Opuscula Sociologica

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia Sociologica


ISSN: 2299-9000     eISSN: 2353-2882    OAI    DOI: 10.18276/os.2017.2-01
CC BY-SA   Open Access 

Lista wydań / nr 2/2017
Niemcy wczoraj i dziś. Przyczynek do analizy przemian społeczno-kulturowych ludności niemieckiej Dolnego Śląska od 1945 roku do współczesności

Autorzy: Irena Kurasz
Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe: media kultura oświata mniejszość niemiecka w Polsce mniejszości narodowe działalność organizacyjna Niemców w Polsce
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:17 (5-21)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł ma na celu zapoznanie czytelnika z przemianami społeczno-kulturowymi i demograficznymi determinującymi działalność Niemców na Dolnym Śląsku w okresie ich największej aktywności w latach 50. ubiegłego wieku oraz w rzeczywistości III RP. Autorka poddaje analizie porównawczej cztery obszary działalności Niemców w obu opisywanych okresach: niemiecką oświatę, media, działalność kulturalną oraz organizacyjną. Wskazuje czynniki wpływające na rozwój działalności Niemców w latach 50. oraz na zmiany tej działalności zachodzące po 1989 roku. Konkluduje, że wskutek przemian politycznych, społecznych i demograficznych obecna sytuacja Niemców na Dolnym Śląsku jest odwróceniem ich położenia z połowy XX wieku.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Bahr, E., König, K. (1967). Ostdeutschland unter fremder Verwaltung. Band V Niederschlesien. Frankfurt am Main–Berlin: Alfred Metzner Verlag.
2.Bartosz, J. (2007). Moje wspomnienia „Arbeiterstimme”. W: I. Lipman (red.), Wczoraj, dziś, jutro. 50 lat Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego na Dolnym Śląsku (s. 159–166). Wrocław: Niemieckie Towarzystwo Kulturalno-Społeczne we Wrocławiu.
3.Browarek, T. (2015). Ludność niemiecka w polityce państwa polskiego w latach 1945–1989. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
4.Dobrosielski, M. (1995). Mniejszość niemiecka w Polsce. W: Mniejszość niemiecka w Polsce. Historia i teoria. Seria: Polska – Niemcy (t. 1, s. 70–95). Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa.
5.Gretschel, J. (2007). Sytuacja powojenna w Legnicy. W: I. Lipman (red.), Wczoraj, dziś, jutro. 50 lat Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego na Dolnym Śląsku (s. 201–208). Wrocław: Niemieckie Towarzystwo Kulturalno-Społeczne we Wrocławiu.
6.Grund, B. (2008). Pierwsza Szkoła Podstawowa z wykładowym językiem niemieckim. W: D. Stempowska, M. Reichert (red.), Wczoraj, dziś, jutro. Księga pamiątkowa z okazji 50-lecia powstania Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego w Wałbrzychu (s. 185–188). Wałbrzych: Wydawnictwo ELWOJ.
7.Hytrek-Hryciuk, J. (2010). „Rosjanie nadchodzą!” Ludność niemiecka a żołnierze Armii Radzieckiej (Czerwonej) na Dolnym Śląsku w latach 1945–1948. Wrocław: Wydawnictwo Gajt.
8.Jakubek, E.M. (2007). Działalność NTSK na Dolnym Śląsku, W: I. Lipman (red.), Wczoraj, dziś, jutro. 50 lat Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego na Dolnym Śląsku, (s. 173–182). Wrocław: Niemieckie Towarzystwo Kulturalno-Społeczne we Wrocławiu.
9.Jankowiak, S. (2005). Wysiedlenie i emigracja ludności niemieckiej w polityce władz polskich w latach 1945–1970. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
10.Janusz, G. (1995). Działalność oświatowo-kulturalna mniejszości niemieckiej w Polsce w latach pięćdziesiątych. Sprawy Narodowościowe, 1, 180–184.
11.Kurasz, I. (2014). Media ludności niemieckiej Dolnego Śląska na tle przeobrażeń politycznych, społecznych i demografcznych w latach 1950–2013. Studia Humanistyczne AGH, 13 (3), 81–100.
12.Kurasz, I. (2015). Mniejszość niemiecka na Dolnym Śląsku. Studium socjologiczne. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
13.Kurcz, Z. (1994). Mniejszość niemiecka w Polsce. W: Z. Kurcz, W. Misiak (red.), Mniejszość niemiecka w Polsce i Polacy w Niemczech (s. 10–33). Wrocław: Wydawnictwo Elipsa.
14.Kurcz, Z. (1996). Niemcy w dzisiejszym województwie legnickim. Orbis Linguarum, 4, 263–274.
15.Kurcz, Z. (1999). Niemiecka diaspora na Śląsku. Mniejszość niemiecka w Polsce. T. 2: Niemcy w rozproszeniu. Seria: Polska – Niemcy (z. 4, s. 115–127). Warszawa: Wydawnictwo Elipsa.
16.Lipman, I. (2007). Ponadregionalne imprezy kulturalne. W: I. Lipman (red.), Wczoraj, dziś, jutro. 50 lat Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego na Dolnym Śląsku (s. 221–224). Wrocław: Niemieckie Towarzystwo Kulturalno-Społeczne we Wrocławiu.
17.Madajczyk, P. (2001). Niemcy polscy 1944–1989. Warszawa: Ofcyna Naukowa.
18.Memorandum (2007). W: I. Lipman (red.), Wczoraj, dziś, jutro. 50 lat Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego na Dolnym Śląsku (s. 147–151). Wrocław: Niemieckie Towarzystwo Kulturalno-Społeczne we Wrocławiu.
19.Nitschke, B. (2010). Niemcy. W: S. Dudra, B. Nitschke (red.), Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce po II wojnie światowej (s. 37–65). Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
20.Nitschke, B. (2013). Niemcy. Struktury organizacyjne i formy aktywności. W: S. Dudra, B. Nitschke (red.), Stowarzyszenia mniejszości narodowych, etnicznych i postulowanych w Polsce po II wojnie światowej (s. 35–57). Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
21.Ociepka, B. (1992). Niemcy na Dolnym Śląsku 1945–1970. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
22.Peterek, E. (2007). Czerwone Trzewiki. W: I. Lipman (red.), Wczoraj, dziś, jutro. 50 lat Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego na Dolnym Śląsku (s. 183–186). Wrocław: Niemieckie Towarzystwo Kulturalno-Społeczne we Wrocławiu.
23.Pudło, K. (2009). Wieloetniczność ludności Dolnego Śląska po II wojnie światowej. Dolny Śląsk, 14, 58–65.
24.Reichert, M. (2008). Wczoraj, dziś, jutro. W: D. Stempowska, M. Reichert (red.), Wczoraj, dziś, jutro. Księga pamiątkowa z okazji 50-lecia powstania Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego w Wałbrzychu (s. 161–168). Wałbrzych: Wydawnictwo ELWOJ.
25.Richter, M. (2008). Oni zostali... W: D. Stempowska, M. Reichert (red.), Wczoraj, dziś, jutro. Księga pamiątkowa z okazji 50-lecia powstania Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego w Wałbrzychu (s. 171–172). Wałbrzych: Wydawnictwo ELWOJ.
26.Romanow, Z. (1992). Ludność niemiecka na ziemiach zachodnich i północnych w latach 1945–1957. Słupsk: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.
27.Sakson, A. (1994). Socjologiczna charakterystyka mniejszości niemieckiej w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem Wielkopolski w latach 1945/89–1993. W: A. Sakson (red.), Polska – Niemcy – mniejszość niemiecka w Wielkopolsce. Przeszłość i teraźniejszość (s. 141–154). Poznań: Wydawnictwo Instytutu Zachodniego.
28.Sakson, A. (1998). Rola mniejszości niemieckiej w stosunkach polsko-niemieckich na przykładzie Warmii i Mazur. Zeszyty Instytutu Zachodniego, 11, 1–19.
29.Urban, T. (1994). Deutsche in Polen. Geschichte und Gegenwart einer Minderheit. München: Verlag C.H. Beck.
30.Wittek, M. (red.) (2007). Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce. W: M. Wittek (red.), Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce 1991–2007 (s. 191–197). Opole: Związek Niemieckich Stowarzyszeń Społeczno-Kulturalnych w Polsce.