Studia Językoznawcze

synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

ISSN: 1730-4180     eISSN: 2353-3161    OAI    DOI: 10.18276/sj.2022.21-02
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / t. 21, 2022
Normatywne aspekty komunikacji inkluzywnej

Autorzy: Ewa Kołodziejek ORCID
Uniwersytet Szczeciński, Szczecin
Słowa kluczowe: komunikacja językowa norma językowa inkluzywność
Data publikacji całości:2022-12-13
Liczba stron:12 (23-34)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Autorka artykułu pokazuje, z jakimi problemami musi zetknąć się uczestnik komunikacji językowej, jeśli respektuje zasady inkluzywności i chce pozostać w zgodzie z normą językową. Językowa inkluzywność dotyczy osób i grup społecznych dyskryminowanych ze względu na cechy, na które nie mają one wpływu, m.in. płeć, rasę, kolor skóry, orientację seksualną, przynależność do mniejszości narodowej, sprawność fizyczną, kondycję psychiczną. Problemy normatywne związane z mówieniem i pisaniem o tych grupach są rozpatrywane na różnych poziomach organizacji tekstu: semantyczno-pragmatycznej, leksykalnej, fleksyjnej, składniowej.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Cegieła, Anna. „Norma wzorcowa i norma użytkowa komunikacji we współczesnej polszczyźnie”. W: O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny, red. Jan Miodek. Wrocław 1996.
2.Dunaj, Bogusław. „Troska o język polski w czasach przełomu”. W: Język polski – między tradycją a współczesnością. Księga jubileuszowa z okazji stulecia Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, red. Ewa Horyń, Ewa Młynarczyk, Piotr Żmigrodzki. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2021.
3.Gębka-Wolak, Małgorzata. „Językowe wykładniki niebinarności płci w polszczyźnie”. Cz. 2: „Innowacje a system i tendencje rozwojowe”. Prace Językoznawcze 24 (2022), 1: 101–116.
4.Małocha-Krupa, Agnieszka. Feminatywum w uwikłaniach językowo-kulturowych. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2018.
5.Małocha-Krupa, Agnieszka, red. Słownik nazw żeńskich polszczyzny. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2015.
6.Milewski, Jacek. „O Cyganach/Romach słów kilka”. W: Romowie – przewodnik. Historia i kultura. Radom: Radomskie Stowarzyszenie Romów Romano Waśt – Pomocna Dłoń, 2009.
7.Nasalski, Ignacy. „Funkcje i dysfunkcje języka inkluzywnego, ze szczególnym uwzględnieniem asymetrii rodzajowej w języku polskim”. Socjolingwistyka 34 (2020): 278.
8.Ohia-Nowak, Margaret. „Słowo «Murzyn» jako perlokucyny akt mowy”. Przegląd Kulturoznawczy 3 (2020): 45.
9.Skudrzyk, Aldona. „Normy grzecznościowych zachowań językowych (etykieta językowa, savoir-vivre, bon ton, dobre wychowanie, grzeczność językowa)”. W: Aleksandra Achtelik, Jolanta Tambor, red. Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego. Katowice: Wydawnictwo Gnome, 2007.
10.Tomiczek, Eugeniusz. „Z badań nad istotą grzeczności językowej”. Język a Kultura. T. 6: Polska etykieta językowa, red. Janusz Anusiewicz, Małgorzata Marcjanik. Wrocław: Wiedza o Kulturze, 1992.
11.Walkiewicz, Aleksandra. „Językowe wykładniki niebinarności płci w polszczyźnie”. Cz. 1: „Wprowadzenie do problematyki i próba systematyzacji”. Prace Językoznawcze 24 (2022), 1: 85–100.
12.Wszystko zależy od przyimka. Bralczyk, Miodek, Markowski w rozmowie z Jerzym Sosnowskim. Warszawa: Agora, 2014.
13.Zdunkiewicz-Jedynak, Dorota. „Poprawne vs. właściwe użycie języka. Uwagi w kontekście Słownika właściwych użyć języka”. Język Polski 2 (2021).
14.Netografia
15.„Byłoś, byłom” – Rada Języka Polskiego. Dostęp 20.01.2022. https://rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=317:byom-byo&catid=44&Itemid=208.
16.Damentko, Mariusz, Dominika Maison, Krystyna Mrugalska, Janina Paradowska, Radosław Pawelec. Dekalog mówienia o niepełnosprawności intelektualnej. Dostęp 7.10.2021. http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/73197.
17.Dudek, Dominika, Sławomir Murawiec, Marcin J. Jabłoński, Katarzyna Kłosińska, Barbara Sobczak, Antonina Doroszewska. «Wrażliwi na słowa, wrażliwi na ludzi». Rekomendacje dotyczące języka niedyskryminującego osób z zaburzeniami psychicznymi. Dostęp 1.10.2021. https://janssen.prowly.com/111458-wrazliwi-na-slowa-wrazliwi-na-ludzi.
18.Formy językowe stosowane w celu identyfikacji osób. Dostęp 20.01.2022. https://poradnia-jezykowa.uni.lodz.pl/faq/formy-jezykowe-stosowane-w-celu-identyfikacji-osob-interseksualnych/.
19.Inkluzywna komunikacja w Sekretariacie Generalnym Rady. Rada Unii Europejskiej, 2018. Dostęp 2.09.2021.
20.Jakubczak, Cecylia. „Jak mówić i pisać o osobach LGBT”. W: Poradnik: Jak mówić i pisać o grupach narażonych na dyskryminację. Etyka języka i odpowiedzialna komunikacja. www.etykajezyka.pl.
21.Jerzy Bińczycki na ekranie zachwycał i poruszał. Dostęp 20.02.2022. https://viva.pl/ludzie/newsy/jerzy-binczycki-zagral-w-znachorze-jak-wygladalo-jego-zycie-rodzina-dzieci-128618-r1.
22.Kędziora, Karolina, Anna Grędzińska, red. Równoważni. Poradnik antydyskryminacyjny dla osób studiujących i zatrudnionych na Uniwersytecie Warszawskim. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2017. Dostęp 3.02.2022. http://rownowazni.uw.edu.pl/poradnik-antydyskryminacyjny-dla-osobstudiujacych-i-zatrudnionych-na-uw/.
23.Kola, Anna M., Edyta Górka, Justyna Skwarska, Anna Firgolska, Anna Głogowska, Barbara Truchan, Gabriela Będkowska, Beata Peda, Artur Bas, Piotr Skrzypczak, Anna Dąbrowska. Język równościowy. „Razem mamy siłę: STOP DYSKRYMINACJI!”. Dostęp 2.01.2022. amnesty.org.pl › 2016/04 › Język-rownosciowy.
24.Nie używajmy słów Murzyn i Murzynka – komentuje Rada Języka Polskiego. Dostęp 2.09.2021. https://rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1892:murzyn-i-murzynka.
25.„Paprotka” „malowana lala”... Dlaczego feministki zawyły. Dostęp 2.09.2021. https://wyborcza.pl/7,75398,17276654,paprotka-malowana-lala-dlaczego-feministki-zawyly-na.html.
26.Poradnik: Jak mówić i pisać o grupach narażonych na dyskryminację. Etyka języka i odpowiedzialna komunikacja. Cz. 1 i 2. www.etykajezyka.pl.
27.Powrót na naturalne tory, czyli o feminatywach raz jeszcze. Dostęp 21.09.2021. https://rjp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=1861:stanowisko-rjp-w-sprawie-zenskich-form-nazwzawodow-i-tytulow.
28.Sędzia wydał pozytywny dla Pawłowicz wyrok. Posłanka opiniowała jego awans. Dostęp 2.09.2021. https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-sedzia-wydal-pozytywny-dla-pawlowicz-wyrok-poslankaopiniowa,nId,3213908#crp_state=1.
29.Żmigrodzki, Piotr, red. Wielki słownik języka polskiego. Dostęp 2.09.2021. https://wsjp.pl.
30.Strony internetowe
31.https://poradnia-jezykowa.uni.lodz.pl.
32.https://rjp.pan.pl.
33.https://zaimki.pl/.