ISSN: 1230-0780
eISSN: 2719-4337
OAI
DOI: 10.18276/skk.2021.28-05
Issue archive /
nr 28 2021
Zbawcze działanie Jezusa wobec chorych jako fundament ustanowienia sakramentu namaszczenia chorych
(Jesus’ salvific action towards the sick as the foundation for the institution of the sacrament of Anointing the Sick)
| Authors: |
Jacek
Froniewski
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, adiunkt w I Katedrze Teologii Dogmatycznej |
| Keywords: | anointing the sick sacraments instituting the sacrament of the sick the healings by Jesus |
| Data publikacji całości: | 2021-12-14 |
| Page range: | 18 (109-126) |
Abstract
For the Sacrament of the Anointing of the Sick no record in the Gospels can be found which would indicate clearly that Jesus instituted it directly. Hence the Reformation theologians questioned the sacramentality of this rite. The Council of Trent confirmed the Anointing of the Sick as a true sacrament, referring to the words of Mark 6:13 and James 5:14–15. This article attempts to provide a broader background for the institution of this sacrament, in the form of the entire Jesus’ activity toward the sick. The line of this reasoning is presented in three parts. The first one deals with the gestures and words of Jesus in the acts of healing as the original model for the sacramental service to the sick. The second part points to the spiritual aspects of Jesus’ healings, as an opening to grace. The third part, based on the material from the first two ones, is an interpretation of Mk 6:13 as a certain archetype of the practice of anointing the sick. In addition, the fourth part of the article indicates various other theories that attempt to solve this problem – they constitute a certain complement to the reasoning performed here, which sees in the salvific action of Jesus towards the sick the foundation of this sacrament’s institution.
Download file
Article file
Bibliography
| 1. | Balthasar, Hans Urs von. „Zdrowie między nauką a mądrością”. Communio (PL) 188, 4 (2014): 136–151. |
| 2. | Bianchi, Roberto Antonio. Uzdrowieni i zbawieni. Jezus leczy nasze rany. Tłum. Joanna Ganobis. Kraków: Esprit, 2018. |
| 3. | Bonaventura. Commentaria in quatuor libros Sententiarum magistri Petri Lombardi. In quartum librum Sententiarum. Opera omnia. T. IV. Ad Claras Aquas (Quaracchi–Florentia): Typographia Collegii S. Bonaventurae, 1889. |
| 4. | Borobio, Dionisio. „Annäherung an die Heilungssalbung in der Alten Kirche”. Concilium (D) 27 (1991): 116–124. |
| 5. | Boscione, Franco. Gesty Jezusa. Tłum. Krystyna Kozak. Kraków: WAM, 2004. |
| 6. | Bradshaw, Paul F. W poszukiwaniu początków kultu chrześcijańskiego. Źródła i metody badań wczesnej liturgii. Tłum. Piotr Kaznowski, Michał Koza. Kraków: Fundacja Dominikański Ośrodek Liturgiczny, 2016. |
| 7. | Cothenet, Edouard. „Healing as a Sign of the Kingdom, and the Anointing of the Sick”. W: Temple of the Holy Spirit. Sickness and Death of the Christian in the Liturgy. Tłum. Matthew J. O’Connell, 33–51. New York: Pueblo Publishing Company, 1983. |
| 8. | Cuschieri, Andrew. Anointing of the Sick. A Theological and Canonical Study. Lanham–New York–London: University Press of America, 1993. |
| 9. | Dokumenty Soborów Powszechnych. Tekst łaciński, polski. T. IV/1, oprac. Arkadiusz Baron, Henryk Pietras. Kraków: WAM, 2007. |
| 10. | Dörnemann, Michael. „Einer ist Arzt, Christus. Krankheitsdeutung in den Schriften der frühen griechischen Kirchenväter”. W: Krankheitsdeutung in der postsäkularen Gesellschaft. Theologische Ansätze im interdisziplinären Gespräch, red. Günter Thomas, Isolde Karle, 245–260. Stuttgart: Kohlhammer, 2009. |
| 11. | Hinshaw, Daniel B. Touch and the Healing of the Word. Yonkers (NY): St. Vladimir’s Seminary Press, 2017. |
| 12. | John, Jeffrey. „Anointing in the New Testament”. W: The Oil of Gladness. Anointing in the Christian Tradition, red. Martin Dudley, Geoffrey Rowell, 46–76. London–Collegeville: SPCK – Liturgical Press, 1993. |
| 13. | Kaczynski, Reiner. „Feier der Krankensalbung”. W: Gottesdienst der Kirche. Handbuch der Liturgiewissenschaft. Teil 7,2: Sakramentliche Feiern I/2, red. Hans Bernard Meyer i in., 241–343. Regensburg: Verlag Friedrich Pustet, 1992. |
| 14. | Kaiser, Sigurd. Krankenheilung. Untersuchungen zu Form, Sprache, traditionsgeschichtlichem Hintergrund und Aussage von Jak 5,13–18. Neukirchen–Vluyn: Neukirchener Verlag, 2006. |
| 15. | Kasza, John C. Understanding Sacramental Healing: Anointing and Viaticum. Chicago–Mundelein: Hillenbrand Books, 2007. |
| 16. | Katechizm Kościoła Katolickiego. Poznań: Pallottinum, 22002. |
| 17. | Knoch, Otto. „Die Funktion der Handauflegung im Neuen Testament”. Liturgisches Jahrbuch 33, 4 (1983): 222–235. |
| 18. | Langkammer, Hugolin. Ewangelia według św. Marka. Tłumaczenie, wstęp i komentarz. Biblia Lubelska. Lublin: RW KUL, 1997. |
| 19. | Langkammer, Hugolin. Ewangeliczna tradycja o Jezusie w Liście św. Jakuba. Komentarz teologiczno-pastoralny. Wrocław: TUM, 2011. |
| 20. | Larchet, Jean-Claude. Terapia chorób duchowych. Wstęp do tradycji ascetycznej Kościoła prawosławnego. Tłum. Nikołaja Aleksiejuk. Hajnówka: Bratczyk, 2013. |
| 21. | Larchet, Jean-Claude. The Theology of Illness. Crestwood (NY): St. Vladimir’s Seminary Press, 2002. |
| 22. | Lekan, Janusz. „Namaszczenie chorych czy ostatnie namaszczenie?”. Roczniki Teologiczne 64, 2 (2017): 135–151. |
| 23. | Leon Wielki. Mowy. Tłum. Kazimierz Tomczak. Poznań–Warszawa–Lublin: Księgarnia św. Wojciecha, 1958. |
| 24. | Luther, Martin. De captivitate Babylonica ecclesiae/Von der babylonischen Gefangenschaft der Kirche, Lateinisch/Deutsch. Tłum. Hans-Hermann Tiemann. Stuttgart: Reclam, 2016. |
| 25. | Łabuda, Piotr. „«Wielu chorych namaszczali olejem i uzdrawiali» (Mk 6,13)”. W: Sakramenty Kościoła. Sakramenty uzdrowienia. Sakramenty w służbie komunii, red. Piotr Łabuda, 111–135. Tarnów: Biblos, 2019. |
| 26. | Maddocks, Morris. The Christian Healing Ministry. London: SPCK, 71985. |
| 27. | Malina, Artur. „Chrystus uzdrawiający w Ewangelii według św. Marka”. W: W Jego ranach nasze zdrowie. Teologia sakramentów uzdrowienia, red. Krzysztof Porosło, 23–36. Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów, 2015. |
| 28. | Mélia, Elie. „The Sacrament of the Anointing of the Sick: Its Historical Development and Current Practice”. W: Temple of the Holy Spirit. Sickness and Death of the Christian in the Liturgy. Tłum. Matthew J. O’Connell, 127–173. New York: Pueblo Publishing Company, 1983. |
| 29. | Müller, Gerhard Ludwig. Chrystologia – nauka o Jezusie Chrystusie. Podręcznik teologii dogmatycznej. Traktat V. Tłum. Wiesław Szymona. Kraków: Wydawnictwo M, 1998. |
| 30. | Müller, Gerhard Ludwig. Dogmatyka katolicka. Tłum. Wiesław Szymona. Kraków: WAM, 2015. |
| 31. | Mußner, Franz. Der Jakobusbrief. Freiburg–Basel–Wien: Herder, 31975. |
| 32. | Pompanon, Jean-Claude. Le pardon ou la joie de Dieu. Histoire et théologie de la Réconciliation et de l’Onction des malades. Paris: François-Xavier de Guibert, 2010. |
| 33. | Popowski, Remigiusz. Wielki słownik grecko-polski Nowego Testamentu. Warszawa: Vacatio, 21995. |
| 34. | Potterie, Ignace de la. „Namaszczenie”. W: Słownik teologii biblijnej, red. Xavier Leon-Dufour, 514–518. Poznań: Pallottinum, 31990. |
| 35. | Pyc, Marek. Znaki trynitarnej bliskości. Teologalny wymiar sakramentów świętych. Poznań: RW UAM Wydział Teologiczny, 2007. |
| 36. | Rahner, Karl. Pisma wybrane. T. 1. Kraków: WAM, 2005. |
| 37. | Revel, Jean-Philippe. Traité des sacrements. VI. L’onction des malades: rédemption de la chair et par la chair. Paris: Cerf, 2009. |
| 38. | Rosłon, Józef Wiesław. „Co oznacza obrzęd namaszczenia i jakie są biblijne podstawy tej praktyki?”. Collectanea Theologica 45, 1 (1975): 109–114. |
| 39. | Sambor, Paweł. „Sakrament namaszczenia chorych”. W: Znaki Tajemnicy. Sakramenty w teorii i praktyce Kościoła, red. Krzysztof Porosło, Robert J. Woźniak, 419–455. Kraków: WAM, 2018. |
| 40. | Sattler, Dorothea. „Einsetzung der Sakramente”. W: Neues Lexikon der katholischen Dogmatik. Red. Wolfgang Beinert, Bertram Stubenrauch, 152–156. Freiburg im Br.: Herder, 2012. |
| 41. | Sattler, Dorothea. „Sakramententheologie heute. Eine Standortbestimmung in ökumenischer Perspektive”. Theologie und Glaube 101, 1 (2011): 1–30. |
| 42. | Sesboüé, Bernard. Invitation à croire. Des sacrements crédibles et désirables. Paris: Cerf, 2009. |
| 43. | Sesboüé, Bernard. Jezus Chrystus na obraz ludzi. Krótki przegląd przedstawień Jezusa na przestrzeni historii. Tłum. Piotr Rak. Kraków: Wydawnictwo M, 2006. |
| 44. | Sesboüé, Bernard. L’onction des malades. Lyon: Profac, 1972. |
| 45. | Skowronek, Alfons. Chorzy i ich sakrament. Sakramenty wiary. Spotkania z Chrystusem w Kościele. W profilu ekumenicznym. T. 4. Włocławek: Włocławskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1997. |
| 46. | Stefański, Jerzy. Sakrament Chorych w dziejach i życiu Kościoła. Gniezno: Prymasowskie Wydawnictwo Gaudentinum, 2000. |
| 47. | Vorgrimler, Herbert. Buße und Krankensalbung. Handbuch der Dogmengeschichte. Bd. IV/F. 3. Freiburg–Basel–Wien: Herder, 1978. |
| 48. | Weiser, Alfons. „«Die Gabe, Krankheit zu heilen». Jesus und die Kranken”. Bibel und Kirche 43, 1 (1988): 2–7. |
| 49. | White, James F. The Sacraments in Protestant Practice and Faith. Nashville: Abingdon Press, 1999. |
| 50. | Wilkinson, John. The Bible and Healing. A Medical and Theological Commentary. Edinburgh–Grand Rapids: The Handsel Press Ltd.–Wm.B. Eerdmans Publishing Co., 1998. |
| 51. | Zachara, Maciej. Krótka historia Mszału Rzymskiego. Warszawa: PROMIC, 2014. |