Rocznik Komparatystyczny


ISSN: 2081-8718     eISSN: 2353-2831    OAI    DOI: 10.18276/rk.2019.10-08
CC BY-SA   Open Access   ERIH PLUS

Issue archive / 10 (2019)
Winnie-the-Pooh jako obcy polskiej literatury

Authors: Agata Chwirot
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Keywords: children’s literature Alan Alexander Milne Winnie-the-Pooh Kubuś Puchatek Irena Tuwim reception translation
Data publikacji całości:2019
Page range:21 (123-143)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

A.A. Milne is known primarily as an author of four books for children – two volumes of poetry, When We Were Very Young (1924) and Now We Are Six (1927), and also two collections of stories, Winnie-the-Pooh (1926) and The House at Pooh Corner (1928). These books have been extremely successful all over the world, but in Poland the most popular have been the collections of stories about the adventures of the teddy bear and his friends. The translations by Irena Tuwim – Kubuś Puchatek and Chatka Puchatka (both 1938) – have become beloved books for many readers. Shortly after the Second World War and in the next decades the words spoken by Miś o Małym Rozumku [the Bear of a Very Little Brain] and by other animals from the Forest came into use in Polish. Irena Tuwim’s transalation very fast became canonical, but at the same time Winnie-the-Pooh became unknown. This article is devoted to the Polish reception of A.A. Milne’s work for children. It examines why Kubuś Puchatek became so popular in the post-war years, but also how this success have influenced the reception of subsequent translations.
Download file

Article file

Bibliography

1.„3 wiersze A.A. Milne’a”. Przekrój 582 (1956): 9.
2.Adamczyk, Monika. „Czy Kubuś Puchatek to Winnie-the-Pooh? O potrzebie krytyki przekładu”. Akcent 4 (1982): 73–85.
3.-----. „Od tłumacza”. Alan Alexander Milne. Fredzia Phi-Phi. Tłum. Monika Adamczyk. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie. 5–7.
4.Adamczyk-Garbowska, Monika. Polskie tłumaczenia angielskiej literatury dziecięcej. Problemy krytyki przekładu. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1988.
5.„Albo Fredzia Phi-Phi, albo Kubuś Puchatek. Z Moniką Adamczyk-Garbowską, tłumaczką, rozmawia Piotr Wasilewski”. Tak i Nie 9 (1988): 6.
6.Augustyniak, Anna. Irena Tuwim. Nie umarłam z miłości. Warszawa: Trzecia Strona, 2016.
7.Barańczak, Stanisław. „Rice pudding i kaszka manna. O tłumaczeniu poezji dla dzieci”. Tegoż. Ocalone w tłumaczeniu. Szkice o warsztacie tłumacza poezji z dodatkiem małej antologii przekładów-problemów. Wyd. 3 popr. i rozszerz. Kraków: Wydawnictwo a5, 2004. 65–75.
8.Bibliografia prac Ireny Tuwim. Oprac. Tadeusz Januszewski. http://tuwim.org/index.php?s=19 [dostęp: 15.03.2020].
9.Brzozowski, Jerzy. „Strategie przekładu”. Tegoż. Stanąć po stronie tłumacza. Zarys poetyki opisowej przekładu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011. 47–64.
10.Carpenter, Humphrey. „A.A. Milne and Winnie-the-Pooh. Farewell to the Enchanted Places”. Humphrey Carpenter. Secret Gardens. A Study of the Golden Age of Children’s Literature. London–Sydney: Unwin Paperbacks, 1987. 188–209.
11.Co czytali sobie, kiedy byli mali?. Rozmawiali Ewa Świerżewska, Jarosław Mikołajewski. Warszawa: Egmont Polska – Agora, 2014.
12.„Do dzieci! Wiersze A.A. Milne’a”. Przekrój 51 [numer specjalny] (1975): 28.
13.Drozdowski, Bohdan. „Kubuś Puchatek i S-ka”. Wiadomości Kulturalne 47 (1997): 6–7.
14.Franaszek, Andrzej. „Kubuś”. Tegoż. Herbert. Biografia. T. 1. Niepokój. Kraków: Znak, 2018. 591–610.
15.Gralewicz-Wolny, Iwona. „Od Winifredy do Jakuba, czyli Puchatek była kobietą?”. Par coeur. Twórczość dla dzieci i młodzieży raz jeszcze. Red. Iwona Gralewicz-Wolny, Beata Mytych-Forajter. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2016. 227–240.
16.Haring-Smith, Tori. A.A. Milne. A Critical Bibliography. New York–London: Garland Publishing, 1982.
17.Herbert, Zbigniew. „A.A. Milne”. Twórczość 4 (1956): 202–204.
18.-----. „Niedźwiedzie”. Tegoż. Hermes, pies i gwiazda. Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik, 1957. 136.
19.Jarniewicz, Jerzy. „Jak Kubuś Puchatek stracił dziecięctwo”. Tegoż. Gościnność słowa. Szkice o przekładzie literackim. Kraków: Znak, 2012. 225–231.
20.Kokot, Joanna. „O polskich tłumaczeniach Winnie-the-Pooh A.A. Milne’a”. Przekładając nieprzekładalne. Materiały z I Międzynarodowej Konferencji Translatorycznej Gdańsk–Elbląg. Red. Wojciech Kubiński, Ola Kubińska, Tadeusz Z. Wolański. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2000. 365–378.
21.Kozak, Jolanta. Przekład literacki jako metafora. Między logos a lexis. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009.
22.Kuliczkowska, Krystyna. „Pośmiertny prezes klubu Pickwicka”. Nowe Książki 21 (1957): 1309.
23.Lem, Stanisław. „Lektury dzieciństwa”. Dekada Literacka 11–12 (1992): 11, 14.
24.Lipiński, Krzysztof. „Mit brzydkiego kaczątka / gorszości. Czy przekład może być lepszy od oryginału?”. Tegoż. Mity przekładoznawstwa. Kraków: Wydawnictwo EGIS, 2004. 60–77.
25.Melrose, A.R. Puchatkowa czytanka-przedspanka, w której A.R. Melrose z upodobaniem wielkim i radością zgromadził Ciekawe Anegdotki, Tajemnicze Karteczki, Co Nieco Wspomnień oraz Mnóstwo Wiadomości (i Długich Słów) o ukochanych bohaterach książek A.A. Milne’a i Ernesta H. Sheparda. Tłum. Ewelina Jagła. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 1997.
26.„Michał Rusinek: Disney skrzywdził Kubusia Puchatka. Nowa książka o przygodach najsłynniejszego misia na świecie”. Rozmowa Emilii Dłużewskiej z Michałem Rusinkiem. Wyborcza.pl. 13 kwietnia (2017). http://wyborcza.pl/7,75517,21634639,michal-rusinek-disney-skrzywdzil-kubusia-puchatka-nowa-ksiazka.html [dostęp: 15.03.2020].
27.Milne, Alan Alexander. By Way of Introduction. London: Methuen & Co., 1929.
28.------. Kubuś Puchatek. Tłum. Bohdan Drozdowski. Warszawa: Wydawnictwo Philip Wilson, 1994.
29.Miłosz, Czesław. „Krzyś”. Tegoż. Piesek przydrożny. Kraków: Znak, 2016. 226.
30.Nieposłuszna mama. FilmPolski.pl. Internetowa baza filmu polskiego. http://www.filmpolski.pl/fp/index.php?film=521093 [dostęp: 15.03.2020].
31.Nieposłuszna mama. Polska Bibliografia Literacka [Spektakle fabularne TV]. http://pbl.ibl.poznan.pl/dostep/index.php?s=d_biezacy&f=zapisy&p_tytul=niepos%C5%82uszna+mama&submit.x=0&submit.y=0 [dostęp: 15.03.2020].
32.Nowak, Andrzej. „Fredzia, której nie było, czyli Penelopa w pułapce”. Dekada Literacka 3 (1992): 12.
33.Poezja dla dzieci. Antologia form i tematów. Oprac. Ryszard Waksmund. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1987.
34.Rajewska, Ewa. „»Zakorzenienie« przekładu a polskie tłumaczenia Winnie-the-Pooh Alexandra Alana Milne’a”. Przekład w historii literatury. Red. Piotr Fast, Katarzyna Żemła. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, 2002. 59–71.
35.Rogoż, Michał. „Kubuś Puchatek jako bohater wielu pokoleń. Z dziejów recepcji arcydzieła Alana Aleksandra Milne’a na polskim rynku wydawniczym”. Młody odbiorca w kręgu lektur pożytecznych i szkodliwych. Red. Krystyna Heska-Kwaśniewicz przy współpracy Sylwii Gajownik. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2012.
36.Spyrka, Lucyna. „Przekład udomowiony – przekład wyobcowany”. Przekłady Literatur Słowiańskich 2 (2011): 251–265.
37.Staniuk, Jolanta. „Przekład zakorzeniony jako przejaw manipulizmu na podstawie odbioru Kubusia Puchatka i Fredzi Phi-Phi”. Między oryginałem a przekładem 1 (2019): 85–95.
38.Stiller, Robert. „Powrót do Carrolla”. Literatura na Świecie 5 (1973): 330–363.
39.Szymańska, Izabela. „Przekłady polemiczne w literaturze dziecięcej”. Rocznik Przekładoznawczy. Studia nad teorią, praktyką i dydaktyką przekładu 9 (2014): 193–208.
40.------. „Serie translatorskie w polskich przekładach anglojęzycznej literatury dziecięcej. Obraz adresata jako motyw łączący serię”. 50 lat polskiej translatoryki. Red. Krzysztof Hejwowski, Anna Szczęsny, Urszula Topczewska. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2009. 513–527.
41.Thwaite, Ann. A.A. Milne. Jego życie. Tłum. Małgorzata Glasenapp. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2009.
42.Tuwim, Irena. „Sprawa adaptacji”. Nowa Kultura 26 (1952): 10.
43.Winiarska, Justyna. „Fredzia Phi-Phi czy Kubuś Puchatek?”. Język Polski 5 (2001): 334–338.
44.Woźniak, Monika. „Czym jest »poprawność polityczna« w przekładach literatury dziecięcej”. 50 lat polskiej translatoryki. Red. Krzysztof Hejwowski, Anna Szczęsny, Urszula Topczewska, Warszawa: Uniwersytet Warszawski, 2009. 505–512.
45.------. „Puchata przepustka do sławy. Pochwała Ireny Tuwim”. Przekładaniec 26 (2012): 115–134.
46.Woźniakowski, Krzysztof. „Książka dla dzieci w ofercie wydawniczej środowiska polskich uchodźców na Węgrzech okresu II wojny światowej”. Annales Universitatis Pasedagogicae Cracoviensis. Studia et Bibliothecarum Scientiam Pertinentia 12 (2014): 69–85.
47.Wullschläger, Jackie. „A.A. Milne. The Fantasy Tamed”. Tejże. Inventing Wonderland. The Lives and Fantasies of Lewis Carroll, Edward Lear, J.M. Barrie, Kenneth Grahame and A.A. Milne. London: Methuen, 1995. 175–199.
48.Wyka, Kazimierz. „Pan Pickwick na łyżwach [„Odrodzenie” 1948, nr 3]”. Stanisław Frycie. Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945–1970. T. 2. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1982. 506–509.