Studia Językoznawcze

synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

ISSN: 1730-4180     eISSN: 2353-3161    OAI    DOI: 10.18276/sj.2020.19-06
CC BY-SA   Open Access   CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / t. 19, 2020
O złudności nowości, o pozorności dawności (na przykładzie demokratury)

Autorzy: Magdalena Derwojedowa ORCID
Uniwersytet Warszawski, Warszawa

Monika Kwiecień ORCID
Uniwersytet Warszawski, Warszawa
Słowa kluczowe: neologizm innowacja efemeryda okazjonalizm leksyka
Data publikacji całości:2020
Liczba stron:14 (83-96)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W artykule rozważane są przyjmowane w literaturze i praktyce rejestracji nowych wyrazów kryteria neonimiczności na przykładzie internacjonalizmu demokratura. W pierwszej części przedstawiamy krótko historię wyrazu i możliwe źródła zapożyczeń na grunt polski, omawiamy też losy tego zapożyczenia w polszczyźnie. W części drugiej dyskutujemy neonimiczny status rzeczownika demokratura. W konkluzji proponujemy zestaw zobiektywizowanych kryteriów, które precyzyjniej pozwalają określić status nowych wyrazów jako neologizmów, efemeryd lub okazjonalizmów.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Betz, Werner. „Humor in Goethes Landschaft und Goethes letzte Worte”. W: Sprache und Bekenntnis: Hermann Kunisch zum 70. Geburtstag: 27 Okt. 1971, red. Wolfgang Früwald, Günther Niggl. Berlin: Duncker & Humblot, 1971.
2.Buttler, Danuta, Halina Kurkowska, Halina Satkiewicz. Kultura języka polskiego. T. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986.
3.Derwojedowa, Magdalena. „Słowa roku na świecie”. W: Słowa roku, słowa miesiąca, słowa dnia, red. Marek Łaziński, Monika Kwiecień, 128. Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW, Fundacja Języka Polskiego, Dom Wydawniczy Elipsa, 2019. Dostęp 12.02.2020. http://www.slowanaczasie.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2020/01/Slowa-roku-E-BOOK.pdf.
4.Dictionario de la Lengua Espagnola. Dostęp 20.01.2020. https://dle.rae.es.
5.Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache. Dostęp 20.01.2020. https://www.dwds.de.
6.EJO: Polański, Kazimierz, red. Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum, 1995.
7.Glück, Helmut, Michael Rödel. Metzler Lexikon Sprache. J.B. Metzler, 2016.
8.Hallwachs, Dieter. „Am Anfang war das Wortspiel”. W: Sprache, Onomatopöie, Rhetorik, Namen, Idiomatik, Grammatik. Festschrift für Prof. Dr. Karl Sornig zum 66 Geburtstag, red. Karl Sornig, Christine Penzinger, Irmgard Stütz, Dieter W. Halwachs. Graz: Grazer Linguistische Monographien, 58, 1994.
9.Markowski, Andrzej. Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005.
10.Matyka, Agnieszka. „O pojęciu neologizmu w językoznawstwie”. W: Słowa-kładki, na których spotykają się ludzie różnych światów, red. Iwona Burkacka, Radosław Pawelec, Dorota Zdunkiewicz-Jedynak. Warszawa: Wydział Polonistyki UW, 2010.
11.Munro, Robert, Steven Bethard, Victor Kuperman, Lai Vicky Tzuyin, Robin Melnick, Christopher Potts, Tyler Schnoebelen, Harry Tily. „Crowdsourcing and language studies: the new generation of linguistic data”. W: Proceedings of the NAACL HLT 2010 Workshop on Creating Speech and Language Data with Amazon’s Mechanical Turk, Association for Computational Linguistics, 2010. Dostęp 20.01.2020. https://www.aclweb.org/anthology/W10-0719.
12.Nagórko, Alicja. „Kontaminacje leksykalne – słowotwórstwo czy radosna «tfurczość»”. Przegląd Humanistyczny 51 (2007): 1.
13.NKJP: Przepiórkowski, Adam, Mirosław Bańko, Rafał L. Górski, Barbara Lewandowska-Tomaszczyk, red. Narodowy Korpus Języka Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
14.OJ: Obserwatorium Językowe UW. Dostęp 20.01.2020. http://nowewyrazy.uw.edu.pl/neologizmy.html.
15.Pawłowski, Adam. ChronoPress. Chronologiczny korpus polskich tekstów prasowych (1945–1954). Dostęp 20.01.2020. http://clarin-pl.eu/wp-content/uploads/2015/1/2015_PTJ_Kielce_ChronoPress_Pawłowski_repozytorium_.pdf (2015).
16.Pęzik, Piotr. „Budowa i zastosowania korpusu monitorującego MoncoPL”. Forum Lingwistyczne (w druku).
17.Piasecki, Maciej, Stanisław Szpakowicz, Magdalena Derwojedowa, Magdalena Zawisławska. „Lexical units as the centrepiece of a wordnet”. W: Proceedings of Intelligent Information Systems. Dostęp 31.01.2020. http://iis.ipipan.waw.pl/2008/proceedings/iis08-34.pdf (2008).
18.SFPW: Kurcz, Ida, Andrzej Maria Lewicki, Jadwiga Sambor, Krzysztof Szafran, Jerzy Woronczak. Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992.
19.SGJP3: Saloni, Zygmunt, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Włodzimierz Gruszczyński, Danuta Skowrońska. Słownik gramatyczny języka polskiego, wyd. III. Dostęp 20.01.2020. http://sgjp.pl (2015).
20.Smółkowa, Teresa. „Prasa jako źródło wiedzy o języku”. Poradnik Językowy 5 (2010).
21.Smółkowa, Teresa, red. Nowe słownictwo polskie. Materiały z prasy lat 1993–2000. Cz. 1: A–H. Kraków: Lexis, 2004.
22.Walczak, Bogdan. „Co to są «dawne słowa»”. Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny 10 (2011).
23.Waszakowa, Krystyna. Kognitywno-komunikacyjne aspekty słowotwórstwa. Wybrane zagadnienia opisu derywacji w języku polskim. Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Polonistyki UW, 2017.
24.Waszakowa, Krystyna. „Współczesna myśl słowotwórcza a dydaktyka uniwersytecka (wybrane zagadnienia)”. Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego 70 (2014).
25.Wawrzyńczyk, Jan. Nad słownikiem języka polskiego 1958–1969. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika, 1989.
26.Wawrzyńczyk, Jan, Piotr Wierzchoń. Podstawowe informacje o „Narodowym Fotokorpusie Języka Polskiego”. Warszawa: BEL Studio, 2017.
27.Wierzchoń, Piotr, Filip Graliński. „Z kart historii «parcia na» neologizmy”. Poradnik Językowy 4 (2016).
28.Worbs, Erika, Andrzej Markowski, Andreas Meger. Polnisch-deutsches Wörterbuch der Neologismen. Neuer polnischer Wortschatz nach 1989. Wiesbaden: Harrasovitz Verlag, 2007.
29.Żmigrodzki, Piotr, Mirosław Bańko, Barbara Batko-Tokarz, Jakub Bobrowski, Anna Czelakowska, Maciej Grochowski, Renata Przybylska, Jadwiga Waniakowa, Katarzyna Węgrzynek. Wielki słownik języka polskiego PAN. Geneza, koncepcja, zasady opracowania. Kraków: Instytut Języka Polskiego, 2018.