Studia Językoznawcze

W artykule podjęto próbę omówienia metaforyki astronomiczno-meteorologicznej obecnej w Sonetach krymskich Adama Mickiewicza oraz określenia jej roli w budowaniu świata przedstawionego wskazanych sonetów. Opis słownictwa tematycznego i tropów stylistycznych występujących w utworach Mickiewicza był już niejednokrotnie przedmiotem badań językoznawczych, ale charakterystyka metaforyki nie została jeszcze przeprowadzona. Stąd też temat tego szkicu może uzupełnić jedną z nisz, która wciąż jeszcze istnieje, w wydawać by się mogło kompletnym opisie języka wieszcza. W pracy wykorzystuję definicję metafory omówioną przez Teresę Dobrzyńską (1994) oraz elementy metodologii zaproponowanej przez Piotra Wróblewskiego (1998). Analiza wykazuje, że czas i miejsce powstania dzieła miały wpływ na jakość metaforyki oraz stosowanego w jej obrębie słownictwa tematycznego. Dostosowanie języka poetyckiego Mickiewicza widoczne jest w omówionych przykładach. Wyobrażenia, do których odsyłają przenośnie wyekscerpowane z Sonetów krymskich, wykraczają poza polskie realia kulturowe i odwołują się do ówczesnej rzeczywistości okolic Krymu. Zastosowanie wskazanych metafor służy uwypukleniu egzotyczności i tajemniczości Krymu. Przeprowadzona analiza wykazuje, że przenośnie pozwalają wyrazić to, czego poeta nie mógł nazwać pojedynczymi słowami, a chciał ten obraz przekazać czytelnikowi. Wykorzystane metafory umożliwią uzewnętrznienie emocji oraz przeżyć, które towarzyszyły Mickiewiczowi, a były trudne do opisania w konwencji realistycznej.