Przegląd Zachodniopomorski

ISSN: 0552-4245     eISSN: 2353-3021    OAI    DOI: 10.18276/pz.2018.3-01
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Lista wydań / z. 3 2018
Militarne i terrorystyczne zagorzenia miast i portów Pomorza Zachodniego. Aspekty historyczne i współczesne

Autorzy: Andrzej Aksamitowski
Słowa kluczowe: historia powszechna historia Polski miasta nadmorskie Szczecin Świnoujście porty zachodniopomorskie konflikty morskie I i II wojna światowa zagrożenia terrorystyczne
Data publikacji całości:2018
Liczba stron:22 (5-26)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W artykule przedstawiono zarys historii miast portowych, które od stuleci stanowiły cel ataków militarnych regularnych sił morskich i piratów. Ataki prowadzono w okresie starożytnym, m.in. na porty Fenicjan, Greków i Egipcjan, a w I wieku p.n.e. piraci nieomal sparaliżowali rzeczny transport zbóż w krajach wschodniej części Morza Śródziemnego. Zagrożenia portów i miast portowych obejmowały także obszar Morza Bałtyckiego. Autor ukazał przykłady rozwoju osad nadmorskich na Pomorzu Zachodnim od XI wieku, które po włączeniu w obszar państwa polskiego uzyskują naturalne zaplecze gospodarcze i wraz z szybkim rozwojem ekonomicznym i przeobrażają się w miasta. Za przykład posłużył Wolin, Szczecin, Stargard czy Świnoujście. W artykule zwrócono uwagę na fakt, iż zagrożone atakiem nadmorskie miasto często było położone na „gorącym” pograniczu i uczęszczanym szlaku handlowym. W celu obrony musiało przeobrazić się w punkt ufortyfikowany lub tworzyć zorganizowaną strukturę obronną w sojuszu z innymi miastami. Miasta nadmorskie, z portami wojennymi, stanowiły także bardzo ważny składnik konfliktów morskich, co przedstawiono w artykule głównie przez pryzmat wydarzeń militarnych I i II wojny światowej. W artykule odniesiono się również do współczesnych miast nadmorskich, które stanowią ważne punkty strategiczne oraz turystyczne i mogą stać się skupiskami przestępczości zorganizowanej o charakterze przemytniczym i rabunkowym oraz celem ataków terrorystycznych. „Punkty ciężkości”, tj. elementy ważne dla życia miasta, które występują we wszystkich wielkich aglomeracjach, muszą być właściwie chronione przed zagrożeniami naturalnymi i ze strony ludzi, co autor starał się ukazać w artykule.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Batey C., Clarke H., Page R.I., Price N.S., Wikingowie, red. J. Graham-Campbell, Warszawa 1998.
2.Bezpieczne miasta. Współczesne zagrożenia i wyzwania, red. W. Kustra, L. Smolak, Warszawa 2013.
3.Białecki T., Turek-Kwiatkowska L., Szczecin stary i nowy, Szczecin 1991.
4.Binerowski Z., Nadbałtyccy Słowianie i ich walki morskie w okresie wczesnohistorycznym, Gdynia 1966.
5.Biranowska-Kurtz A., Świnoujście. Fortyfikacje nowożytne w planach, projektach i rycinach, Szczecin 2005.
6.Bujak A., Sobolewski G., Teren zabudowany środowiskiem walki XXI wieku, Warszawa 2005.
7.Ciechanowski G., Ciechanowski J., Murawski M., Kurs bojowy Stettin. Bombardowania Szczecina i Polic w okresie 1940–1945, Toruń 2013.
8.Clausewitz C. v., O wojnie, Lublin 1995.
9.Die deutschen Bäder-Insel Usedom-Wollin, red. Kreisausschuß des Kreises Usedom-Wollin, Magdeburg 1934.
10.Dmochowski A., Wietnam – wojna bez zwycięzców, Kraków 1991.
11.Dzieje Szczecina (wiek X–1805), red. G. Labuda, t. 2, Warszawa 1963.
12.Esper G., The Eyewitness History of the Vietnam War, New York 1983.
13.Hermann J., Wikinger und Slawen. Zur Fruhgeschichte der Ostseevoelker, Berlin 1982.
14.Jasiński A., Architektura w czasach terroryzmu. Miasto – przestrzeń publiczna – budynek, Warszawa 2013.
15.Kaufmann J., Jurga R., Twierdza Europa. Europejskie fortyfikacje II wojny światowej, Poznań 2013.
16.Kaufmann J.E., Kaufmann H.W., Jurga R.M., Fortyfikacje Trzeciej Rzeszy. Niemieckie umocnienia i systemy obrony w II wojnie światowej, Poznań 2011.
17.Kosiarz E., Bitwy na Bałtyku, Warszawa 1981.
18.Kosiarz E., Druga wojna światowa na Bałtyku, Gdańsk 1988.
19.Kosiarz E., Pierwsza wojna światowa na Bałtyku, Gdańsk 1979.
20.Kossak Z., Szatkowski Z., Troja Północy, Warszawa 1964.
21.Kowalska A., Dworaczyk M., Szczecin średniowieczny. Nadodrzańskie centrum, Warszawa 2011.
22.Kozłowski B., Dzieje okrętu, Warszawa 1956.
23.Laskowski P., Fortyfikacje Świnoujścia, Warszawa 2008.
24.Leonhard R, The Art of Maneuver. Maneuver – Warfahre Theory and Airland Battle, Novato 1994.
25.Leulliettle P., Święty Michał i smok. Wspomnienia spadochroniarza, Warszawa 1965.
26.Loon van H.W., Dzieje zdobycia mórz, Warszawa 1939.
27.Lukas E., Średniowieczne mury miejskie na Pomorzu Zachodnim, Poznań 1975.
28.Makowiec P., Mroszczyk M., Taktyka walki w terenie zurbanizowanym, Warszawa 2012.
29.Mechło W., Chąśnicy. Słowiańscy wikingowie, Szczecin b.r.w. [2005].
30.Mowat F., Wyprawy Wikingów, Katowice 2008.
31.Osięgłowski J., Wyspa słowiańskich bogów, Warszawa 1971.
32.Plebanek P., 36 forteli. Chińska sztuka podstępu, układania planów i skutecznego działania, Poznań 2017.
33.Przeciwdziałanie zagrożeniom i skutkom zamachów terrorystycznych w kontekście bezpieczeństwa Gazoportu w Świnoujściu, red. M. Cupryjak, T. Czapiewski, M. Jasztal, Szczecin 2013.
34.Rola terenu zurbanizowanego we współczesnych operacjach, red. G. Sobolewski, Warszawa 2005.
35.Smoliński J., Sarniak J., Trubas M., Gil R., Z najnowszych dziejów wojskowości Pomorza Zachodniego. Międzyrzecki rejon Umocniony, Choszczno, Szczecin, Świnoujście. Aspekty militarne i turystyczne, Warszawa 2015.
36.Sobolewski G., Wybrane aspekty walki w mieście, Warszawa 2006.
37.Sun-Zi, Sztuka wojenna, Ożarów Mazowiecki 2012.
38.Szrejter A., Pod pogańskim sztandarem. Dzieje tysiąca wojen Słowian połabskich od VII do XII wieku, Warszawa 2014.
39.Szrejter A., Wielka wyprawa księcia Racibora. Zdobycie grodu Konungahela przez Słowian w 1136 roku, Warszawa 2013.
40.1000 lat dziejów oręża polskiego, red. T. Białecki, K. Sobczak, Szczecin 1973.
41.Wehrmann M., Geschichte der Stadt Stettin, Stettin 1911.
42.Wspomnienia z Twierdzy Świnoujście. Relacje polskich i niemieckich świadków, zebrane przez Piotra Laskowskiego, t. 1, Warszawa 2009.
43.Zientara B., Szkice szczecińskie (X–XVIII w.), Warszawa 1958.
44.Kozłowska I., Szczecińskie fortyfikacje nowożytne. Rola fortyfikacji nowożytnych w kształtowaniu układu przestrzennego miasta Szczecina oraz wpływ analizy historycznej na współczesne działania projektowe i zakres ochrony konserwatorskiej, Szczecin 2007 (rozprawa doktorska w zasobach internetowych Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej).
45.Kubiak K., Piractwo i terroryzm morski. Nowe wyzwania dla bezpieczeństwa międzynarodowego, www.dsw.edu.pl/fileadmin/user_upload/wszechnica /04/pdf.
46.Lexikon der Wehrmacht, www.lexikon-der-wehrmacht.de/Gliederungen/ Marinegruppenkommandos/Gliederung.htm.
47.Staniul M., Francuskie zbrodnie w wojnie i niepodległość Algierii, www//opinie.wp.pl. francuskie-zbrodnie-w-wojnie-i-niepodległość-algierii-6126018594641537a.