Studia Językoznawcze

synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny


ISSN: 1730-4180     eISSN: 2353-3161    OAI    DOI: 10.18276/sj.2017.16-15
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / t. 16, 2017
Leksem błękitny w polskiej prozie (badania korpusowe)

Autorzy: Danuta Stanulewicz
Uniwersytet Gdański, Wydział Filologiczny, Gdańsk
Słowa kluczowe: błękitny niebieski proza Narodowy Korpus Języka Polskiego
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:17 (237-253)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Celem artykułu jest omówienie występowania przymiotnika błękitny w tekstach zgromadzonych w Narodowym Korpusie Języka Polskiego (NKJP), dostępnym pod adresem www.nkjp. pl. Pod uwagę brana jest kategoria „proza” w podkorpusie zrównoważonym, a dane zostały wyekscerpowane przy pomocy wyszukiwarki PELCRA. Jak pokazuje analiza materiału wyekscerpowanego z podkorpusu zrównoważonego NKJP, błękitny używany jest w prozie częściej niż w tekstach innych, nieliterackich kategorii. Dane korpusowe przemawiają za tym, by uważać to słowo za wyszukane, „książkowe”. Dane korpusowe dostarczyły materiału pozwalającego na wychwycenie różnic – nie tylko frekwencyjnych – w stosowaniu przez prozaików przymiotników błękitny i niebieski. Ten pierwszy częściej używany jest w opisach nieba, wody, dymów i mgieł, natomiast drugi służy do deskrypcji ubrań i oczu.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Ampel-Rudolf, Mirosława. Kolory. Z badań leksykalnych i semantyczno-składniowych języka polskiego. Rzeszów: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 1994.
2.Badyda, Ewa. „Niebieskie oczy matki i błękitne oczy królowej Amazonek, czyli funkcje koloru niebieskiego w poezji Zbigniewa Herberta”. Język Polski, 81/1–2 (2001): 68–75.
3.Bańko, Mirosław, red. Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
4.Białoskórska, Mirosława. „Pole błękitu w lirykach Leopolda Staffa”. W: Barwa w języku, kulturze i literaturze II, red. Ewa Komorowska, Danuta Stanulewicz, 103–125. Szczecin: Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe ZAPOL, 2010.
5.Doroszewski, Witold, red. Słownik języka polskiego. Dostęp 26.11.2016. http://sjp.pwn.pl/doroszewski.
6.Dunaj, Bogusław, red. Nowy słownik języka polskiego. Warszawa: Wilga, 2005.
7.Górski, Rafał L., Łaziński, Marek. „Reprezentatywność i zrównoważenie korpusu”. W: Narodowy Korpus Języka Polskiego, red. Adam Przepiórkowski, Mirosław Bańko, Rafał L. Górski, Barbara Lewandowska-Tomaszczyk, 25–36. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. Dostęp 25.10.2016. http://nkjp.pl/settings/papers/NKJP_ksiazka.pdf.
8.Górski, Rafał L., Łaziński, Marek. „Typologia tekstów w NKJP”. W: Narodowy Korpus Języka Polskiego, red. Adam Przepiórkowski, Mirosław Bańko, Rafał L. Górski, Barbara Lewandowska-Tomaszczyk, 13–23. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. Dostęp 25.10.2016. http://nkjp.pl/settings/papers/NKJP_ksiazka.pdf.
9.Handke, Kwiryna. „Niebieskie lasy”. Prace Językoznawcze26. Studia Historycznojęzykowe (2001): 58–62.
10.Komorowska, Ewa. „Niebieski/błękitny в польском языке и синий/голубой в русском языке в семан-тико-когнитивном плане”. W: Русистика и современность. Материалы X международной научно-практической конференции 26–28 октября 2007. Т. 1. Лингвокультурология и межкультурная коммуникация, red. Ирина П. Лысакова, 170–177. Санкт-Петербург: Издательский дом «МИРС», 2007.
11.Komorowska, Ewa. „O kolorze nieba w zwierciadle współczesnego języka polskiego i rosyjskiego”. W: Слово в словаре и дискурсе. Сборник научных статей к 50-летию Харры Вальтера, red. Вaлерний М. Мокиенко, Михаил Алексеенко, 113–119. Москва: Издательство «Элпис», 2006.
12.Komorowska, Ewa. Barwa w języku polskim i rosyjskim. Rozważania semantyczne. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2010, 156–165.
13.Pęzik, Piotr. „Wyszukiwarka PELCRA dla danych NKJP”. W: Narodowy Korpus Języka Polskiego, red. Adam Przepiórkowski, Mirosław Bańko, Rafał L. Górski, Barbara Lewandowska-Tomaszczyk, 253–273. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. Dostęp 25.10.2016. http://nkjp.pl/settings/papers/NKJP_ksiazka.pdf.
14.Słownik języka polskiego PWN. Dostęp 26.11.2016. http://sjp.pwn.pl/sjp/blekitny;2445299.html.
15.Stanulewicz, Danuta. „Is the Polish term for blue a typical basic colour term?”. W: Cognitive Linguistics Today, red. Barbara Lewandowska-Tomaszczyk, Kamila Turewicz, 417–433. Frankfurt am Main: Peter Lang, 2002.
16.Stanulewicz, Danuta. „Blue in English and Polish”. W: Europa der Sprachen: Sprachkompetenz – Mehrsprachigkeit – Translation. Akten des 35. Linguistischen Kolloquiums in Innsbruck 2000. Teil I: Sprache und Gesellschaft, red. Lew N. Zybatow, 213–222. Frankfurt am Main: Peter Lang, 2003.
17.Stanulewicz, Danuta. „Polish colour terms referring to blue: A corpus view”. W: Further Insights into Semantics and Lexicography, red. Ulf Magnusson, Henryk Kardela, Adam Głaz, 87–99. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2007.
18.Stanulewicz, Danuta. Colour, Culture and Language: Blue in Polish. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2009.
19.Stanulewicz, Danuta. „On using componential analysis in investigating colour vocabulary: Features of selected Polish words for blue”. W: Linguistic Insights: Studies on Languages, red. Isabel de la Cruz Cabanillas, Cristina Tejedor Martinez, 70–83. Alcalá: Universidad de Alcalá Servicio de Publicationes, 2014.
20.Stanulewicz, Danuta. „Stałość i zmienność w polskim leksykonie barw: ewolucja nazw barw niebieskich”. W: Stałość i zmienność w językach i kulturach świata. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesor Ewie Komorowskiej z okazji 30-lecia pracy naukowej. T. I, red. Dorota Dziadosz, Agnieszka Krzanowska, Agnieszka Szlachta, 395–416. Szczecin: Volumina.pl Daniel Krzanowski, 2014.
21.Stanulewicz, Danuta. „Wykorzystanie korpusów w badaniach znaczenia (na przykładzie nazw barw)”, w: Słowa bez tajemnic I: Słowa w systemie i w tekście, red. Beata Milewska, Dagmara Maryn-Stachurska, 22–43. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2016.
22.Tokarski, Ryszard. Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie. Wydanie drugie rozszerzone. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2004.
23.Zaręba, Alfred. „Nazwy barw niebieskich w dialektach i historii języka polskiego”. Język Polski, 30 (1950): 11–31.