Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia

Wcześniej: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia


ISSN: 2450-7741     eISSN: 2300-4460    OAI    DOI: 10.18276/frfu.2016.5.83/2-13
CC BY-SA   Open Access 

Lista wydań / 5/2016
Zrównoważona Karta Wyników jako instrument strategicznego zarządzania finansami w polskich gospodarstwach rolniczych – wyzwania i szanse

Autorzy: Michał Soliwoda
Słowa kluczowe: Zrównoważona Karta Wyników strategiczne zarządzanie finansami gospodarstwo rolnicze
Data publikacji całości:2016
Liczba stron:11 (139-149)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Cel – Celem opracowania jest próba rozpoznania możliwości wdrożenia BSC jako instrumentu strategicznego zarządzania finansami w polskich gospodarstwach rolniczych. Cele szczegółowe obejmują: 1) wskazanie cech świadczących o specyfice społeczno-ekonomicznej sektora rolnego, mogących potencjalnie utrudniać wdrożenie Zrównoważoną Kartę Wyników; 2) ocenę dotychczasowych wdrożeń BSC, pod kątem wyzwań (trudności) i możliwości wynikających z wykorzystania, szczególnie w praktyce strategicznego zarządzania finansami. Metodologia badania – Artykuł ma charakter studium przeglądowego, jako dominująca metoda badawcza został wykorzystany krytyczny przegląd literatury. Wyeksponowane zostało ujęcie komparatystyczne. Wynik – Ocena dotychczasowych propozycji wdrożeń wskazuje, że potrzebne jest elastyczne dopasowanie „architektury” BSC (tj. układu perspektyw, ich powiązań oraz listy celów wraz z miarami i inicjatywami) do specyfiki konkretnych typów produkcyjnych gospodarstw rolniczych. Wykorzystanie w gospodarstwie systemu ewidencji księgowej, a w ślad za nim sprawozdawczości finansowej. sprzyja operacjonalizacji „perspektywy finansowej” BSC. Implementacja w gospodarstwie rolniczym wymaga zwykle współpracy z doradcą rolnym, czy tworzenia sojuszy z jednostkami naukowymi. Oryginalność/Wartość – Wartością dodaną opracowania jest próba uporządkowania dotychczasowego stanu badań empirycznych (w tym relatywnie niewielkiej liczby studiów wdrożeniowych) dotyczących wdrażania BSC w podmiotach sektora rolnego. Wskazane zostały także trudności i możliwości związane z wdrożeniem tego rodzaju instrumentu, co jest istotne z punktu widzenia dalszych prac aplikacyjnych.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Andersen, H., Cobbold, I., Lawrie, G. (2001). Balanced Scorecard implementation in SMEs: reflection in literature and practice. 2GC Conference Paper, Presented at SMESME Conference, Denmark, Copenhagen. Pobrano z: http://www.csudh.edu/dearha bermas/smebal01.pdf (1.12.2015).
2.Andersson, P. (2002). Competence development program for the farmer with reference to life as well as business, Proceedings of the 13th International Farm Management Congress, Wageningen, Netherlands. Pobrano z: http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/7007/2/cp02an03.pdf (2.12.2015).
3.Byrne, A., Ruane, D.J., Kelly, Th. (2004). The Development and Application of the Balanced Scorecard for the Irish Dairy Farm Manager. AIAEE 2004. Proceedings of the 20th Annual Conference Dublin, Ireland. Pobrano z: https://www.aiaee.org/attachments/article/1122/086.pdf (1.12.2015).
4.Chechelski, P., Grochowska, R., Wigier, M. (red.). (2012). Wsparcie publiczne i konkurencyjność polskiej gospodarki żywnościowej. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
5.FADN (2016). Organizacja Europejskiego FADN. Pobrano z: http://fadn.pl/organizacja/europejskifadn/organizacja-europejskiego-fadn/ (12.01.2016).
6.Food Chain Centre, Writtle College (2005). Improving Competitive Advantage On-Farm Scorecard– A Guide for Livestock Farmers. Pobrano z: http://www.foodchaincentre.com/Food Chain-Files/NEW%20foodchainfiles/Improving%20Competitive%20Advantage/a)%20Complete%20Folder%20%20Improving%20Competitive%20Advantage.pdf (2.11.2015).
7.Goraj, L. (2015). EU-FADN – 50 years of providing essential information for the CAP. 2004 enlargement: Polish farmers income after accession to the EU and future prospects. Brussels, 11.06.2015. Pobrano z: http://ec.europa.eu/agriculture/rica/pdf/50th_Anniversary_20150612/02_Lech%20 Goraj%20 Incomes%20in%20Poland-finalny.pdf (10.01.2016).
8.GUS (2011). Raport z wyników. Powszechny Spis Rolny 2010.
9.GUS (2015). Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2014.
10.Jack, L. (red.). (2009). Benchmarking in Food and Farming: Creating Sustainable Change. Gower Publishing Limited.
11.Jaworski, J., Kondraszuk, T. (2012). Kierunki poszukiwań rozwiązań ewidencyjnych dla gospodarstw rolniczych w świetle wyników badań potrzeb informacyjnych menedżerów małych przedsiębiorstw w Polsce. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 97, 287–298.
12.Jaworski, J., Kondraszuk, T. (2013). Ramy koncepcyjne zastosowania strategicznej karty wyników w gospodarstwie wiejskim. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 74 (130), 45–63.
13.Józwiak, W. (2012). Polskie rolnictwo i gospodarstwa rolne w pierwszej i drugiej dekadzie XXI wieku. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
14.Kaplan, R.S., Norton, D.P. (1992). The Balanced Scorecard: Measures That Drive Performance. Harvard Business Review, January–February, 71–79.
15.Kaplan, R.S., Norton, D.P. (1996). Using the Balanced Scorecard as a Strategic Management System. Harvard Business Review, January–February, 75–85.
16.Kay, R.D., Edwards, W.M., Duffy, P.A. (2008). Farm Management. New York: McGraw-Hill.
17.Kowalak, R. (2013). Controlling strategiczny jako system wspierania planowania w zakładach mięsnych. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 757. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 58, 213–221.
18.Kowalczyk, S., Sobiecki, R. (2011). Europejski model rolnictwa – uwarunkowania ewolucji. Roczniki Nauk Rolniczych. Seria G, 3 (98), 9–20.
19.Kulawik, J. (2015). Globalne i europejskie determinanty WPR. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 4, 38–58.
20.Laurenzani, W.L., Quiroz, T.R., de Souza Filho, H.M. (2005). Strategic mapping of the rural firm: a Balanced Scorecard Approach. Proceedings form IFMA 15th Congress Developing Entrepreneurship Abilities to Feed the World in a Sustainable Way, Brazil. Pobrano z: http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/24263/1/cp05lo01.pdf (1.12.2015).
21.Lissitsa, A. (2005). The balanced scorecard implementation in farm enterprise-a case study from Ukraine, Proceedings from IFMA 2005, 15th Congress – Developing Entrepreneurship Abilities to Feed the World in a Sustainable Way. Pobrano z: http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/24272/1/cp05li02.pdf (1.12.2015).
22.Majewski, E., Ziętara, W. (1997). System celów w rolniczych gospodarstwach rodzinnych. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 6.
23.McConnell, D.J., Dillon, J.L. (1997). Farm Management for Asia: a Systems Approach. FAO Farm Systems Management Series 13. Pobrano z: http://www.fao.org/docrep/w7365e/w7365e00.htm#Contents (2.12.2015).
24.Noell, C., Lund, M. (2002). The Balanced Scorecard (BSC) for Danish Farms – Vague framework or Functional instrument, Farm Management. Proceedings of NJF Seminar No. 345, Norwegian Agricultural Economics Research Institute.
25.Olson, K.D. (2012). Economics of Farm Management in a Global Setting. Hoboken: John Wiley & Sons.
26.Paustian, M., Wellner, M., Theuvsen, L. (2015). The Balanced Scorecard as a Management Tool for Arable Farming. International Journal of Food System Dynamics, 6 (3), 147–158.
27.Shadbolt, N.M., Beeby, N., Brier, B., Gardner, J.W. (2003). A critique of the use of the Balanced Scorecard in multi-enterprise family farm businesses. International Farm Management Congress 2003, „Farming at the Edge”. Pobrano z: http://ageconsearch.umn.edu/bitstream/24380/1/cp03sh01.pdf (2.11.2015).
28.Shadbolt, N.M., Rawlings, K.M. (2000). An Exploration Of The Use Of The Balanced Scorecard Approach To Achieve Better Farm Business Planning And Control. Agribusiness Perspectives Papers 2000, 32.
29.Soliwoda, M. (2014). Finanse rolnictwa wobec współczesnych wyzwań gospodarczych i społecznych – perspektywy rozwoju. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 4, 68–86.
30.The KPI Institute (2015). BSC in Agriculture (Farming). Pobrano z: http://www.balanced scorecardreview.com/pages/bsc-in-practice/by-industry/bsc-in-agriculture-farming--107.html (10.11.2015).
31.Watts, T., McNair, C.J., Baard, V. (2009). Untying the Gordian Knot: Small Businesses and the Strategy Balanced Scorecard, Northeast Region AAA. Conference American Accounting Association: Cambridge, MA.
32.Wąs, A., Małażewska, S. (2012). Przemiany strukturalne w rolnictwie w wybranych krajach europejskich. Roczniki Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 4 (99), 75–88.
33.Ziętara, W. (2014). Koncentracja i specjalizacja gospodarstw rolniczych w procesie integracji z Unią Europejską. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Problemy Rolnictwa Światowego, 14 (29), 157–169.
34.Ziółkowska, J. (2005). Stan i perspektywy analizy finansowej w rolnictwie. Warszawa: IERiGŻ