Studia Maritima


ISSN: 0137-3587     eISSN: 2353-303X    OAI    DOI: 10.18276/sm.2015.28-01
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / Vol. 28 2015
Angielska Kompania Wschodnia w handlu bałtyckim

Autorzy: Andrzej Groth
Akademia Pomorska w Słupsku, Instytut Historii i Politologii
Słowa kluczowe: angielski handel bałtycki Kompania Wschodnia czasy nowożytne
Data publikacji całości:2015
Liczba stron:14 (5-18)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Od XV stulecia stosunki handlowe Anglików z ziemiami nadbałtyckimi przybrały na sile i znaczeniu. Rynek bałtycki był ważnym odbiorcą angielskiego sukna, a jednocześnie zaopatrywał stocznie angielskie we wszystkie podstawowe surowce i półfabrykaty. Warto przypomnieć, że w drugiej połowie XVI w. surowce dla przemysłu okrętowego stanowiły od 1/2 do 3/4 angielskiego importu bałtyckiego, a wyroby tekstylne ponad 80% wartości angielskiego wywozu do krajów nadbałtyckich. Większość tych surowców była dostarczana przez gospodarkę państwa polsko-litewskiego, które do drugiej połowy XVII w. zachowało dominującą pozycję w wymianie handlowej Bałtyku z Zachodem. W bałtyckim handlu angielskim dominowały trzy porty: Elbląg, Gdańsk i Królewiec. Wiodąca pozycja Elbląga wynikała z faktu usytuowania w tym mieście angielskiej Kompanii Wschodniej. Po zawarciu rozejmu w Altmarku (1629 r.) Kompania Wschodnia znalazła się praktycznie bez rezydencji, gdyż jej pobyt w Elblągu stał się bezcelowy ze względu na ograniczenia nałożone przez Sejm Rzeczypospolitej na handel z portami znajdującymi się w rękach szwedzkich. Po likwidacji kantoru Kompanii Wschodniej w Elblągu bałtycki handel elbląski przejął Gdańsk, Królewiec i częściowo porty inflanckie. Od lat 80. XVII w. główny ciężar tego handlu przesunął się na porty szwedzkie. Angielski handel bałtycki odbywał się głównie za pośrednictwem portów wybrzeża wschodniego: Londynu, Hull i Newcastle.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bogucka M., Handel zagraniczny Gdańska w pierwszej połowie XVII wieku, Wrocław 1970.
2.Doroszenko B.B., Torgowlja i kupeczestwo Rigi w XVII weke, Riga 1985.
3.Fiedler H., Danzig und England. Die Handelsbestrebungen der Engländer vom Ende des 14. bis Anfang des 17. Jahrhunderts, „Zeitschrift des Westpreussischen Geschichtsvereins”, H. 68.
4.Groth A., Kupcy angielscy w Elblągu w latach 1583–1628, Gdańsk 1986.
5.Groth A., Handel morski Elbląga w latach 1585–1700, Gdańsk 1988.
6.Groth A., Der Braunsberger Seehandel 1638–1700 im Vergleich zu den anderen Häfen des Frisches Haffs, „Zeitschrift für die Geschichte und Altertumskunde Ermlands” 1989, Bd. 45.
7.Groth A., Żegluga i handel morski Kłajpedy w latach 1664–1722, Gdańsk 1996.
8.Groth A., Statystyka handlu morskiego Elbląga w latach 1585–1712, cz. 2: Wywóz drogą morską, Słupsk 2007.
9.Kędzierski J.Z., Dzieje Anglii 1484–1830, Wrocław 1986.
10.Lepszy K., Stefan Batory a Gdańsk, „Rocznik Gdański” 1932, t. 6.
11.Mierzwa E.A., Anglia a Polska w epoce Jana III Sobieskiego, Łódź 1988.
12.Mierzwa E.A., Anglia a Bałtyk w okresie rewolucji purytańskiej i restauracji, Piotrków Trybunalski 2001.
13.Simson P., Danziger Inventar 1531–1591, [w:] Inventare hansischer Archive des 16. Jahrhunderts, Bd. 3, Münschen–Leipzig 1913.
14.Simson P., Die Handelsniederlassung der englischen Kaufleute in Elbing, „Hansische Geschichtsblätter” 1916, Bd. 12, H. 1–2.
15.Zins H., Geneza angielskiej Kompanii Wschodniej (Eastland Company) z 1579 r., „Zapiski Historyczne” 1964, t. 29, z. 3.
16.Zins H., Przywilej Elżbiety I dla angielskiej Kompanii Wschodniej, „Rocznik Elbląski” 1966, t. 3.
17.Zins H., Anglia a Bałtyk w drugiej połowie XVI wieku, Wrocław 1967.