Studia Maritima


ISSN: 0137-3587     eISSN: 2353-303X    OAI    DOI: 10.18276/sm.2017.30-01
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / Vol. 30 2017
"MARE LIBERUM" W MYŚLI POLITYCZNO-PRAWNEJ FERNANDO VÁZQUEZA DE MENCHACA (1512–1569). UWARUNKOWANIA, KORZENIE, ISTOTA

Autorzy: Patrycja Jakóbczyk-Adamczyk
Instytut Polityki Międzynarodowej i Bezpieczeństwa, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Słowa kluczowe: zasada wolności mórz Fernando Vázquez de Menchaca prawo narodów Hugo Grocjusz
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:16 (5-20)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Dyskusja nad koncepcją morza jako przestrzeni otwartej (mare liberum) lub zamkniętej (mare clausum) w ramach formułowanych w XVII wieku zasad nowożytnego prawa międzynarodowego była kontynuacją dysput toczonych od czasów starożytnych. Myśl Grocjusza, przełomowa w wielu aspektach, sięgała do dorobku XVI-wiecznej hiszpańskiej szkoły prawa. W okresie, kiedy Hiszpania przejmowała kontrolę nad szlakami atlantyckimi, przedstawiciele szkoły, która kontynuowała tradycję scholastyczną, próbowali legitymować zasadę wolności mórz. Argumentacja uczniów Francisco de Vitoria pozbawiona była teologicznej polemiki czy politycznej motywacji. Fernando Vázquez de Menchaca przedstawił swoją koncepcję statusu mórz, prawa do żeglugi, a pośrednio także handlu w traktacie pt. Controversiarum illustrium alliarumque usu frequentium libri tres, po raz pierwszy opublikowanym w 1564 roku. Jego stanowisko, będące wynikiem nadzwyczajnej erudycji i niezależności intelektualnej, charakteryzuje wyjątkowa oryginalność i racjonalizm. Odwołując się do idei prawa natury i jego nienaruszalności, przede wszystkim zaś do zasady dobra wspólnego oraz idei międzynarodowej wspólnoty, autor położył podwaliny pod utylitarną doktrynę, usystematyzowaną następnie przez Hugo Grocjusza.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Aunós y Pérez, Eduardo. El Renacimiento y problemas de derecho internacional que suscita. Madrid: Imprenta de Raul Péant, 1917.
2.Barcía Trelles, Camilo. Francisco de Vitoria. Fundador del Derecho Internacional moderno. Valladolid: Universidad de Valladolid, 1928.
3.Brown Scott, James. El descubrimiento de América y su influjo en el derecho internacional. Madrid: Tipografía de Archivos, 1930.
4.Brown Scott, James. El origen español del derecho internacional moderno. Valladolid: Talleres Tipográficos Cuesta, 1928.
5.Carpintero Benítez, Francisco. Del derecho natural medieval al derecho natural moderno: Fernando Vázquez de Menchaca. Salamanca: Universidad, 1977.
6.Egío, Victor. La pieza que no encaja: reseña crítica a la „Controversias ilustres y de su uso frequente” de Fernando Vázquez de Menchaca. Dostęp 16.08.2014. http://www.saavedrafajardo.org/Archivos/NOTAS/RES0109.pdf.
7.Fernández Prida, Joaquín. Estudios de derecho internacional público y privado. Madrid: Librería General de V. Suárez, 1901.
8.García Arias, Luis. Historia del principio de la libertad de los mares. Santiago: E.U.C., 1948.
9.Grotius, Hugo. O prawie wojny i pokoju. Trzy księgi o prawie wojny i pokoju, w których znajdują wyjaśnienie prawo natury i prawo narodów a także główne zasady prawa publicznego. Tłum. Remigiusz Bierzanek. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.
10.Grotius, Hugo. Wolność mórz czyli dysertacja o prawie jakie przysługuje Holendrom do handlu z Indiami z dodatkiem, który zawiera wyjątki z dzieła Grotiusa „O prawie wojny i pokoju” oraz z rozprawy Jana Seldena „O morzu zamkniętym”. Tłum. Remigiusz Bierzanek. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1955.
11.Hamilton, Bernice. Political Thought in Sixteenth-Century Spain: A Study of the Political Ideas of Vitoria, de Soto, Suarez and Molina. Oxford: Clarendon Press, 1963.
12.Jakóbczyk-Adamczyk, Patrycja. „Fernando Vázquez de Menchaca i jego myśl polityczna”. W: Dziedzictwo Andrzeja Frycza Modrzewskiego w myśli humanistycznej i politycznej, red. Jerzy Kukulski, 178–197. Toruń: Adam Marszałek, 2004.
13.Medina y Sobrado, Pedro Gabriel de. Aporte de Fernando Vázquez de Menchaca a la escuela Española de Derecho Internacional. La Habana: Editorial L. Ruiz, 1946.
14.Miaja de la Muela, Adolfo. Internacionalistas españoles del siglo XVI. Fernando Vázquez de Menchaca (1512–1569). Madrid: Talleres Tipográficos Cuesta, 1932.
15.Pagden, Anthony. Lords of the World: Ideologies of Empire in Spain, Britain and France, c. 1500– c. 1800. New Haven: Yale University Press, 1995.
16.Parker, Thomas M. „The Papacy, Catholic Reform, and Christian Missions”. W: The New Cambridge Modern History, t. III: The Counter-Reformation and Price Revolution, 1559–1610, red. Richard Bruce Wernham, 44–71. Cambridge: Cambridge University Press, 1968.
17.Rodríguez Alcalde, Fidel, „Prólogo”. W: Vázquez de Menchaca, Fernando. Controversiarum illustrium aliarumque usu frequentium libri tres. I–XXIII. Valladolid: Talleres Tipogr. Cuesta, 1931.
18.Santaló Rodríguez de Viguri, José Luis. „Don Fernando Vázquez de Menchaca. Nuevos datos para su biografía”. Anuario de la Asociación Francisco de Vitoria 17 (1969/1970): 13–35.
19.Seelmann, Kurt. Die Lehre des Fernando Vazquez de Menchaca vom Dominium. Köln: Heymann, 1979.
20.Skinner, Quentin. The Foundation of Modern Political Thought, t. II: Age of Reformation. Cambridge: Cambridge University Press, 1978.
21.Tokarczyk, Roman. Klasycy praw natury. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1988.
22.Vazquii Menchacensis, Fernandi. Controversiarum illustrium aliarumque usu frequentium libri tres. Venetiis: Zalterus, 1595.