Przeszłość Demograficzna Polski

Poland's Demographic Past


ISSN: 0079-7189    OAI    DOI: 10.18276/pdp.2015.2.37-02
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS  DOAJ

Issue archive / 37, 2015, nr 2
Przeszłość przeliczników demograficznych dla szesnastowiecznych źródeł podatkowych
(The Past of the Demographic Conversion Factors for the Middle Ages Tax Sources)

Authors: Krzysztof Boroda
Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Historyczno-Socjologiczny
Keywords: population the Kingdom of Poland demographic conversion factors urban population rural population Adolf Pawiński
Data publikacji całości:2015
Page range:26 (27-52)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

The article presents the demographic conversion factors that have been used for a hundred years in the research on Poland’s population of the second half of the 16th century. The forerunner of research in that sphere and the editor of basic sources was Adolf Pawiński; his proposal for the conversion factors was criticised by many researchers, among others Włodzimierz Czerkawski, Witold Kula, Irena Gieysztorowa. After a hundred-year discussion it may be said that «Źródła Dziejowe» and the method of computing urban populations used by Pawiński are not the recommended tools; similarly, demographic conversion factors for rural populations should be modified or specified.
Download file

Article file

Bibliography

1.Adolf Pawiński, Ludność, [w:] Źródła Dziejowe, t. XII. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, opr. Adolf Pawiński, t. 1: Wielkopolska, Warszawa 1883.
2.Adolf Pawiński, Ludność, [w:] Źródła Dziejowe, t. XIV. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, opr. Adolf Pawiński, t. 3: Małopolska, Warszawa 1886.
3.Adolf Pawiński, Mazowsze, [w:] Źródła Dziejowe, t. XVI. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, opr. Adolf Pawiński, t. 5: Mazowsze, Warszawa 1895.
4.Aleksander Jabłonowski, Ludność, [w:] Źródła Dziejowe, t. XVIII. Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, opr. Aleksander Jabłonowski, t. 7, cz. 2, Ziemie Ruskie, Ruś Czerwona, Warszawa 1903.
5.Aleksander Mościcki, Uwarstwienie ludności wiejskiej w dobrach kapituły gnieźnieńskiej w pierwszej połowie XVI w. „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 2, 1932–1933.
6.Anna Dunin-Wąsowicz, Charakter i wielkość osiedli, [w:] Atlas Historyczny Polski. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku, red. Władysław Pałucki, Część II: Komentarz, indeksy, Warszawa 1993.
7.Brzeziny. Dzieje miasta, Kazimierz Bodziak, red. Łódź–Brzeziny 1997.
8.Cezary Kuklo, Wielkość i struktura gospodarstwa domowego w Polsce wczesnonowożytnej. Próba charakterystyki, [w:] Cała historia to dzieje ludzi… Studia z historii społecznej ofiarowane profesorowi Andrzejowi Wyczańskiemu w 80-tą rocznicę urodzin i 55-lecie pracy naukowej, red. Cezary Kuklo, Piotr Guzowski, Białystok 2004.
9.Edward Kozłowski, Uwarstwienie ludności wiejskiej w Wielkopolsce w drugiej połowie XVI w., Poznań 1928.
10.Feliks Kiryk, Żarnowiec, [w:] Dzieje Olkusza i regionu olkuskiego, red. Feliks Kiryk, Ryszard Kołodziejczyk, t. 1, Warszawa 1978.
11.Irena Gieysztorowa, Charakter i wielkość osad, [w:] Atlas Historyczny Polski. Mazowsze w połowie XVI wieku, red. Władysław Pałucki, Część II: Komentarz, indeksy, Warszawa 1973.
12.Irena Gieysztorowa, Wstęp do demografii staropolskiej, Warszawa 1976.
13.Irena Gieysztorowa, Ładogórski Tadeusz, W sprawie nowych badań nad zaludnieniem dawnej Polski, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 6, 1958, 1–2.
14.Irena Gieysztorowa, Żaboklicka Anna, Rejestry poborowe Mazowsza z XVI wieku. Uzasadnienie nowego wydawnictwa źródłowego, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 3, 1955.
15.Jan Rutkowski, Statystyka zawodowa ludności wiejskiej w Polsce w drugiej połowie XVI w., Kraków 1918.
16.Janusz Szczepański, Miasto Gostynin w latach 1462–1793, [w:] Dzieje Gostynina od XI do XXI wieku, red. Barbara Konarska-Pabianicka, Gostynin 2010.
17.Jarosław Suproniuk, Charakter i wielkość osiedli, [w: ] Atlas Historyczny Polski. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku, t. 1, red. Henryk Rutkowski, Część II: Komentarz, indeksy, Warszawa 2008.
18.Krzysztof Boroda, O przydatności rejestrów poborowych z XVI wieku w badaniach demograficznych, „Przeszłość Demograficzna Polski” 33, 2014.
19.Krzysztof Chłapowski, Charakter i wielkość osiedli, [w:] Atlas Historyczny Polski. Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie i w drugiej połowie XVI wieku, t. 5. Część II: Komentarz, indeksy, red. Henryk Rutkowski, Warszawa: 1998.
20.Lustracja województwa krakowskiego 1564, red. Jan Małecki, Warszawa 1962.
21.Marcin Kamler, Folwark szlachecki w Wielkopolsce w latach 1580–1655, Warszawa 1976.
22.Radom. Szkice z dziejów miasta, red. Jerzy Jędrzejewicz, Warszawa 1961.
23.Stanisław Pazyra, Studia z dziejów miast na Mazowszu od XIII do początków XX wieku, Lwów 1939.
24.Stefan Inglot, Stosunki społeczno-gospodarcze w dobrach biskupstwa włocławskiego w pierwszej połowie XVI w. Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Dział II, t. 3, nr 4, Lwów, 1927.
25.Stefan Orsini-Rosenberg, Rozwój i geneza folwarku pańszczyźnianego w dobrach katedry gnieźnieńskiej, Poznań 1925.
26.Witold Jakóbczyk, Uwarstwienie ludności wiejskiej w królewszczyznach zachodnich województw Korony w drugiej połowie XVI w., „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 5, 1936.
27.Witold Kula, Stan i potrzeby badań nad demografią historyczną dawnej Polski (do początków XIX wieku), „Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych” 13, 1951.
28.Włodzimierz Czerkawski, Metoda badania zaludnienia Polski w XVI wieku, „Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Akademii Umiejętności” 2, 1897.
29.Zenon Guldon, Zaludnienie miast kujawskich w XVI i pierwszej połowie XVII wieku. Prace Komisji Historii Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego, Łódź, 1963.