Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie


ISSN: 1230-0780     eISSN: 2719-4337    OAI    DOI: 10.18276/skk.2020.27-16
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 27 2020
Chrystologiczne aspekty w teologii św. Hieronima ze Strydonu

Autorzy: Edward Sienkiewicz ORCID
Wydział Teologiczny Uniwersytetu Szczecińskiego
Słowa kluczowe: Hieronim ze Strydonu Biblia chrystologia teologia Wschodu pustynia ontologia wiara poznanie asceza duchowość
Data publikacji całości:2020
Liczba stron:22 (293-314)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Hieronim ze Strydonu, uznawany za wielkiego egzegetę, tłumacza i znawcę Pisma Świętego, odcisnął swój bardzo wyraźny ślad także w teologii dogmatycznej. Jednym z wiodących tematów w jego refleksji wiary jest chrystologia. Właściwie Chrystus wyznacza w twórczości Strydończyka jego zainteresowanie Biblią. Do najbardziej istotnych elementów chrystologii tego autora należą podstawy biblijne – egzegetyczne. Z nich wynikały rozstrzygnięcia ontologiczne – formułowane w bliskim kontekście, a także pod wpływem oraz w sporze z współczesnymi sobie przedstawicielami chrystologii wschodniej. Podobnie jak wewnętrzne doświadczenia Hieronima, w których jego mistyczne przeżycia schodziły się z rzeczywistością Ziemi Świętej noszącej na sobie ślady życia i dzieła Jezusa Chrystusa. Wszystko to przyczyniało się do pustelniczego życia autora Wulgaty i surowej, mniszej ascezy, aby nie tylko jak najlepiej rozumieć Jezusa, ale próbować Go także naśladować. Poza tym całkiem naturalnie prowadziło do wnikliwego studiowania Biblii i zamieszkania w Betlejem. Egzegetyczne i ontologiczne rozwiązania chrystologiczne Hieronim przygotowywał sukcesywnie oraz kontynuował w swoich pismach i w swoim nauczaniu.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bardski, Krzysztof. „Wprowadzenie”. W: Hieronim, Komentarz do Księgi Eklezjastesa. Tłum. Krzysztof Bardski, 5–20. Kraków: Wydawnictwo M, 1995.
2.Bartnik, Czesław. Dogmatyka katolicka. T. 2. Lublin: KUL, 2002.
3.Chauffin, Yvonne. Święty Hieronim. Tłum. Barbara Durbajło. Warszawa: PAX, 1977.
4.Clark, Elizabeth A. The Origenist Controversy. The Cultural Construction of an Early Christian Debate. Princeton, New Jersey: Princeton University Press, 1992.
5.Cyryl Jerozolimski. Katechezy przedchrzcielne i mistagogiczne. Tłum. Wojciech Kania. Oprac. Mateusz Bogucki. Kraków: Wydawnictwo M, 2000.
6.Czuj, Jan. Św. Hieronim. Żywot – dzieła. Charakterystyka. Warszawa: PAX, 1954.
7.Degórski, Bazyli. „Epilogi «Żywotów» mnichów IV wieku – retoryka i teologia”. Dissertationes Paulinorum 7 (1994): 105–121.
8.Degórski, Bazyli. „Gli epiloghi delle Vitae monastiche del IV secolo: fra retorica e teologia”. W: La narrativa cristiana antica. Codici narrativi, strutture formali, schemi retorici. Roma, 1995.
9.Degórski, Bazyli. „Wstęp”. W: Hieronim. Żywoty mnichów. Pawła, Hilariona, Malchusa. Tłum. Bazyli Degórski, 11–57. Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów – Tyniec, 1995.
10.Drake, Harold Allen. In Praise of Constantine. A Historical Study and New Translation of Eusebius’ Tricennial Orations. Berkeley: University of California Press, 1976.
11.Fédou, Michel. La Sagesse et le monde. Le Christ d’Origène. Paris: Desclée, 1994.
12.Furlani, Giuseppe. „Studi Apollinaristici II: I presupposti psicologici della cristologia di Apollinare di Laodicea”. Rivista trimestale di studi filosofici e religiosi 4 (1923): 129–146.
13.Geerard, Maurice. Clavis Patrum Graecorum. T. 2. Turnhout: Brepols, 1974.
14.Góźdź, Krzysztof. Jezus Chrystus. Twórca i Spełniciel naszej wiary. Lublin: KUL, 2009.
15.Grillmeier, Aloys. Christ in Christian tradition. From the apostolic age to Chalcedon (451). T. 2. London–Oxford: Mowbrays, 1975.
16.Hieronim. Apologia przeciw Rufinowi. Tłum. S. Ryznar. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Wyszyńskiego, 1989.
17.Hieronim. Komentarz do Księgi Eklezjastesa. Tłum. Krzysztof Bardski. Kraków: Wydawnictwo M, 1995.
18.Hieronim. Komentarz do Księgi Jonasza. Tłum. Ludwik Gładyszewski. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1998.
19.Hieronim ze Strydonu. Komentarz do Ewangelii według św. Mateusza. Tłum. Jakub Korczak. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2008.
20.Hieronim ze Strydonu. „Komentarz Listu do Tytusa w jednej księdze”. W: Ambrozjaster. Hieronim. Pelagiusz. Komentarze do Listu św. Pawła do Tytusa. Tłum. i oprac. Arkadiusz Baron. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2003.
21.Hieronim ze Strydonu. „Komentarz do Księgi Izajasza”. Vox Patrum 36 (2016): 552–665.
22.Hieronim ze Strydonu. Listy. T. 1: (1–50). Wstęp i oprac. na podstawie tłumaczenia ks. Jana Czuja, Moniki Ożóg, tekst łaciński Henryk Pietras. Źródła Myśli Teologicznej 54. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010.
23.Hieronim ze Strydonu. Listy. T. 2: (51–79). Wstęp i oprac. na podstawie tłumaczenia ks. Jana Czuja, Moniki Ożóg, tekst łaciński Henryk Pietras. Źródła Myśli Teologicznej 55. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010.
24.Hieronim ze Strydonu. Listy. T. 3: (80–115). Wstęp i oprac. na podstawie tłumaczenia ks. Jana Czuja, Moniki Ożóg, tekst łaciński Henryk Pietras. Źródła Myśli Teologicznej 61. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2011.
25.Hieronim ze Strydonu. Listy. T. 4: (116–130). Wstęp i oprac. na podstawie tłumaczenia ks. Jana Czuja, Moniki Ożóg, tekst łaciński Henryk Pietras. Źródła Myśli Teologicznej 63. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2011.
26.Hieronim ze Strydonu. Listy. T. 5: (131–156). Wstęp i oprac. na podstawie tłumaczenia ks. Jana Czuja, Moniki Ożóg, tekst łaciński Henryk Pietras. Źródła Myśli Teologicznej 68. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2013.
27.Hieronim ze Strydonu. „Przeciw Helwidiuszowi”. W: Hieronim ze Strydonu. Pisma polemiczne. Przeciw Helwidiuszowi. Przeciw Jowinianowi. Przeciw Wigilancjuszowi. Tłum. Wojciech Kania, Leon Nieścior, Grzegorz Rurański, 33–73. Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów – Tyniec, 2013.
28.Hieronim ze Strydonu. „Przeciw Jowinianowi”. W: Hieronim ze Strydonu. Pisma polemiczne. Przeciw Helwidiuszowi. Przeciw Jowinianowi. Przeciw Wigilancjuszowi. Tłum. Wojciech Kania, Leon Nieścior, Grzegorz Rurański, 116–384. Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów – Tyniec, 2013.
29.Hieronim ze Strydonu. „Przeciw Wigilancjuszowi”. W: Hieronim ze Strydonu. Pisma polemiczne. Przeciw Helwidiuszowi. Przeciw Jowinianowi. Przeciw Wigilancjuszowi. Tłum. Wojciech Kania, Leon Nieścior, Grzegorz Rurański, 429–457. Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów – Tyniec, 2013.
30.Hieronim. Żywoty mnichów. Pawła, Hilariona, Malchusa. Tłum. Bazyli Degórski. Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów – Tyniec, 1995.
31.Jeanjean, Benoit. Saint Jérôme et l’hérésie. Paris: Institut d’études augustiniennes, 1999.
32.Kracik, Jan. Relikwie. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2002.
33.Mirri, Luciana. La vita ascetica femminile in san Girolamo. Roma, 1992.
34.Orygenes. O zasadach. Tłum. Stanisław Kalinowski. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1996.
35.Orygenes – Hieronim. Homilie o Księdze Psalmów. Tłum. Stanisław Kalinowski. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2004.
36.Paczkowski, Mieczysław. „Chrystologia Hieronima na tle teologii palestyńskiej przełomu IV i V wieku”. Vox Patrum 48 (2005): 159–186.
37.Paczkowski, Mieczysław. „Girolamo e la polemica antiapollinarista”. Antonianum 79 (2004): 473–504.
38.Penna, Angelo. Principi e carattere dell’esegesi di S. Girolamo. Roma: Pontificio Istituto biblico, 1950.
39.Peri, Vittorio. Omelie origeniane sui Salmi. Contributo sull’identificazione del testo latino. Città del Vaticano, 1980.
40.Perrone, Lorenzo. La Chiesa di Palestina e le controversie cristologiche. Brescia: Paideia, 1980.
41.Pohlenz, Max. La Stoa. Storia di un movimento spiritual. T. 1. Firenze: La Nuova Italia, 1978.
42.Rocca, Giancarlo. L’Adversus Helvidium di san Girolamo nel contesto della letteratura ascetico-mariana del secolo IV. Bern: Peter Lang, 1998.
43.Rondeau, Marie-Josèphe. Les commentaires patristiques du psautier. T. 2. Exégèse prosopologique et théologie. Roma: Pontificium Institutum Studiorum Orientalium, 1985.
44.Rurański, Grzegorz. „Wstęp”. W: Hieronim ze Strydonu, Pisma polemiczne. Przeciw Helwidiuszowi. Przeciw Jowinianowi. Przeciw Wigilancjuszowi. Tłum. Wojciech Kania, Leon Nieścior, Grzegorz Rurański, 387–427. Kraków: Wydawnictwo Benedyktynów – Tyniec, 2013.
45.Simonetti, Manlio. La crisi ariana nel IV secolo. Roma: Institutum patristicum Augustinianum, 1975.
46.Starowieyski, Marek. „Męczeństwo”. W: Ojcowie Żywi. T. 9. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1991.
47.Stopniak, Franciszek. U źródeł chrześcijaństwa. Archeologia. Warszawa: Instytut Prasy i Wydawnictw Novum, 1982.