Abstrakt
Celem badania było wykazanie napiętego stosunku między procesami sowietyzacji
i tworzenia się litewskiego narodu. Do ich zobrazowania wybrałam kulturowy rozwój
scenicznego folkloru i kina, które skupiały się wokół wybitnych funkcjonariuszy kultury
epoki Stalina i Chruszczowa. Za pomocą instytucjonalizacji, mobilizacji elity, jak i konkretnej pracy funkcjonariuszy przedstawiono, w jaki sposób proces sowietyzacji stał się siłą napędową rozwoju litewskiej kultury.
Pomimo że Jonas Švedas był raczej przedstawicielem stalinizmu, a Vytautas Žalakevičius
– epoki Chruszczowa, to wspólnie zajmowali dominującą pozycję w formowaniu
sowiecko-litewskiej kultury. Ta prestiżowa rola reprezentantów nowej elity nie
tylko wymagała od nich intensywnej kolaboracji z reżimem, ale dawała im też prawo do
wpływania na produkcję kulturalną. I tak można było wykazać na przykładzie Švedasa
i jego działalności w zespole, że z jednej strony stał się on bezspornie filarem reżimu poprzez wypełnianie ideologicznego zlecenia, z drugiej zaś forsował jednocześnie proces
akulturacji muzycznego folkloru.