Colloquia Theologica Ottoniana


ISSN: 1731-0555     eISSN: 2353-2998    OAI    DOI: 10.18276/cto.2020.36-04
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / 36/2020
Peter Ahlwardt’s Theology of Thunder
(PETERA AHLWARDTA TEOLOGIA PIORUNÓW)

Autorzy: Adam Drozdek ORCID
Duquesne University, USA
Słowa kluczowe: Ahlwardt fizyko-teologia grzmot błyskawica atrybuty Boga
Data publikacji całości:2020-12-20
Liczba stron:22 (87-108)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Peter Ahlwardt, osiemnastowieczny profesor Uniwersytetu w Greifswaldzie, znany jest przede wszystkim jako autor książki Bronto-teologia, w której przedstawił swoją teologię piorunów, należącą do bardzo silnego w jego czasach ruchu fizyko-teologii. Niniejszy artykuł sytuuje tę bardzo wąską część fizyko-teologii w kontekście filozofii i teologii Ahlwardta. W swojej epistemologii Ahlwardt podkreślił potrzebę rozumowania w zrozumieniu i docenieniu objawienia, z drugiej strony wymagał również, aby rozum był oświetlany przez Ducha Świętego, stwierdzając tym samym, że objawienie jest ostatecznym autorytetem. Ahlwardt odrzucił ideę wrodzonej koncepcji Boga, dlatego jedyną drogą otwartą na poznanie Boga jest metoda a posteriori stosowana do boskiego stworzenia. Ahlwardt oparł swój dowód na istnienie Boga na samoświadomości. Stworzenie istnieje, aby pokazać nieskończone doskonałości Boga, a ludzie jako racjonalne istoty powinni badać przyrodę, aby ujrzeć te doskonałości i poznać Boską wolę. Podobnie jak inni fizyko-teolodzy Ahlwardt chciał poprzez swoje badania piorunów i błyskawic wykazać, że są one manifestacjami boskich atrybutów. Powołując się na doskonałość i jedność atrybutów Boga, Ahlwardt argumentował, że te zjawiska atmosferyczne są w równym stopniu przejawami Bożego gniewu, jak i Jego miłości, oraz sprawiają, że ludzie dostrzegają wielkość Bożej chwały i zmuszają ich do myślenia o doskonałości Boga.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.[Ahlwardt P.,] Alethinus Libertus, Vernünfftige Gedancken von der natürlichen Freyheit sowohl überhaupt, als auch in sofern selbige Gott und den Menschen zugeeignet werden müsse, Leipzig 1740.
2.Ahlwardt P., Fulgur cum tonitru in genere, ut et in specie ex turri templi Nicolaitani ortum, Gryphiswaldiae 1741.
3.Ahlwardt P., Libertatem vindicatam, summoque numini adsertam, Gryphiswaldiae 1741.
4.Ahlwardt P., Vernünfftige und gründliche Gedancken von den Kräfften des menschlichen Verstandes und deren richtigem Gebrauch in Erkenntnis der Wahrheit, Greiffswald–Leipzig 1741.
5.Ahlwardt P., Vernünfftige und gründliche Gedancken von Gott und dem wahrhafften Gottes-dienst, Greiffswald–Leipzig 1742.
6.Ahlwardt P., Gründliche Betrachtungen über die Augspurgische Confession, und die damit verknüpfte Göttliche Wahrheiten, Greifswald–Leipzig 1742–1751.
7.Alhwardt P., Bronto-Theologie: vernunftliche und theologische Betrachtungen über den Blitz und Donner, wodurch der Mensch zur wahren Erkenntnis GOttes und seiner Vollkommenheiten, wie auch zu einem tugendhaften Leben und Wandel geführet werden kan, Greifswalde–Leipzig 1745.
8.Ahlwardt P., Betrachtungen über die Erndte, Stralsund–Greifswalde–Leipzig 1747.
9.Ahlwardt P., Dissertatio metaphysica de immutabilitate Dei ex absoluta ejus necessitate asserta, Gryphiswaldiae 1747.
10.Ahlwardt P., Philosophisches Sendschreiben, Leipzig 1750.
11.Ahlwardt P., Theses philosophicae [Greifswald 1750].
12.Ahlwardt P., Einleitung in die Philosophie, Greifswald–Leipzig 1752.
13.Anonymous, Gelegentliche Untersuchung der Frage: Ob ein Atheist ein tugendsames Leben führen könne, oder nicht?, Greifswald 1750.
14.Bramerus D., Vom Donner, Blitz, Hagel, Sturmwinden, und andern grossen Ungewittern, Erffurdt 1577.
15.Brentz J., Vom Donner, Hagel, und allem Ungewitter, 1565.
16.Franklin B., Experiments and observations on electricity, London 1751.
17.Grosse J., Christlicher Bericht von den besten Schutzmitteln in starcken, blitzenden Donnerwettern, Hamburg 1646.
18.Heinze J.M., Philosophisches Sendschreiben über eines ungenannten Verfassers, vernünftige Gedanken von der natürlichen Freyheit, “Belustingungen des Verstandes und des Witzes” 1742, pp. 430–452.
19.Lange E., Peter Ahlwardt und sein philosophischer Katechismus, “Mitteilungen der Gesellschaft für Deutsche Erziehungs- und Schulgeschichte” 10 (1900), pp. 174–182.
20.[Mather C.], Brontologia sacra: the voice of the glorious God in the thunder, London 1695.
21.Nitsch G., Der angebrandte Zorn GOttes, Wolffenbüttel 1706.
22.Rhyzelius A.O., Brontologia theologico-historica, thet år enfaldig låra och sanferdig berettelse, om åske-dunder, blixt och skott, Stockholm 1721.
23.Schlichtegroll F., Nekrolog auf das Jahr 1791, Gotha 1792.
24.Schock F., Donnerstrahl und Eisenstangen: Die Debatte über den Blitzableiter in den Journalen der Gelehrtenrepublik, “Aufklärung” 26 (2014), pp. 67–99.
25.Scultetus M., Christliche Erinnerung von Wettern darinnen angezeiget wird woher Donner, Blitz und Ungewitter kommen, Wittemberg 1603.
26.Seyffert J.P., Drey kräfftige Trost-Gründe, Leipzig 1717.
27.[Sparmann D.], Virinus J.G., Gründ- und deutlicher Begriff von der Natürlichen Freyheit, in sofern selbige sowohl Gott, als auch dem Menschen zugeschrieben werden kan, Frankfurt–Leipzig 1749.
28.Stock J.A.A., Philosophisches Geheimniß, Frankfurt–Leipzig 1742.
29.Stöltzlin B., Geistliches Donner- und Wetter-Büchlein, Tobias Wagner 16928 [1650].
30.Strodtmann J.Ch., Beyträge zur Historie der Gelahrtheit, worinnen die Geschichte der Gelehrten unserer Zeiten beschrieben warden, Hamburg 1750.
31.Wolff Ch., Vernünfftige Gedancken von Gott, der Welt, und der Seele des Menschen, Frankfurt–Leipzig 17335.