Przeszłość Demograficzna Polski

Poland's Demographic Past


ISSN: 0079-7189     eISSN: 2719-4345    OAI    DOI: 10.18276/pdp.2022.44-03
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Lista wydań / 44, 2022
Urodzenia pozamałżeńskie w społeczności rzymskokatolickiej parafii Trzebieszów w latach 1815–1867

Autorzy: Marcin Maciej Krasuski ORCID
Szkoła Doktorska Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach
Słowa kluczowe: urodzenia pozamałżeńskie parafia Trzebieszów ziemia łukowska społeczność rzymskokatolicka XIX wiek demografia historyczna
Data publikacji całości:2022
Liczba stron:26 (61-86)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W artykule omówiono zagadnienia związane ze zjawiskiem urodzeń pozamałżeńskich w wiejskiej społeczności rzymskokatolickiej ziemi łukowskiej na przykładzie parafii Trzebieszów w latach 1815–1867. Poruszono kwestie związane z liczebnością urodzeń pozamałżeńskich, pochodzeniem społecznym i terytorialnym dzieci nieślubnych, stanem cywilnym matek, a także płcią dzieci pochodzących ze związków pozamałżeńskich. Podstawę źródłową do analizy stanowiły akta stanu cywilnego omawianej parafii z lat 1815–1867. Z analiz wynika, że zjawisko urodzeń dzieci nieślubnych stanowiło 3,29% urodzeń odnotowanych w parafii. Badania wykazały, że dzieci urodzone poza związkiem małżeńskim pochodziły w przeważającej liczbie spośród ludności zarobkowej pochodzenia włościańskiego, która najczęściej zamieszkiwała zaścianki oraz wsie szlacheckie, w których usytuowany był m.in. dwór czy folwark.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bołdyrew, Aneta. Matka i dziecko w rodzinie polskiej. Ewolucja modelu życia rodzinnego w latach 1795–1918. Warszawa: Neriton, 2008.
2.Czop, Anna. „Ruch naturalny ludności w parafii juncewskiej w latach 1801–1870 (na podstawie ksiąg metrykalnych)”. Przeszłość Demograficzna Polski 29 (2010): 99–139.
3.Dobrzyński, Jakub. „Społeczeństwo parafii w Płonce Kościelnej w świetle akt metrykalnych z lat 1826–1868”. Rocznik Białostocki 21 (2018): 95–126.
4.Flandrin, Jean-Louis. Historia rodziny. Warszawa: Volumen, 1998.
5.Gieysztorowa, Irena. „Niebezpieczeństwa metodyczne polskich badań metrykalnych XVII–XVIII wieku”. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 19 (1971), 4: 557–603.
6.Gieysztorowa, Irena. Wstęp do demografii staropolskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976.
7.Karbowska, Jolanta. „Ludność Lubawki w latach 1801–1850”. Przeszłość Demograficzna Polski 24 (2003): 103–153.
8.Krasuski, Marcin. Mieszkańcy Karwowa w latach 1815–1920. Studium historyczno-demograficzne. Siedlce: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Archiwum Państwowe w Siedlcach, 2022.
9.Krasuski, Marcin. „Przedmałżeńska aktywność seksualna w środowisku wiejskim na przykładzie miejscowości Karwów w latach 1795–1920”. W: Nauka młodych wobec nowej rzeczywistości, red. Agnieszka Godlewska, Monika Jasińska, Katarzyna Maksymiuk, Jacek Sosnowski, Piotr Piszcz, 159–166. Siedlce: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, 2021.
10.Kuklo, Cezary. Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2009.
11.Kuklo, Cezary. Rodzina w osiemnastowiecznej Warszawie. Białystok: Instytut Historii Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, 1991.
12.Kuraś, Stanisław, oprac. Dzieje Lubelszczyzny. T. 3: Słownik historyczno-geograficzny województwa lubelskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983.
13.Litak, Stanisław. „Opis parafii Trzebieszów w diecezji krakowskiej”. Roczniki Humanistyczne 9 (1960), 4: 13–17.
14.Ładogórski, Tadeusz. „Odpowiedź Pani Irenie Gieysztorowej”. Przeszłość Demograficzna Polski 7 (1975): 305–310.
15.Muir, Angela Joy. „Courtship, Sex and Poverty: Illegitimacy in Eighteenth-Century Wales”. Social History 43 (2018): 56–80. Dostęp 31.08.2022. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5743005/.
16.Piasecki, Edward. Ludność parafii bejskiej (woj. kieleckie) w świetle ksiąg metrykalnych z XVIII–XX w. Studium demograficzne. Warszawa–Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990.
17.Pink, Katharina E., Kai P. Willführ, Eckart Voland, Paul Puschmann. „Effects of Individual Mortality Experience on Out-of-Wedlock Fertility in Eighteenth- and Nineteenth-Century Krummhörn, Germany”. Human Nature 31 (2020): 141–154. Dostęp 31.08.2022. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7381461/.
18.Prucnal, Dariusz. „Dzieci nieślubne w Lublinie w latach 1612–1638 (w świetle ksiąg chrztów parafii p.w. Michała Archanioła)”. W: Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XV–XX wieku. Struktury demograficzne, społeczne i gospodarcze, red. Cezary Kuklo, 295–314. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2008.
19.Rejman, Sabina. „Krasne – dzieje demograficzne miejscowości od 1786 roku do drugiej połowy XIX wieku na podstawie ksiąg metrykalnych”. Resovia Sacra: Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej 25 (2018): 373–390.
20.Rejman, Sabina. „Urodzenia nieślubne w Krasnem w latach 1786–1863”. Przeszłość Demograficzna Polski 27 (2006): 7–38.
21.Ryguła, Ewa. „Urodzenia pozamałżeńskie w parafii św. Mikołaja w Łące w latach 1664–1914”. Przeszłość Demograficzna Polski 38 (2016), 2: 7–33.
22.Rzewuski, Jan. Dzieje parafii Trzebieszów i jej mieszkańców w latach 1430–1860. Warszawa: Parafia Rzymskokatolicka w Trzebieszowie, 2006.
23.Rzewuski, Jan. Parafia rzymskokatolicka i dobra ziemskie w Trzebieszowie w latach 1790–1939, Warszawa, 2017.
24.Szukalski, Piotr. „Relacja urodzeń noworodków płci żeńskiej i męskiej w czasie i przestrzeni”. Wiadomości Statystyczne 12 (2010): 49–62.
25.Wyżga, Mateusz. „Urodzenia pozamałżeńskie w podkrakowskiej parafii Raciborowice w XVII–XVIII wieku w świetle ksiąg metrykalnych”. Przeszłość Demograficzna Polski 29 (2010): 157–172.