Studia Maritima

ISSN: 0137-3587     eISSN: 2353-303X    OAI    DOI: 10.18276/sm.2020.33-08
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / Vol. 33 2020
From the studies on the suicides of Polish seafarers

Authors: Maciej Kijowski ORCID
Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach
Keywords: suicide seafarer ship sea
Data publikacji całości:2020
Page range:21 (183-203)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

The work of seafarers on a seagoing ship involves numerous negative conditions which affect the physical and mental spheres of their functioning. The struggle with the environment, the inability to leave the ship, and the distance from the family and friends make sailors one of the professional groups at the highest risk of suicides. The author draws special attention to the social significance of seafarers’ suicides, which is related to the circumstances of com- mitting these acts, their total number and their alarmingly high percentage among all causes of sailors’ deaths. Another advantage of the article is that it discusses the almost forgotten term “calenture”, unknown to modern scientific literature and probably related to the sea- farers’ inclination to suicide. The article is based on an analysis of committed suicides and of the unclear results of research into them.
Download file

Article file

Bibliography

1.Baryła, Józef. “Kształtowanie stosunków międzyludzkich w Siłach Zbrojnych PRL”. In: Kształtowanie stosunków międzyludzkich w pracy ZSMP w wojsku. Materiały z posiedzenia Rady Młodzieżowej WP w dn. 28.04.1977 r., 48–72. Warsaw: Wydawnictwo MON, 1977.
2.Blady, Wiesław. Polska flota rybacka w latach 1921–2001. Kalendarium tragicznych zdarzeń na statkach rybackich w latach 1945–2000. Gdynia: Morski Instytut Rybacki, 2002.
3.Borucki, Zenon. “Czas wolny marynarzy na lądzie a problemy przystosowania”. In: Czas wolny marynarzy na lądzie. Rozprawy i materiały, ed. Ludwik Janiszewski, 106–136. Szczecin: Wydawnictwo Instytutu Zachodniopomorskiego, 1973.
4.Borucki, Zenon. Osobowość a przystosowanie zawodowe marynarza. Wrocław–Warsaw– Cracow–Gdańsk–Łódź: Ossolineum, 1986.
5.Burczycka-Woźniak, Marzena. Prawda i prawo. Gdynia: MiT, 2008.
6.Czubasiewicz, Bogdan. Przerwany rejs w Talcahuano. Szczecin: KAW, 1987.
7.Dolmierski, Roman. “Choroby nerwowe i psychiczne”. In: Morski poradnik medyczny, eds. Roman Dolmierski, Andrzej Krynicki, Stanisław Tomaszunas, 177–190. Warsaw: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1987.
8.Dolmierski, Roman, Krystyna Jolanta de Walden. “Ocena kliniczna przyczyn samobójstw u marynarzy”. Psychiatria Polska 3 (1972): 255–258.
9.Dolmierski, Roman, Jerzy Nitka. “Ocena stanu psychofizycznego marynarzy zatrudnionych w dziale pokładowym i maszynowym”. Technika i Gospodarka Morska 7 (1989): 343–344.
10.Ejsmont, Władysław. “Problemy medyczne w aspekcie nowoczesnych statków”. Biblioteka Nawigatora 3 (1972): 71–92.
11.Gach, Zbigniew. Leon rybak: wywiad-rzeka przeprowadzony w latach 2007/2008 z kapitanem żeglugi wielkiej rybołówstwa morskiego Leonem Skelnikiem, jednym z pionierów polskiego rybołówstwa przemysłowego po II wojnie światowej. Gdańsk: Gdański Kantor Wydawniczy, 2008.
12.Glisson, Kathelyne E. The Ability of the U.S. Army Heat Strain Decision Aid (HSDA) to Predict a Limiting Heat Stress Exposure. [Tampa]: University of South Florida Scholar Commons, 2017.
13.Golańska, Krystyna. “Listy od samobójców”. In: Krystyna Golańska. Proszę wstać!... reportaże sądowe, 315–324. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1968.
14.Grot, Elżbieta Maria. Ewakuacja morska więźniów KL Stutthof przez Rugię do Danii w 1945 r. Sztutowo: Muzeum Stutthof, 2015.
15.Hołyst, Brunon. Suicydologia, 2nd edition. Warsaw: LexisNexis, 2012.
16.Jabłoński, Eugeniusz. “Alarmy na polskich statkach towarowych w teorii i w praktyce”. Technika i Gospodarka Morska 5 (1981): 236–240.
17.Jabłoński, Eugeniusz. “Niektóre problemy odpowiedzialności lekarza okrętowego PMH w świetle orzecznictwa izb morskich”, part I. Technika i Gospodarka Morska 1 (1986): 11–13.
18.Jabłoński, Eugeniusz, “Niektóre problemy odpowiedzialności lekarza okrętowego PMH w świetle orzecznictwa izb morskich”, part II. Technika i Gospodarka Morska 2 (1986): 63–66.
19.Janiszewski, Ludwik. “Krytyka Goffmanowskiej koncepcji statku morskiego jako instytucji zamkniętej”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1 (1987): 153–162.
20.Janiszewski, Ludwik. Rybacy dalekomorscy. Studium socjologiczne. Poznań: Instytut Zachodni, 1967.
21.Janiszewski, Ludwik. Rodzina marynarzy i rybaków morskich. Studium socjologiczne. Warsaw–Poznań: PWN, 1976.
22.Janiszewski, Ludwik. Sukces małżeński w rodzinach marynarzy. Studium socjologiczne. Warsaw–Poznań: PWN, 1986.
23.Jarema, Marek. “Czy można ocenić ryzyko samobójstwa?”. Psychiatria Polska 1 (2018): 7–19.
24.Jaremin, Bogdan. Zgony polskich marynarzy i rybaków podczas pracy na morzu
25.w latach 1960–1999 – analiza zjawiska i wpływu środowiska pracy ze szczególnym uwzględnieniem orzecznictwa lekarskiego i możliwości prewencji. Gdańsk: Akademia Medyczna w Gdańsku (Medical University of Gdańsk), Międzywydziałowy Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej (the Interdepartmental Institute of Maritime and Tropical Medicine), Klinika Chorób Zawodowych i Wewnętrznych (the Clinic of Occupational and Internal Diseases), 2005.
26.Kaczmarczyk-Sowa, Mirosława. “Konflikty w rodzinach marynarzy”. In: W kręgu ludzi morza. Księga pamiątkowa z okazji 70. rocznicy urodzin Prof. zw. dr. hab. Ludwika Janiszewskiego, ed. Robert B. Woźniak, 99–103. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 1997.
27.Kardas, Mariusz. “Cisza zaklęta w nadmorskich piaskach – pamięć o tych, co odeszli, jako kamień węgielny dla tożsamości gdyńskiego obywatela”. In: Mare Integrans. Studia nad dziejami wybrzeży Morza Bałtyckiego, vol. XII, Śmierć w dziejach człowieka. Współczesność. Monografia oparta na materiałach z VIII Międzynarodowej Sesji Naukowej Dziejów Ludów Morza Bałtyckiego, Wolin, 31 lipca – 2 sierpnia 2015, eds. Maciej Franz, Karol Kościelniak, Zbigniew Pilarczyk, 256–288. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2016.
28.Kilian-Surdykowska, Danuta. “Charakter prawny alarmów ćwiczebnych na polskich statkach morskich”. Technika i Gospodarka Morska 12 (1984): 613–615.
29.(KK). “Rejs po śmierć”. Angora 29 (2019): 69, 71.
30.Klatka, Narcyz. “Okręty widma – tajemnica nie wyjaśniona”. Przegląd Morski 1 (1975): 51–56.
31.Kozak, Stanisław. “Niektóre czynniki wpływające na zadowolenie i niezadowolenie z pracy marynarzy PLO”. Technika i Gospodarka Morska 6 (1982): 299–300.
32.Kozak, Stanisław. “Problemy kierowania załogą statku”. Technika i Gospodarka Morska 6 (1983): 310–312.
33.Leszczyński, Ryszard. Ginące frachtowce, vol. 2. Gdańsk: Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej, 2009.
34.Leszczyński, Ryszard. Ginące frachtowce, vol. 4, Polacy pod obcymi banderami. Gdańsk: Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej, 2014.
35.Leszczyński, Ryszard. Katastrofy i wypadki morskie floty pomocniczej PMH (1926–2016). Gdańsk: Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej, 2017.
36.Leszczyński, Ryszard. Tragedie rybackiego morza, vol. 2. Gdańsk: Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej, 2005.
37.Leszczyński, Ryszard. Tragedie rybackiego morza, vol. 3. Gdańsk: Fundacja Promocji Przemysłu Okrętowego i Gospodarki Morskiej, 2006.
38.The letter of chief engineer Ryszard Leszczyński, PhD to the author of 15 July 2020. Macleod, Alastair Donald. “Calenture – missing at sea?”. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice 4 (1983): 347–350.
39.Mazurkiewicz, Adam. “Z działalności ITF – Międzynarodowej Federacji Transportowców”. Biuletyn Morski 3 (2017): 6–9.
40.Milian, Lech. Czas wolny marynarzy na morskich statkach transportowych. Szczecin: Wydawnictwo Instytutu Zachodniopomorskiego, 1972.
41.Milian, Lech. Zawód marynarza floty transportowej: studium monograficzne. Gdynia: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni, 1974.
42.Murawska, Grażyna. “Kapitański honor”. In: Ekspres reporterów, part 6, 3–48. Warsaw: KAW, 1980.
43.Olechnowicz, Tadeusz. “Czas wolny na morzu a niektóre zagadnienia szkolenia oficerów”. Technika i Gospodarka Morska 3 (1970): 116–119.
44.Olechnowicz, Tadeusz. Z notatnika ostatniego komendanta. Gdynia: Oficyna Wydawnicza Miniatura, 2004.
45.Penderecki, Krzysztof, Katarzyna Janowska, Piotr Mucharski. Pendereccy. Saga rodzinna. Cracow: Wydawnictwo Literackie, 2014.
46.Pikała, Aleksandra. “Ostatni rejs taty”. Gazeta Wyborcza, 15.04.2019, supplement Duży Format, 16–17.
47.Piwnicki, Grzegorz. “Bohaterski dowódca obrony Gdyni w 1939 roku – płk Stanisław Dąbek”. Zeszyty Gdyńskie 5 (2010): 67–75.
48.Plopa, Mieczysław. “Lęk u marynarzy dalekomorskich: dynamika, modyfikatory”. In: Lęk. Różnorodność przeżywania, ed. Waldemar Tłokiński, 131–140. Warsaw: Arx Regia, Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego w Warszawie (the Publishing Centre of the Royal Castle in Warsaw), 1993.
49.Plopa, Mieczysław. Stres w izolacji morskiej. Psychospołeczne uwarunkowania. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1996.
50.Pobocha Jerzy, Andrzej Szakowski. “Problemy psychiatryczne w orzecznictwie izb morskich”. In: Medycyna morska. Materiały sesji naukowej zorganizowanej
51.w Szczecinie dnia 25 XI 1972 przez Szczecińskie Towarzystwo Naukowe przy współudziale pracowników naukowych Katedry Higieny Pracy Instytutu Higieny Uniwersytetu w Rostoku, ed. Eugeniusz Miętkiewski, 57–61. Warsaw–Poznań: PWN, 1975.
52.Pohl, Krzysztof. Tak blisko życia. Pitaval morski. Szczecin: KAW, 1988.
53.Renke, Wiesław. “Aspekty medyczne ratowania życia na morzu na tle wypadku statku «Kudowa Zdrój»”. Technika i Gospodarka Morska 2 (1984): 74–76.
54.Ropelewski, Andrzej. Ludzie „Dalmoru”. Gdańsk: Marpress, 1997.
55.Rosa, Krzysztof. “(Nie)wiarygodność danych statystycznych dotyczących zachowań samobójczych. Perspektywa teoretyczna i praktyka społeczna”. Przegląd Socjologiczny 2 (2012): 265–290.
56.Sak, Zbigniew. Z Lublina na oceany. Szczecin: Wydawnictwo Kadruk, 2015.
57.Sitek, Eligiusz Józef. “Problemy pracy i życia marynarzy na statkach transportowych”. Nautologia 4 (1980): 24–31.
58.Stankiewicz, Józef. “Choroby centralnego układu nerwowego. Choroby umysłowe. Alkoholizm nałogowy. Epilepsja. Psychonerwica. Histeria”. In: Poradnik medyczny kapitana statku, ed. Zdzisław Teisseyre, 353–383. Warsaw: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1962.
59.Stasieniuk, Żaneta. Zbiorowość marynarzy w procesie zmian społecznych. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2009.
60.Studziński, Andrzej. Tragiczny rejs. Głośne katastrofy statków, przemyt i tajemnicze zaginięcia na morzu. Warsaw: Wydawnictwo Prawnicze, 1989.
61.Szumski, Jakub. Rozliczenia z ekipą Gierka 1980–1984. Warsaw: IPN, 2018.
62.Szymańska, Kinga, Bogdan Jaremin, Elżbieta Rosik. “Suicides among Polish seamen and fishermen during work at sea”. International Maritime Health 1–4 (2006): 36–45. Świeżyński, Adam. “«Śmierć z wyboru» – filozoficzny aspekt samobójstwa”. Studia Philosophiae Christianae 1 (2002): 82–98.
63.Woźniak, Robert. Problemy socjologii wychowania morskiego (Socjologiczne studium wychowania na statku morskim). Szczecin: Szczecińskie Towarzystwo Naukowe, 1987. Wszeborowski, Krzysztof. “Rodzina marynarska”. Kalendarz Gdański (1973): 183–188.
64.Statements given to the author – on 28 June 2018 by Łukasz Filipowski, MD, and on 17 September 2018 by chief engineer Ryszard Leszczyński, PhD.
65.“Zaginięcie mł. stewarda ts.s. Stefan Batory na Oceanie Atlantyckim w dniu 6 października 1981 r. (Orzeczenie Izby Morskiej w Gdyni z dnia 30.01.1982 r. –
66.WMG 207/81)”. Prawo i Orzecznictwo Morskie 7–8 (1987): 94–114.
67.“Zaginięcie II elektryka m.s. Energetyk na Morzu Północnym w dniu 28 sierpnia 1979 r. (Orzeczenie Izby Morskiej w Szczecinie z dnia 31.12.1979 r. – WMS 232/79
68.i Odwoławczej Izby Morskiej z dnia 27.08.1980 r. – OIM 11/80)”. Prawo i Orzecznictwo Morskie 17–18 (1990): 89–99.
69.Żychliński, Michał. “Etyczne problemy udzielania pomocy medycznej na morzu”. Aequitas 3 (2015): 105–115.