Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia

ISSN: 2450-7741     eISSN: 2300-4460    OAI    DOI: 10.18276/frfu.2016.79-58
CC BY-SA   Open Access 

Lista wydań / 1/2016 (79)
Analiza i ocena proponowanych zmian ustawowego wieku emerytalnego w Polsce

Autorzy: Marek Szczepański
Słowa kluczowe: ustawowy powszechny wiek emerytalny demograficzne starzenie się społeczeństwa publiczny i dodatkowe systemy emerytalne w Polsce
Data publikacji całości:2016
Liczba stron:13 (739-751)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Celem poznawczym niniejszego opracowania jest analiza i ocena przedłożonego przez prezydenta RP Andrzeja Dudę projektu zmian w ustawowym wieku emerytalnym, zakładającego przywrócenie obowiązującego do końca 2012 roku ustawowego wieku 65 lat dla mężczyzn oraz 60 lat dla kobiet w powszechnym pracowniczym systemie emerytalnym (administrowanym przez ZUS) oraz w systemie ubezpieczeń społecznych rolników (KRUS), z możliwością kontynuacji pracy, jeżeli uczestnik systemu emerytalnego wyrazi taką wolę. W artykule zastosowano metodę analizy aktów prawnych, metodę porównawczą (w odniesieniu do wybranych parametrów w polskim systemie emerytalnym oraz systemach emerytalnych innych państw Unii Europejskiej), metodę opisu oraz wyjaśniania (eksplanacji). Analizę możliwych skutków wprowadzenia zmian w powszechnym wieku emerytalnym przeprowadzono zarówno w perspektywie mikroekonomicznej (oceny użyteczności tego typu rozwiązania dla uczestnika systemu emerytalnego), jak i w makroekonomicznej (wpływu zmian w systemie zabezpieczenia emerytalnego na finanse publiczne i na rynek pracy). Z przeprowadzonej analizy wynika, że w perspektywie makroekonomicznej wprowadzenie powszechnego wieku emerytalnego dla kobiet na poziomie 60 lat, a dla mężczyzn 65 lat nie znajduje uzasadnienia i znacząco pogłębi zarówno deficyt Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz pogorszy stan finansów publicznych w krótkiej, średniej (do 2020 r.) i dłuższej perspektywie (do 2060 r.). Może także wpłynąć na dezaktywizację zawodową osób starszych, zdolnych jeszcze do pracy. Z punktu widzenia uczestnika systemu ocena jest bardziej skomplikowana, gdyż zależy od indywidualnej sytuacji życiowej i preferencji. Autor proponuje obudowanie propozycji zmian ustawowego wieku emerytalnego rozwiązaniami prawnymi uniemożliwiającymi pracodawcom zwalnianie pracowników tylko ze względu na osiągnięcie ustawowego wieku emerytalnego, jeśli będą mogli i chcieli pracować dłużej, a także silniejszymi niż do tej pory zachętami do uczestnictwa w dodatkowych, dobrowolnych systemach emerytalnych.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Allianz Global Investors ( 2011), 2011 Pension Sustainability Index, International Pension Papers no. 4.
2.Barr N., Diamond P. (2006), The economics of pensions, „Oxford Review of Economics Policy” vol. 22, no. 1,
3.s. 15–39.
4.Bielawska K. (2015), Skutki finansowe odwrotu od reform emerytalnej z 1999 roku dla Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
5.w: Dylematy teorii i praktyki ubezpieczeń, red. W. Sułkowska, G. Strupczewski, Poltext, Warszawa.
6.Blake D. (2006), Pension Economics, John Wiley & Sons, West Sussex.
7.Eurostat (2013), Healthy life years statistics, Eurostat Statistics Explained, c.europa.eu/eurostat/statistics-explained/
8.extensions/EurostatPDFGenerator/getfile.php?file=109.173.156.94_1455218851_38.pdf (10.02.2016).
9.Góra M. (2003), System emerytalny, PWE, Warszawa.
10.Góra M. (2008), Dezaktywizacja zawodowa osób ubezpieczonych w ZUS w nowym systemie, w: Dezaktywizacja
11.osób w wieku okołoemerytalnym. Raport z badań, Departament Analiz Ekonomicznych i Prognoz. Ministerstwo
12.Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
13.Góra M., Rutecka J. (2013), Elastyczny system emerytalny a obecne i przyszłe potrzeby jego uczestników, „Ekonomista”
14.nr 6.
15.Murkowski R. (2013), Wiek emerytalny w Polsce w kontekście przemian struktury ludności według wieku, w: Współczesne
16.zabezpieczenie emerytalne. Wybrane aspekty ekonomiczne, finansowe i demograficzne, red. F. Chybalski,
17.E. Marcinkiewicz, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź.
18.OECD (1998), Maintaining Prosperity In an Ageing Society, OECD, Paris.
19.OECD (2015), Pensions at a Glance, OECD, Paris.
20.Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych
21.ustaw, wniesiony przez prezydenta RP Andrzeja Dudę do Sejmu w dniu 21.09.2015, http://www.prezydent.
22.pl/prawo/ustawy/zgloszone/art,1,wierze-ze-wiek-emerytalny-w-polsce-zostanie-obnizony.html (9.02.2016).
23.Prognoza wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na lata 2016–2020 (2014), ZUS, Warszawa.
24.Prognoza wpływów i wydatków funduszu emerytalnego do 2060 roku (2013), ZUS, Departament Statystyki i Prognoz
25.Aktuarialnych, Warszawa, maj.
26.Dodatkowy system emerytalny w Polsce – diagnoza i rekomendacje zmian (2014), red. J. Rutecka, Raport dla Kancelarii
27.Prezydenta RP opracowany przez zespół w składzie: K. Bielawska, R. Petru, S. Pieńkowska-Kamieniecka,
28.M. Szczepański, M. Żukowski, Towarzystwo Ekonomistów Polskich, Warszawa.
29.Statystyka społeczna (2007), red. T. Panek, PWE, Warszawa.
30.Szumlicz T. (2006), Ubezpieczenie społeczne. Teoria dla praktyki, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–Warszawa.
31.Szczepański M. (2013), „Bezpieczeństwo dzięki zrównoważeniu” – wstępna ocena proponowanych zmian, w: Reformowanie
32.systemów emerytalnych – porównania i oceny. Pension reforms – comparison and evaluation,
33.Publishing House of Poznań University of Technology, Poznań, s. 147–175.
34.UN Population Division (2011), United Nations. Departemanet of Economic and social Affairs, http://www.un.org/
35.en/development/desa/population (2.02.2016).
36.World Report on Aging and Health (2015), World Health Organization, New York.
37.ZUS (2013), Prognoza demograficzna, w: Prognoza wpływów i wydatków funduszu emerytalnego do 2060 roku,
38.ZUS, Departament Statystyki i Prognoz Aktuarialnych, Warszawa, maj.