘the urban vs. the non-urban’ are placed in clearly emerging oppositions of being trapped and escaping, the mass vs. the individual, or coercion vs. pleasure. The first part of the text are general considerations from which the opposition between the urban vs. the non-urban emerge, i.e. the relationship between culture and nature (drawing on the concept of Zygmunt Bauman), followed by the characteristics of the style used to describe urban and rural space in the New Wave films and their literary prototypes. Particular attention is paid to the shots of ‘between the city and what is outside the city’ (including ‘That Long Shot of Our Town from That Hill’). The last part of the article looks at the role of the characters’ trips to the seaside.

Bibliografia

1.Źródła
2.Braine J., Wielka Kariera, tłum. H. Krzeczkowski, Warszawa 1973.
3.Delaney S., A Taste of Honey, Londyn, 1959.
4.Sillitoe A., Samotność długodystansowca, tłum. J. Milnikiel, M. Skibniewska, Warszawa 1982.
5.Sillitoe A., Z soboty na niedzielę, tłum. J. Milnikiel, Warszawa 1966.
6.Storey D., Sportowe życie, tłum. M. Zborowska, Warszawa 1976.
7.Wilson C., Outsider, przeł. M. Traczewska, Poznań 1992.
8.Opracowania
9.Armes R., A Critical History of British Cinema, London 1978.
10.Bauman Z., Socjologia, tłum. J. Łoziński, Poznań 1996.
11.Eliade M., Sacrum i profanum. O istocie religijności, tłum. R. Reszke, Kraków 1999.
12.Garbicz A., Małpowanie marksizmu, „Kino” 1994, nr 10.
13.Gardner C., Karel Reisz, Manchester 2006.
14.Hanley David, The British New Wave and Its Sources, “Off Screen” 2011, vol. 15, no 6, http://offscreen.com/view/british_new_wave (dostęp: 26.05.2022).
15.Higson A., Space, Place, Spectacle: Landscape and Townscape in the ‘Kitchen Sink’ Film, [w:] Dissolving Views. Key Writings on British Cinema, red. A. Higson, Londyn, Nowy Jork 1996.
16.Hill J., Sex, Class and Realism: British Cinema, 1956–1963, Londyn 2011.
17.Katafiasz O., Nowe kino brytyjskie, [w:] Historia kina, t. 3, red. T. Lubelski, I. Sowińska, R. Syska, Kraków 2015.
18.Klejsa K., Paraboliczny dyskurs kontrkultury. O „Jeżeli…” Lindsaya Andersona, „Studia Filmoznawcze”, Wrocław 2001.
19.Kosińska K., „Długie ujęcie naszego miasta z tamtego wzgórza”, czyli o władzy spojrzenia w brytyjskich filmach realizmu społecznego lat 60. i 80., „Kwartalnik Filmowy” 2017, nr 97–98.
20.Lacey S., British Realist Theatre. The New Wave in Its Context 1956–1965, Londyn, Nowy Jork 2002.
21.Lay S., British Social Realism: From Documentary to Brit Grit, Wallflower, Londyn, Nowy Jork 2002.
22.Lipka K., Linia mety nie kończy biegu… Tony Richardson, Samotność długodystansowca, „Kwartalnik Filmowy” 2006, nr 53 (113).
23.Lovell T., Landscapes and Stories in 1960s British Realism, [w:] Dissolving Views. Key Writings on British Cinema, red. A. Higson, Londyn, Nowy Jork 1996.
24.Manganelli G., Literatura jako kłamstwo, tłum. J. Ugniewska, Warszawa 2021.
25.Marszałek R., Nowy film angielski, Warszawa 1968.
26.Marszałek R., Uwiedziony przez współczesność, „Kino” 1960, nr 10.
27.Mazierska E., Postmodernistyczne Blackpool, „Kwartalnik Filmowy” 2005, nr 52.
28.Murphy R., Sixties British Cinema, Londyn 1992.
29.Newland P., Introduction: Approaching British Rural Landscapes on Film, [w:] British Rural Landscapes on Film, red. P. Newland, Manchester 2016.
30.Reisz K., Millar G., Technika montażu filmowego, tłum. R. Mączyński, Warszawa 2015.
31.Richards J., Films and British National Identity. From Dickens to “Dad’s Army”, Manchester 1997, s. 149.
32.Rolston H., Values in Nature, „Environmental Ethics” 1981, vol. 3.
33.Sennett R., Upadek człowieka publicznego, tłum. H. Jankowska, Warszawa 2009.
34.Śliwińska A., Miłość i gniew. Brytyjska Nowa Fala, wyd. I, dodruk, Poznań 2017.
35.Williams R., A Lecture on Realism, „Afterall: A Journal of Art, Context and Enquiry” 2002, nr 5, https://www.afterall.org/article/lecture.realism (dostęp: 8.04.2022).
36.Williams R., The Country and the City, Londyn 1973.
37.Taylor B.F., The British New Wave. A Certain Tendency?, Manchester, Nowy Jork 2006.