Studia Językoznawcze

synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny

ISSN: 1730-4180     eISSN: 2353-3161    OAI    DOI: 10.18276/sj.2019.18-06
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / t. 18, 2019
Obraz Boga w Raju Jacka Kaczmarskiego

Autorzy: Izabela Kępka ORCID
Uniwersytet Gdański, Gdańsk
Słowa kluczowe: język poezji Jacka Kaczmarskiego językowa kreacja obraz Boga
Data publikacji całości:2019
Liczba stron:15 (75-89)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie językowej kreacji Boga w spektaklu Raj Jacka Kaczmarskiego. Wykorzystano w nim metodologię związaną z badaniem językowej kreacji świata w tekstach literackich. Analiza materiału wyekscerpowanego z utworów miała pokazać, w jaki sposób Kaczmarski ukazuje Boga i czy Jego kreacja jest zgodna z ogólnie przyjętym pojmowaniem Istoty Najwyższej. Wyodrębniono stereotypowe konceptualizacje Boga: Króla, Sędziego. Boga wykreowanego przez Kaczmarskiego cechuje doskonałość i stwórczość. Pozbawiony jest natomiast innych cech zwyczajowo mu przypisywanych: dobroci, miłości, istotowej odrębności i wieczności. Podczas Sądu Ostatecznego bezduszny Bóg, pozbawiony miłości do ludzi, staje się Wielkim Oskarżycielem człowieka. W konsekwencji staje się Bogiem samotnym, skazanym na dożywotnią samotność. Taka kreacja Boga u Kaczmarskiego wiąże się z jego koncepcją władzy totalitarnej. W tym kontekście obraz Boga samotnego, świadomego swojej porażki, ma dać nadzieję odbiorcom na nadejście nowych, lepszych czasów.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Kaczmarski, Jacek. Antologia poezji, red. Krzysztof Nowak. Warszawa: Demart, 2012.
2.Bartmiński, Jerzy. „Podstawy lingwistycznych badań nad stereotypem – na przykładzie stereotypu matki”. W: Język a Kultura 12: Stereotyp jako przedmiot lingwistyki. Teoria, metodologia, analizy empiryczne, red. Janusz Anusiewicz, Jerzy Bartmiński. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1998, 63–83.
3.Kadyjewska, Anna. „Problematyka obrazu świata w badaniach języka pisarza na przykładzie pism Cypriana Norwida”. W: Semantyka tekstu artystycznego, red. Anna Pajdzińska, Ryszard Tokarski. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2001, 321–332.
4.Karpluk, Maria. „O najwcześniejszym polskim słownictwie chrześcijańskim”. W: O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, red. Maria Karpluk, Jadwiga Sambor. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1988, 89–101.
5.Karpluk, Maria. „O staropolskiej terminologii chrześcijańskiej (inspiracje czeskie)”. W: Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. Bogusław Kreja. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1999, 29–33.
6.Kasprowicz, Jan. Poezje 2. Dzieła wybrane, wyd. II, red. Jan Józef Lipski. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1958.
7.Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań: Wydawnictwo Pallotinum, 1994.
8.Kępka, Izabela. „Gdy królewską godność zachowały tylko kamienne lwy…, czyli o językowej kreacji lwa w piosenkach Jacka Kaczmarskiego”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza 24 (2017), 2: 59–72.
9.Kępka, Izabela. „Językowa kreacja psa i jej funkcje w poezji Jacka Kaczmarskiego”. Studia Językoznawcze. Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, 16 (2017): 135–138.
10.Klich, Edward. Polska terminologia chrześcijańska. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 1927.
11.Kopaliński, Władysław. Słownik symboli, wyd. II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991.
12.Kostkiewiczowa, Teresa. „Jak poeci polscy drugiej połowy XVIII wieku mówili o Bogu i szatanie”. W: Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. Bogusław Kreja. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1999, 83–98.
13.Kowalewska-Dąbrowska, Jolanta. Językowy obraz Boga i człowieka w poezji Jana Twardowskiego. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2006.
14.Pajdzińska, Anna. „Językowy obraz Boga i szatana w polskiej poezji powojennej”. W: Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. Bogusław Kreja. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 1999, 157–178.
15.Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych. Opracował zespół biblistów polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, wyd. III. Poznań–Warszawa: Wydawnictwo Pallotinum, 1980.
16.Piwińska, Marta. „Bóg utracony, Bóg odnaleziony”. W: Problemy polskiego romantyzmu I, red. Maria Żmigrodzka, Zofia Lewinówna. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Naukowe PAN, 1971, 251–301.
17.Podraza-Kwiatkowska, Maria. „Obraz Boga wśród światopoglądowych przemian Młodej Polski”. W: Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. Bogusław Kreja. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 141–155.
18.Puzynina, Jadwiga. „Językowy obraz Boga w poezji romantycznej”. W: Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. Bogusław Kreja. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 99–115.
19.Rzepka, Wojciech Ryszard, Bogdan Walczak. „Bóg i szatan w polszczyźnie XVI wieku”. W: Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. Bogusław Kreja. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 57–66.
20.Skorupska-Raczyńska, Elżbieta. Kreacja ojca w powieściach nadniemeńskich Elizy Orzeszkowej (studium językowo-stylistyczne). Gorzów Wielkopolski–Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Zawodowej, 2013.
21.Skubalanka, Teresa. „Językowa kreacja Jacka Soplicy (Księdza Robaka)”. W: taż, Mickiewicz, Słowacki, Norwid. Studia nad językiem i stylem. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 1997.
22.Słownik języka polskiego, red. Mieczysław Szymczak. Warszawa: PWN, 1982.
23.Sokolski, Jacek. Staropolskie zaświaty. Obraz piekła, czyśćca i nieba w renesansowej i barokowej literaturze polskiej wobec tradycji średniowiecznej. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1994.
24.Strykowska, Monika. „Obraz Boga w Rytmach Mikołaja Sępa Szarzyńskiego na tle prądów ideowych epoki”. W: Tysiąc lat polskiego słownictwa religijnego, red. Bogusław Kreja. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 67–82.
25.Wierzbicka, Anna. Kocha, lubi, szanuje. Medytacje semantyczne. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1971.
26.Wierzbicka, Anna. Co mówi Jezus? Objaśnienia przypowieści ewangelicznych w słowach prostych i uniwersalnych, przeł. Izabela Duraj-Nowosielska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
27.Wojtak, Maria. „Styl religijny w perspektywie genologicznej”. W: Język religijny dawniej i dziś. Materiały z konferencji. Gniezno 15–17 kwietnia 2002, red. Stanisław Mikołajczak, ks. Tomasz Węcławski. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2004, 104–113.
28.Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań: Wydawnictwo Pallotinum, 1994. Dostęp 25.05.2018, http:// www.archidiecezja.pl/include/user_file/kkk.pdf.