Colloquia Theologica Ottoniana

Artykuł przedstawia relację między wychowaniem patriotycznym a katechezą Kościoła katolickiego w Polsce. Autor rozpoczyna od wstępnych ustaleń definicyjnych, po czym formułuje, czym jest zgodna z Ewangelią tożsamość patriotyczna, skąd wyciąga wnioski odnośnie do zasad wychowania patriotycznego. Tak sformułowane zasady pozwalają na wskazanie konkretu: obecności wychowania patriotycznego w dokumentach i materiałach animujących działania duszpasterskie i katechetyczne we współczesnym Kościele polskim. W odniesieniu do nauczania religii w szkole istotne jest odniesienie do korelacji nauczania z całością programu szkolnego. Zadanie wychowania patriotycznego proponowane jest bowiem jako jeden z celów edukacyjnych nauczania przedmiotów humanistycznych i całości wychowania szkolnego. Zwykle proponuje się określenie dojrzałego patriotyzmu jako przywiązania do narodowej tradycji, krytycznego osądu własnej przeszłości historycznej i postawy odpowiedzialności za przyszłość ojczyzny. Pogłębianie i rozwijanie patriotyzmu wiązane jest słusznie z kształtowaniem praw i obowiązków obywatelskich, także z kształtowaniem szacunku wobec tradycji narodowej i instytucji państwowych. Wnioski, do których dochodzi autor, mają charakter instruktywny, domagają się korekty w podręcznikach do nauczania religii, choć zagadnień w programach dotyczących zasad życia społecznego, w tym narodowego, jest niemało. Szczególnie potrzebne jest urealnienie programu duszpasterskiego Kościoła w Polsce, autor bowiem dochodzi do wniosku, że szansa duszpasterska związana z jubileuszem odzyskania przez Polskę niepodległości nie została wykorzystana. Tymczasem potrzeba wychowania do mądrego patriotyzmu, pogłębienia go i wiązania z prymatem czci oddawanej Bogu, przemyślenia zasad pluralizmu postaw patriotycznych, stosowanie kryterium włączenia, a nie wyłączenia.