Rocznik Komparatystyczny

ISSN: 2081-8718     eISSN: 2353-2831    OAI    DOI: 10.18276/rk.2018.9-07
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / 9 (2018)
Mit dzieciństwa – mit początku. Grenadier-król i Dziecko przez ptaka przyniesione Andrzeja Kijowskiego (1928–1985) w świetle mitoanalizy

Autorzy: Dorota Heck
Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe: komparatystyka literacka mit wyobraźnia konserwatyzm tradycja symbol
Data publikacji całości:2018
Liczba stron:10 (119-128)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Andrzej Kijowski (1928–1985), a remarkable literary critic opposing the official literary culture of the Polish People’s Republic, utilized, on the one hand, the essentialist concept of “creative conservatism”, but on the other hand, he employed the grotesque and highly intertextual prose. In the collections of his essayistic and journalistic writing such as Tropy, Bolesne prowokacje, Gdybym był królem, Rachunek naszych słabości or Granice literatury conservatism seems to appear in the foreground. However, Kijowski evoked intellectual ferment with Dziecko przez ptaka przyniesione, Grenadier-król and an opening essay to the book O dobrym Naczelniku i niezłomnym Rycerzu, where he emphasized constructivist aspects of creating the myth of national heroes. Surprising psychological contexts of even the most sacrificial patriotic behaviours were also touched upon by Kijowski in his short stories (Pseudonimy, Szyfry). Mainly Dziecko przez ptaka przyniesione and Grenadier-król seems to present Polish historical imagination. Their topics are representative also for European culture, eg the world as a theatre, the book as universe. Kijowski relativizes the engagement of particular historical and modern characters in the public life. He understands culture and particularly literature as a result of conscious and deliberate techniques of creating myths, symbols, ideals, values or tradition as a whole.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Barthes, Roland. Mitologie. Tłum. Adam Dziadek. Warszawa: Wydawnictwo KR, 2000.
2.Bieńkowska, Ewa. „Potworne dziecko, czyli kłopoty z historią”. Andrzej Kijowski i krytycy. Antologia. Red. Wiesława Tomaszewska CR przy współpracy Kazimiery Kijowskiej i Tomasza Burka. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2005.
3.Blumenberg, Hans. Praca nad mitem. Tłum. Kamilla Najdek, Michał Herer, Zbigniew Zwoliński. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2009.
4.Błoński, Jan. „Niedobre, nieczułe dziecię...”. Andrzej Kijowski i krytycy. Antologia. Red. Wiesława Tomaszewska CR przy współpracy Kazimiery Kijowskiej i Tomasza Burka. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2005.
5.------. „Pisarz i komedia życia”. Andrzej Kijowski i literaturoznawcy. Studia. Red. Wiesława Tomaszewska CR. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2007.
6.Burek, Tomasz. „Umysł nienasycony”. Andrzej Kijowski i krytycy. Antologia. Red. Wiesława Tomaszewska CR przy współpracy Kazimiery Kijowskiej i Tomasza Burka. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2005.
7.Fokkema, Douwe W. Historia literatury: Modernizm i postmodernizm. Tłum. Halina Janaszek-Ivaničková. Warszawa: Instytut Kultury, 1994.
8.Karwowska, Marzena. Antropologia wyobraźni twórczej w badaniach literackich. Świat wyobrażony Brunona Schulza. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015.
9.------. „Mit we współczesnych badaniach literackich”. Trwała obecność mitu w literaturze i kulturze. Red. Marzena Karwowska, Mateusz Grabowski, Kamila Żukowska. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016.
10.------. Prapamięć uśpiona. Świat wyobrażeń Bolesława Leśmiana. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2008.
11.------. Symbole Apokalipsy. Studia z antropologii wyobraźni. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2011.
12.Kielak, Dorota. „Wątki młodopolskie w twórczości Andrzeja Kijowski”. Andrzej Kijowski i literaturoznawcy. Studia. Red. Wiesława Tomaszewska CR, Teresa Winek. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2007.
13.Kijowski, Andrzej. Arcydzieło nieznane. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1964a.
14.------. Bolesne prowokacje. Poznań: W drodze, 1989.
15.------. Dziecko przez ptaka przyniesione. Warszawa: PIW, 1968.
16.------. Gdybym był królem. Poznań: W drodze, 1988.
17.------. Granice literatury. Wybór szkiców krytycznych i historycznych. Wybór, oprac., wstęp Tomasz Burek. T. 1–2. Warszawa: Biblioteka „Więzi”, 1991.
18.------. Grenadier-król. Warszawa: PIW, 1972a.
19.------. Kroniki Dedala. Szkice i kroniki, Warszawa: Czytelnik, 1986.
20.------. Listopadowy wieczór. Warszawa: PIW, 1972b.
21.------. Miniatury krytyczne. Warszawa: PIW, 1961.
22.------. Pseudonimy. Szyfry. Warszawa: Czytelnik, 1964b.
23.------. Rachunek naszych słabości. Warszawa: Dom Książki, 1994.
24.------. Tropy. Poznań: W drodze, 2004.
25.Klik, Marcin. Teorie mitu. Współczesne literaturoznawstwo francuskie (1969–2010). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016.
26.Kołakowski, Leszek. Obecność mitu. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2009.
27.Lem, Stanisław. „Andrzeja Kijowskiego poema narodowe”. Andrzej Kijowski i krytycy. Antologia. Red. Wiesława Tomaszewska CR przy współpracy Kazimiery Kijowskiej i Tomasza Burka, Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2005.
28.Mamoń, Bronisław. „Dziecko przez ptaka przyniesione”. Andrzej Kijowski i krytycy. Antologia. Red. Wiesława Tomaszewska CR przy współpracy Kazimiery Kijowskiej i Tomasza Burka. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2005.
29.O dobrym Naczelniku i niezłomnym Rycerzu. Red., wybór, oprac., wstęp Andrzej Kijowski. Kraków–Wrocław: Wydawnictwo Literackie, 1984.
30.Trwała obecność mitu w literaturze i kulturze. Red. Marzena Karwowska, Mateusz Grabowski, Kamila Żukowska. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016.
31.Wasilewski, Andrzej. „Widok z kopca”. Andrzej Kijowski i krytycy. Antologia. Red. Wegner, Jacek. „Dyptyk poliwalentny”. Znak 12 (1972): 1689–1694.
32.Żukowska, Kamila. Poetyka totalna. O antropologii literatury Northropa Frye’a. Kraków: Universitas, 2018.