Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694    OAI    DOI: 10.18276/au.2017.1.8-01
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 1 (8) 2017
W lustrze pamięci – problemy żydowskiej literatury autobiograficznej

Autorzy: Joanna Lisek
Uniwersytet Wrocławski
Słowa kluczowe: autobiografistyka żydowska teoria Georges’a Gusdorfa Glikl Hameln Tow Lipmann Heller pieśni historyczne Tojbe Pan przekład literatury dokumentu osobistego pamięć jednostkowa i pamięć zbiorowa
Data publikacji całości:2017
Liczba stron:15 (7-21)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł jest wprowadzeniem do problematyki autobiografistyki żydowskiej. Autorka w duchu postkolonializmu, wychodząc od kanonicznego tekstu Georges’a Gusdorfa, podważa jego chrześcijańskocentryczne postrzeganie fundamentów tradycji autobiograficznych. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na bogactwo i starożytne pochodzenie żydowskiego piśmiennictwa autobiograficznego, tworzonego w wielu językach (jidysz, hebrajskim, greckim, niemieckim i innych) oraz przedstawienie wpływu kultywowania pamięci rodzinnej i martyrologicznej na jego charakter. Konkluzją rozważań jest zwrócenie uwagi na fakt, że żydowska literatura wspomnieniowa stanowi jedno z niezwykle ważnych, a niemal nieznanych i niewykorzystywanych przez polskich/polskie badaczy/badaczki źródeł do historii społecznej i dziejów kultury, obyczaju oraz religii ziem polskich.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.A History of Jewish Literature. T. 7: Old Yiddish Literature from its Origins to the Haskalah Period. Tłum. Bernard Martin. New York: Ktav Publishing House, 1975.
2.Adamczyk-Garbowska, Monika. „Księgi pamięci jako źródło wiedzy o historii, kulturze i Zagładzie polskich Żydów”. W: Tam był kiedyś mój dom… Księgi pamięci gmin żydowskich, wybór i oprac. Monika Adamczyk-Garbowska, Adam Kopciowski, Andrzej Trzciński, 11–58. Lublin: Wydaw¬nictwo UMCS, 2009.
3.Baumgarten, Jean. „Terrestrial Suffering in a Topsy–Turvy World”. W: Jean Baumgarten, Intro¬duction to Old Yiddish Literature. Tłum. Jerold C. Frakes, 328–341. Oxford–New York: Oxford University Press, 2005.
4.Broughton, Trev Lynn. „Woman’s Autobiography: The Self at Stake?”. W: Autobiography and Ques¬tions of Gender, red. Shiley Neuman, 76–95. London–New York: Routledge, 2016.
5.Davies, Norman. Boże igrzysko. Historia Polski. Tłum. Elżbieta Tabakowska. Kraków: Znak, 1992.
6.Davis, Joseph M. Yom-Tov Lipmann Heller: Portrait of a Seventeenth Century Rabbi. Oxford–Port¬land: Littman Library of Jewish Civilization, 2003.
7.Glikl, Memoires 1691–1719. Red. i tłum. z jidysz Chava Turniansky (wersja jidysz i hebrajska). Jerusalem: The Hebrew University, 2006.
8.Gusdorf, Georges. „Warunki i ograniczenia autobiografii”. Tłum. Janusz Barczyński. Pamiętnik Literacki LXX (1979), 1: 261–262.
9.Lisek, Joanna. „Wstęp”. W: Nieme dusze? Kobiety w kulturze jidysz, red. Joanna Lisek, 7–12. Wro¬cław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2010.
10.Magnus, Shulamit S. „How Does a Woman Write? Or, Pauline Wengeroff’s Room of Her Own”. W: Gender and Jewish History, red. Marion A. Kaplan, Deborah Dash Moore, 13–26. Blooming¬ton: Indiana University Press, 2011.
11.Minkoff, Nochem Borech. Glikl Hamel 1645–1724. New York: M. Vaxer, 1952.
12.Mintz, Alan. „Banished From Their Father’s Table”. Loss of Faith and Hebrew Autobiography. Bloom¬ington: Indiana University, 1989.
13.Moseley, Marcus. „Autobiography and Memoir”. W: The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe, red. Gershon Hundert. New Haven: Yale University Press, 2008. Dostęp 16.10.2017: http://www.yivoencyclopedia.org/article.aspx/Autobiography_and_Memoir.
14.Moseley, Marcus. Being for Myself Alone: Origins of Jewish Autobiography. Stanford: Stanford Uni¬versity Press, 2005.
15.Niger, Szmuel. „Di jidisze literatur un di lezerin” [Literatura jidysz i czytelniczka]. W: Geblibene werk fun Szmuel Niger [Dzieła zebrane Szmuela Nigera]. T. 2: Bleter geszichte fun der jidiszer literatur [Strony z historii literatury jidysz], 35–107. New York: Sz. Niger Book Committee of the World-wide Jewish Culture Congress, 1959.
16.Rousseau, Jean Jacques. Wyznania. Tłum. Tadeusz Boy-Żeleński. Warszawa: Hachette, 2009.
17.Schacter, Jacob J. „History and memory of self : the autobiography of Rabbi Jacob Emden”. W: Jewish History and Jewish Memory: Essays in Honor of Yosef Hayim Yerushalmi, red. Elishiva Carlebach, John M. Efron, David N. Myers, 428–452, Hanover: Brandeis University Press, 1998.
18.Stanislawski, Michael. Autobiographical Jews. Essays in Jewish Self-Fashioning. Washington: Uni¬versity of Washington Press, 2004.
19.Turniansky, Chava. „Wegn di literatur-mekoyrim in Glikl Hamels zichrojnes” [Źródła literackie we wspomnieniach Glikl Hamels]. W: Ke-Minhag Aszkenaz u-Polin: sefer yovel le-Chone Shmeruk, red. Israel Bartal, Ezra Mendelsohn, Chava Turnansky, 153–178. Jerusalem: The Zalman Sha¬zar Center for Jewish History, 1993.
20.Wiebke, Walther. Historia literatury arabskiej. Tłum. Agnieszka Gadzała. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008.