Abstract
Uwagę historyków zainteresowanych dziejami Wolina szczególnie przyciąga najwcześniejszy
okres w historii miasta, o którym informacje przynoszą źródła pisane, czyli
od IX do XI wieku. W polskiej historiografii do upowszechnienia wiedzy o wczesnośredniowiecznym
Wolinie przyczynił się szczeciński archeolog Władysław Filipowiak, który
badaniom grodu nad Dziwną poświęcił już ponad 50 lat swojej pracy naukowej. Zainteresowanie
tym okresem dziejów miasta jest zrozumiałe i znajduje uzasadnienie w znaczeniu,
jakie miało ono wówczas w strefie Bałtyku. Ponadto wyobraźnię historyków pobudzała
niewątpliwie także legenda Winety, utożsamianej z Wolinem. Wprawdzie podejmowano
próby innej lokalizacji Winety, ale jak dotychczas były one mało przekonujące.
Mniej uwagi poświęcono natomiast czasom schyłku świetności tego sławnego
ośrodka nad Bałtykiem w XII i na początku XIII wieku. Tymczasem jest to także proces
ciekawy i pełen niespodziewanych wydarzeń.
