Przeszłość Demograficzna Polski

Poland's Demographic Past

ISSN: 0079-7189    OAI    DOI: 10.18276/pdp.2017.39-13
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS  DOAJ

Issue archive / 39, 2017
Prawne problemy początków rejestracji aktów stanu cywilnego w Polsce po II wojnie światowej
(Legal Problems of the Beginnings of Civil Registration of Births, Marriages and Deaths in Poland after World War II)

Authors: Piotr Fiedorczyk ORCID
Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Prawa
Keywords: unification of family law 1945 decree on birth marriage and death registers Poland registrar’s office Catholic Church Bismarck’s paragraph
Data publikacji całości:2017
Page range:18 (345-362)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

The article presents the difficulties with introducing a new system of civil registrar offices in Poland after World War II. In 1945 the decree on birth, marriage and death registers was passed. It had big importance for the success of the process of the unification of civil law, which took place then. The prevailing part of the Polish society knew nothing about the lay system of registrar’s office and they followed Catholic Church regulations in this matter. The result was that in 1946 less than half of births, marriages and deaths were registered in the civil offices. The article describes the measures which were undertaken to force the society to register. The new communist government had a dilemma whether it would be better to use arguments of the utilitarian character or rather to force people by using sanctions. The first method turned out to be more important.
Download file

Article file

Bibliography

1.Dudek, Antoni, Ryszard Gryz. Komuniści i Kościół w Polsce (1945–1989). Kraków: Znak, 2003.
2.Fiedorczyk, Piotr. „Dyskusja na temat miejsca prawa rodzinnego w systemie prawa”. Miscellanea Historico-Iuridica 7 (2009): 153–173.
3.Fiedorczyk, Piotr. „Unifikacja i kodyfikacja prawa rodzinnego na tle stosunków pomiędzy państwem a Kościołem katolickim w Polsce (1944–1964)”. W: Cuius regio, eius religio? Zjazd Historyków Państwa i Prawa Lublin 20–23 IX 2006 r., red. Grzegorz Górski, Leszek Ćwikła, Marzena Lipska. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2006.
4.Fiedorczyk, Piotr. Unifikacja i kodyfikacja prawa rodzinnego w Polsce (1945–1964). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2014.
5.Garbacka, Marta. „Laicyzacja życia publicznego a prawo o aktach stanu cywilnego po II wojnie światowej”. W: Z zagadnień prawa rodzinnego i rejestracji stanu cywilnego, red. Henryk Cioch, Piotr Kasprzyk. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007.
6.Gawin, Magdalena. Rasa i nowoczesność. Historia polskiego ruchu eugenicznego (1880–1952). Warszawa: Neriton, 2003.
7.Górnicki, Leonard. Prawo cywilne w pracach Komisji Kodyfikacyjnej II RP. Rozprawa doktorska, Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, 2001.
8.Hrynicki, Wojciech M. „Organizacja rejestracji stanu cywilnego w Polsce w ujęciu historycznym”. Ius Novum 4 (2016): 358–374.
9.Krasowski, Krzysztof. „Prawo o aktach stanu cywilnego w II Rzeczypospolitej”. Kwartalnik Prawa Prywatnego 2 (1995): 227–252.
10.Lachowicz, Adam. „Laicyzacyjna rola reformy prawa małżeńskiego i urzędów stanu w woj. białostockim w latach 1945 – 1948”. Studia Podlaskie 11 (2001): 215–231.
11.Litwin, Józef. „Prawo o aktach stanu cywilnego, jego geneza i zasady przewodnie”. Demokratyczny Przegląd Prawniczy 3–4 (1946): 23–33.
12.Litwin, Józef. Prawo o aktach stanu cywilnego. Komentarz. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze, 1961.
13.Litwin, Józef. Prawo o aktach stanu cywilnego z komentarzem. Łódź: Spółdzielnia Wydawnicza „Prawo”, 1949.
14.Marczewski, Antoni. „Rejestracja urodzin”. Gazeta Administracji 1–2 (1947): 35–40.
15.„Orędzie Episkopatu Polski do wiernych w sprawie instytucji małżeństwa”. W: Listy pasterskie Episkopatu Polski 1945–2000, red. Piotr Libera, Andrzej Rybicki, Sylwester Łącki. T. 1. Marki-Struga: Michalineum, 2003.
16.„Projekt księgi drugiej kodeksu cywilnego”. Demokratyczny Przegląd Prawniczy 8 (1948): 3–9.
17.Raina, Peter. Kościół w PRL. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945–1989. T. 1. Poznań: W Drodze, 1994.
18.Szukała, Maciej. „Powstanie, organizacja i działalność urzędów stanu cywilnego w okręgach wiejskich na Pomorzu w latach 1874–1875”. W: Dzieje wsi pomorskiej. II międzynarodowa konferencja naukowa, red. Radosław Gaziński, Andrzej Chludziński, 49–56. Dygowo–Szczecin: GZOiK Dygowo, 2003.
19.Świątkowski, Henryk. „Prawo w służbie narodu”. Demokratyczny Przegląd Prawniczy 1–2 (1947): 5–11.