Rocznik Komparatystyczny

ISSN: 2081-8718     eISSN: 2353-2831    OAI    DOI: 10.18276/rk.2019.10-07
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Lista wydań / 10 (2019)
Intymna obcość. Figura matki w powieści Frascati Ewy Kuryluk

Autorzy: Izabela Sobczak
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Słowa kluczowe: relacja matka-córka Obcy/obcość autobiografia trauma postpamięć
Data publikacji całości:2019
Liczba stron:19 (103-121)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

The article examines a mother-daughter relationship in Ewa Kuryluk’s autobiographical novel Frascati using the term “strangeness” as a methodological tool. Maria Kuryluk (Miriam Kohany), a Holocoaust survivor, who keeps her real Jewish identity as well as her pre-war life secret from her progeny, is partly a “stranger” – using Julia Kristeva’s term – in biography of her daughter. As a Jewish woman, a wife of the high-ranking socialist in the communist Poland, but also an unfulfilled artist who suffers from mental illness, Maria experiences many types of exclusion on both the social and the private field. The unspoken trauma and the hidden identity strongly influence the bond with her daughter, Ewa, burdening her with a painful past and a traumatic memory (postmemory). Kuryluk as a writer has to face the ambiguous status of this mother-daughter relationship – strange, yet still intimate – to create a feminine, transgenerational story, both for her mother and herself.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Ankersmit, Frank. „Pamiętając Holocaust: Żałoba i melancholia”. Tłum. Andrzej Ajschtet, Andrzej Kubis, Justyna Regulska. Pamięć, etyka i historia. Anglo-amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych. Antologia przekładów. Red. Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002. 163–184.
2.Artwińska, Anna. „Transfer międzypokoleniowy, epigenetyka i »więzy krwi«: O Małej Zagładzie Anny Janko i Granicy zapomnienia Siergieja Lebiediewa”. Teksty Drugie, 1 (2016): 13–29.
3.Barthes, Roland. Światło obrazu. Uwagi o fotografii. Tłum. Jacek Trznadel. Warszawa: Wydawnictwo KR, 1996.
4.Bauman, Zygmunt. „Świat nawiedzony”. Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawienia. Red. Przemysł Czapliński, Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne, 2009. 15–25.
5.Czapliński, Przemysław. Efekt bierności. Literatura w czasie normalnym. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004.
6.------. „Prześladowcy, pomocnicy, świadkowie. Zagłada i polska literatura później nowoczesności”. Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawienia. Red. Przemysław Czapliński, Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne, 2009. 155–181.
7.Czerska, Tatiana. Między autobiografią a opowieścią rodzinną. Kobiece narracje osobiste w Polsce po 1944 roku w perspektywie historyczno-kulturowej. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2011.
8.Domańska, Ewa. Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2006.
9.Freud, Zygmunt. „Kilka psychicznych skutków anatomicznej różnicy płci”. Życie seksualne. Tłum. Robert Reszke. Warszawa: Wydawnictwo KR, 1999. 227–238.
10.------. „Totem i tabu”. Pisma społeczne. Tłum. Aleksander Ochocki, Marcin Poręba, Robert Reszke. Oprac. Robert Reszke. Warszawa: Wydawnictwo KR, 1998. 261–305.
11.------. „Żałoba i melancholia”. Psychologia nieświadomości. Tłum. Robert Reszke. Warszawa: Wydawnictwo KR, 2007. 147–159.
12.Grzemska, Aleksandra. Matki i córki. Relacje rodzinne i artystyczne w autobiografiach kobiet po 1989 roku. Toruń: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 2020.
13.Hirsch, Marianne. „Pokolenie postpamięci”. Tłum. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera. Didaskalia. Gazeta teatralna, 105 (2011): 28–36.
14.Irigaray, Luce. „And the One Doesn’t Stir Without the Other”. Tłum. Helene Vivienne Wenzel. Signs: Journal of Women in Culture and Society, 1 (1981): 60–67.
15.------. Ciało-w-ciało z matką. Tłum. Agata Araszkiewicz. Kraków: Wydawnictwo eFKa, 2000.
16.------. Thinking the Difference. Tłum. Karin Montin. Londyn: The Athlone Press, 1994.
17.Janion, Maria, Izabela Filipiak. „Zmagania z Matką i Ojczyzną”. Bożena Keff. Utwór o Matce i Ojczyźnie. Kraków: Korporacja Ha!art, 2008. 81–98.
18.Jaroń, Łukasz. „Słowo na »ży«. Niewypowiedziana tożsamość w narracjach rodzinnych Ewy Kuryluk”. Białe maski / szare twarze. Ciało, pamięć, performatywność w perspektywie postzależnościowej. Red. Ewa Graczyk, Monika Graban-Pomirska, Magdalena Horodecka, Monika Żółkoś. Kraków: Universitas, 2015. 71–82.
19.Keff, Bożena, Utwór o Matce i Ojczyźnie. Kraków: Korporacja Ha!art, 2008.
20.Kitliński, Tomasz, Joe Lockard. „Pogarda i pożądanie »obcych«. Z imaginowanych nieczystości w literaturze polskiej”. Teksty Drugie, 6 (2017): 219–229.
21.Kristeva, Julia. Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie. Tłum. Maciej Falski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2007.
22.------. Strangers to Ourselves. Tłum. Leon S. Roudiez. Nowy York: Columbia University Press, 1991.
23.------. Ètrangers à nous-mêmes. Paryż: Fayard, 1988.
24.Kuryluk, Ewa. Frascati. Apoteoza topografii. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2009.
25.------. Moje żółte lata. Instalacje 2000–2019 / My Yellow Years. Installations 2000–2019. Katalog wystawy. Kraków: Artemis Galeria Sztuki, 2019.
26.LaCapra, Dominick. „Psychoanaliza, pamięć i zwrot etyczny”. Tłum. Magdalena Zapędowska. Pamięć, etyka i historia. Anglo-amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych. Antologia przekładów. Red. Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002. 127–162.
27.Łysak, Tomasz. „Meandry ujawniania – późne odkrycie tożsamości w Rodzinnej historii lęku Agaty Tuszyńskiej”. Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawienia. Red. Przemysław Czapliński, Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne, 2009. 195–208.
28.Michlic, Joanna Beata. Poland’s Threatening Other: The Image of the Jew from 1880 to the Present. Lincoln: University of Nebraska Press, 2006.
29.Rich, Adrienne. Zrodzone z kobiety. Macierzyństwo jako doświadczenie i instytucja. Tłum. Joanna Mizielińska. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2000.
30.Stankowska, Agata. „»Podróż ku sobie w podróże od siebie«. O poezji i sztuce Ewy Kuryluk”. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka, 32 (2018): 221–249.
31.„Tłumaczowi trzeba pozostawić wolność. Z Ewą Kuryluk rozmawia Agnieszka Gajewska”. Przekładaniec, 24 (2010): 281–287.
32.Tych, Feliks. „Potoczna świadomość Holocaustu w Polsce – jej stan i postulaty edukacyjne”. Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawienia. Red. Przemysław Czapliński, Ewa Domańska. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne, 2009. 41–53.
33.Umińska, Bożena. Postać z cieniem. Portrety Żydówek w polskiej literaturze od końca XIX wieku do 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2000.
34.Zaleski Marek. Formy Pamięci. Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/obraz terytoria, 2004.