Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694    OAI    DOI: 10.18276/au.2015.1.4-11
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 1 (4) 2015
Między słowem i ciałem1. O somatekstualności "Dzienników z lat osiemdziesiątych" Teodora Parnickiego

Autorzy: Joanna Szewczyk
Uniwersytet Jagielloński
Słowa kluczowe: tożsamość pisanie somatekst ciało dzienniki Teodor Parnicki
Data publikacji całości:2015
Liczba stron:14 (169-182)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

Artykuł stanowi analizę Dzienników z lat osiemdziesiątych Teodora Parnickiego, dokumentujących ostatni okres jego życia i twórczości. Tematem artykułu są funkcje pełnione przez dziennik pisarza (m.in. dziennik jako kronika i warsztat pracy twórczej, forma terapii i rodzaj buchalterii) oraz miejsce, jakie zajmuje w nim historia lat osiemdziesiątych. Ze względu na ich charakter Dzienniki zostały odczytane jako swoisty somatekst, w którym ciało i czynność pisania są ze sobą nierozerwalnie złączone. Celem artykułu jest ukazanie uzależnienia Parnickiego od czynności pisania, niezbędnej dla podtrzymania jego projektu tożsamości jako autora powieści historycznych, oraz relacji między „ja piszącym” i „ja somatycznym”, skupionym na doświadczeniu ciała, choroby, starości i nałogu alkoholowego.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Chirpaz François, Ciało, przeł. Jacek Migasiński, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 1998.
2.Czermińska Małgorzata, Teodor Parnicki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1974.
3.Dziadek Adam, Sôma i sema – zarys krytyki somatycznej. W: Literackie reprezentacje doświadczenia, red. Włodzimierz Bolecki, Ewa Nawrocka, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2007.
4.Dziadek Adam, Projekt krytyki somatycznej, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2014.
5.Juszczyk Andrzej, Pisanie jako fetysz. O pewnym aspekcie pisarstwa Teodora Parnickiego. W: Fantazmaty i fetysze w literaturze polskiej XX (i XXI) wieku, red. Jagoda Wierzejska, Tomasz Wójcik, Andrzej Zieniewicz przy współpracy Marty Czemarmazowicz, Agaty Kwaśniewskiej i Piotra Rosoła, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2001.
6.Juszczyk Andrzej, Słowo – ciało – fetysz. Artystyczne operacje na seksualności (przypadek Parnickiego). W: Od polityki do poetyki. Prace ofiarowane Stanisławowi Jaworskiemu, red. Cezary Zalewski, wstęp Anna Burzyńska, Universitas, Kraków 2010.
7.Lejeune Philippe, „Drogi zeszycie…”, „Drogi ekranie…” O dziennikach osobistych, przeł. Agnieszka Karpowicz, Magda i Paweł Rodakowie, wybór, wstęp i opracowanie Paweł Rodak, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2010.
8.Lejeune Philippe, Koronka. Dziennik jako seria datowanych śladów, przeł. Magda i Paweł Rodakowie, „Pamiętnik Literacki” 2006, nr 4.
9.Łukasiewicz Jacek, Parnicki: pisać do końca, „Tygodnik Powszechny” z 26.03.2008.
10.Nora Pierre, Czas pamięci, przeł. Wiktor Dłuski, „Res Publica Nowa” 2001, nr 7.
11.Nycz Ryszard, Literatura jako trop rzeczywistości. Poetyka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej, Universitas, Kraków 2001.
12.Parnicki Teodor, Dzienniki z lat osiemdziesiątych. Notatki o własnej pracy literackiej, wstęp Zygmunt Lichniak, słowo o autorze dzienników oraz opracowanie Tomasz Markiewka, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2008.
13.Parnicki Teodor, Historia w literaturę przekuwana, Czytelnik, Warszawa 1980.
14.Rodak Paweł, Czas dzienników, „Znak” 2012, luty, nr 861.
15.Rodak Paweł, Dziennik pisarza: praktyka, materialność, tekst. W: Narracje po końcu (Wielkich) narracji. Kolekcje, obiekty, symulakra…, red. Hanna Gosk, Andrzej Zieniewicz, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2007.
16.Rodak Paweł, Między zapisem a literaturą. Dziennik polskiego pisarza XX wieku (Żeromski, Nałkowska, Dąbrowska, Gombrowicz, Herling-Grudziński), Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
17.Rodak Paweł, Narracja – dziennik – tożsamość. Przesłanki (projektowanej) antropologii literatury. W: Narracja i tożsamość (I). Narracje w kulturze, red. Włodzimierz Bolecki, Ryszard Nycz, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2004.
18.Szubert Mateusz, Choroba jako przedmiot kulturowego dyskursu. W: Antropologia kultury – antropologia literatury. Na tropach koligacji, red. Ewa Kosowska, Anna Gomóła, Eugeniusz Jaworski, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2007.
19.Śmietana Urszula, Od écriture féminine do „somatekstu”. Ciało w dyskursie feministycznym, „Przegląd Filozoficzno-Literacki” 2003, nr 1.