Autobiografia Literatura Kultura Media

ISSN: 2353-8694    OAI    DOI: 10.18276/au.2017.1.8-12
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 1 (8) 2017
Listy słuchaczy do Redakcji Żydowskiej Polskiego Radia w latach 1950–1958 jako przykład egodokumentów

Autorzy: Anna Rozenfeld
Uniwersytet Warszawski, Polskie Towarzystwo Studiów Jidyszystycznych, Zentrum Jüdische Studien Berlin-Brandenburg
Słowa kluczowe: język jidysz radio jidysz kultura jidysz pieśni jidysz tożsamość żydowska wielojęzyczność / Żydzi egodokumenty
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:17 (171-187)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Audycje nadawane przez Polskie Radio w języku jidysz w latach pięćdziesiątych XX wieku były słuchane na całym świecie. Dla wielu słuchaczy te programy radiowe miały, z różnych powodów, wysoką wartość, o czym świadczą ich listy wysyłane do redakcji. Potwierdza to również negatywna reakcja słuchaczy na zamknięcie tego programu w 1958 roku. Większość listów była pisana w języku jidysz, w niektórych przypadkach używano innych języków – rosyjskiego, polskiego, niemieckiego. Korespondencja w swej treści zawiera wiele bardzo zróżnicowanych wątków osobistych, a jednocześnie odzwierciedla stan zachowanego języka jidysz po utracie ojczyzny. Poziom języka jidysz, którym posługiwano się w listach, informuje przykładowo o tym, czy autor podlegał socjalizacji w oryginalnym otoczeniu żydowskim (dom rodzinny, szkoła), czy przebywał w otoczeniu kultury żydowskiej, czy też w warunkach wyobcowania językowego w kraju pobytu. Niekiedy sami słuchacze podnosili temat swoich braków językowych i wskazywali na przerwanie przemocą żydowskiej edukacji lub warunki w krajach swojego zamieszkania.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Birnbaum, Solomo. Grammatik der jiddischen Sprache. Hamburg: Buske, 1984.
2.Dekker, Rudolf M. „Egodocumenten. Een literatuuroverzicht”. Tijdschrift voor geschiedenis 101 (1988): 161–189.
3.Estraikh, Gennady. Soviet Yiddish: Language Planning and Linguistic Development. Oxford: Clarenedon Press, 1999.
4.Fishman, Joshua A. „Language: Planning and Standardization of Yiddish” (2011). YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe. Dostęp 18.06.2017. http://www.yivoencyclopedia.org/article.aspx/Language/Planning_and_Standardization_of_Yiddish.
5.Hoffman-Ruf, Michaela. „Briefe als Egodokumente”. W: „Es war einfach notwendig, so und nicht anders zu schreiben.” Der Orientalist Johann Gustav Gildemeister (1812–1890) und seine Zeit, red. Michaela Hoffman-Ruf, 40. Göttingen: V&R unipress / Bonn University Press, 2014.
6.Presser, Jacques. „Memoires als geschiedbron”. W: Uit het werk van dr. J. Presser (Literair-wetenschappelijke serie), red. Marten Cornelis Brands, Jan Haak, Phillip de Vries, 277–282. Amsterdam: Athenaeum – Polak & Van Gennep, 1969.
7.Rutz, Andreas. „Ego-Dokument oder Ich-Konstruktion? Selbstzeugnisse als Quellen zur Erforschung des frühneuzeitlichen Menschen”, zeitenblicke 1 (2002), 2. Dostęp 15.06.2017. http://www.zeitenblicke.historicum.net/2002/02/rutz/index.html.
8.Schulze, Winfried. „Ego-Dokumente: Annäherung an den Menschen in der Geschichte? Vorüberlegungen für die Tagung ‚Ego-Dokumente’”. W: Ego-Dokumente. Annäherung an den Menschen in der Geschichte (Selbstzeugnisse der Neuzeit 2), red. Winfried Schulze, 28. Berlin: Akademie Verlag, 1996.