Autobiografia Literatura Kultura Media

ISSN: 2353-8694    OAI    DOI: 10.18276/au.2017.1.8-11
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 1 (8) 2017
„Nowy rok, nowe kłopoty. Trzeba się znów wypłakać przed towarzyszem Gołombem”

Autorzy: Anna Szyba
Freie Universität Berlin
Słowa kluczowe: szkoły żydowskie świecka kultura żydowska jidysz sztetl
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:19 (151-169)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W nowojorskim archiwum YIVO zachował się zbiór listów z lat 1926–1927, wysłanych przez absolwentów należącego do Centralnej Żydowskiej Organizacji Szkolnej Żydowskiego Seminarium Nauczycielskiego w Wilnie do dyrektora placówki Abrahama Gołomba. W listach tych opisują oni dokładnie warunki swojej pierwszej pracy, przekazując unikatowe informacje dotyczące zarówno życia danego miasteczka i panujących w nim stosunków społecznych, jak i funkcjonowania konkretnej szkoły. W artykule podjęta została próba odtworzenia sytuacji żydowskiej szkoły świeckiej z wykładowym językiem jidysz w Wysokim Litewskim w oparciu o listy trojga nauczycieli tej placówki: Eugeniusza Braudego, Morducha Kahanowicza i Ejdli Segałowicz.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Litewskie Centralne Archiwum Państwowe. Akta Inspektoratu Szkolnego Okręgu Wileńskiego. 172#1419, 30–31.
2.YIVO Institute for Jewish Research, RG 48 #80, brak paginacji.
3.Traktat między głównymi mocarstwami sprzymierzonymi i stowarzyszonymi a Polską. Dostęp 4.10.2017. https://web.archive.org/web/20140308135112/http://electronicmuseum.ca/
4.Poland_between_Wars/paris_peace_conference/paris_poland_pl.html.
5.A jor arbet fun jidiszn lerer-seminar in Wilne. Baricht 1926–1927. Wilne: Jidiszer Lerer-seminar bajm CBK, 1928.
6.Borzymińska, Zofia. Szkolnictwo żydowskie w Warszawie 1831–1870. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny, 1994.
7.Dekret z 7.02.1919 r. o kształceniu nauczycieli szkół powszechnych w Państwie Polskiem. Dziennik Praw. 1919 r., nr 14, poz. 185.
8.Dekret z 7.02.1919 r. o obowiązku szkolnym. Dziennik Praw. 1919, nr 14, poz. 147.
9.Giliński, Szlojme. „Cu der geszichte fun jidisz szul-wezn in Warsze”. Szul un lebn 1–2 (1922): 68–74.
10.Ginzburg, J. „Wi azoj mir hobn gebojt unzer szul-binien”. W: Der weg fun undzer szul. Jubilej-ojsgabe fun der jidisz-weltlecher szul in Wisoke-Litewskie, 9–12. 1939.
11.Gliot, Meir. „Unzer szul”. W: Der weg fun undzer szul. Jubilej-ojsgabe fun der jidisz-weltlecher szul in Wisoke-Litewskie, 2–8. 1939.
12.Gołomb, Abraham. „Der erszter jidiszer lerer-seminar in Pojln”. Szriftn far psychologie un pedagogik 1 (1933): 427–444.
13.Gołomb, Abraham. „Wilner seminar”. W: Lerer-Izkor-Buch, red. Chaim Szlomo Każdan, 506–513.
14.Niu Jork: Komitet cu farejbikn dem ondenk fun di umgekumene lerer fun di CISzO szuln i Pojln, 1952–1954.
15.Key, Ellen. Stulecie dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, 2005.
16.Kijek, Kamil. „Nowoczesność w cieniu orła białego. Edukacja żydowska w II Rzeczypospolitej”. Cwiszn 3 (2013): 6–13.
17.Lerer-Izkor-Buch, red. Chaim Szlomo Każdan. Niu Jork: Komitet cu farejbikn dem ondenk fun di umgekumene lerer fun di CISzO szuln i Pojln, 1952–1954.
18.Mendelsohn, Szlomo. Nowa szkoła żydowska, czem jest i do czego dąży. Warszawa: Szkoła i życie, 1924.
19.Meyer, Dawid. „Di arbeter-gezelszaft «undzere kinder». Ir antsztejung, tetikajt un likwidacje”. Szul-wegn 4–5 (1938): 3–15.
20.Schulman, Elias. A History of Jewish Education in the Soviet Union. New York: Ktav Publishing House, 1971.
21.Tartakower, Arie. „Problem szkolnictwa żydowskiego w Polsce”. Almanach szkolnictwa żydowskiego w Polsce 3 (1938): 26.
22.Żyndul, Jolanta. Państwo w Państwie. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2000.