Abstract
W atmosferze zaostrzenia w zaborze pruskim w ostatnich dziesięcioleciach
XIX wieku polityki germanizacyjnej, w kręgach polskiej myśli politycznej, zwłaszcza rodzącego
się obozu narodowo-demokratycznego, nastąpiło nasilenie działań mających na
celu intensyfi kację polskich poczynań narodowych oraz krystalizację programów walki
o uzyskanie postępu w rozwiązywaniu sprawy polskiej. W tym czasie nastąpił również
wzrost zainteresowania Pomorzem i jego przyszłymi losami. Dostrzeżenie znaczenia walki
o Pomorze oraz nieodzowność jego wejścia w skład przyszłego zjednoczonego państwa
polskiego szły w parze z przyjęciem na początku XX wieku i upowszechnianiem przez
obóz narodowo-demokratyczny tezy, iż główne niebezpieczeństwo zagraża narodowi polskiemu
ze strony Niemiec.
Wraz z odbudową Polski po pierwszej wojnie światowej oraz uzyskaniem przez nią
części Pomorza jednym z czołowych zadań, jakie stanęły przed społeczeństwem polskim,
było umocnienie jej gospodarczej i militarnej pozycji na Bałtyku. Działania te realizowano
między innymi poprzez budowę niezależnego od Gdańska własnego portu morskiego
w Gdyni oraz tworzenie Polskiej Marynarki Wojennej. Ważną rolę w upowszechnianiu
problematyki pomorskiej oraz znaczenia dla Polski dostępu do morza odegrała również
wielokierunkowa działalność organizacji i instytucji tzw. frontu zachodniego. Wśród
nich miejsce szczególne zajmowała działalność Związku Obrony Kresów Zachodnich
(od 1934 r. Polskiego Związku Zachodniego), Ligi Morskiej i Rzecznej (od 1930 r. Ligi
Morskiej i Kolonialnej) oraz wielu organizacji młodzieżowych (np. ZHP, kombatanckich
i paramilitarnych).
