Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694    OAI    DOI: 10.18276/au.2015.1.4-02
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  CEEOL  ERIH PLUS

Lista wydań / nr 1 (4) 2015
"Opowieść Pielgrzyma" – Ignacego Loyoli projekt autobiograficzny. Kilka uwag o gatunku, narracji, podmiocie i geście egzystencjalnym

Autorzy: Anna Kapuścińska
Uniwersytet Szczeciński
Słowa kluczowe: metafikcja tożsamość autobiograficzna pakt przedautobiograficzny autobiografia w trzeciej osobie autobiografia mówiona Ignacy Loyola
Data publikacji całości:2015
Liczba stron:26 (13-38)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstrakt

W artykule poruszono problem gatunku, narracji i konstrukcji podmiotu w Opowieści Pielgrzyma. Autorka dowodzi, że mimo mediacyjnego zapośredniczenia ustnego przekazu Loyoli tekst jest mówioną autobiografią w trzeciej osobie. W tym kontekście wprowadza pojęcie „paktu przedautobiograficznego”, zawartego między autorem-narratorem-bohaterem a wykonawcą zapisu. Pakt ten określił granice „tajemnicy wyznania”, ustalił zakres narracji i wyznaczył tryb jej konstruowania. Ponadto autorka przekonuje, że Opowieść wolno uznać za właściwą nowożytną autobiografię. Świadczy o tym literacka autokreacja podmiotu, który podejmując metafikcyjną „grę” z odbiorcami, relacjonuje swoje dzieje przez pryzmat odkrywania w sobie „kogoś innego”, odsłania istotę procesów tożsamościotwórczych, artykułuje emocjonalną dynamikę rzeczywistości, wreszcie – przez gest artystyczny zachęca do podjęcia egzystencjalnego wyzwania.
Pobierz plik

Plik artykułu

Bibliografia

1.Alter Robert, Partial Magic: The Novel as a Self-Conscious Genre, University of California Press, Berkeley–Los Angeles 1978.
2.Caraman Philip, Ignatius Loyola, Collins, London 1990.
3.Conrod Frédéric, Loyola’s Greater Narrative. The Architecture of the Spiritual Excercises, Peter Lang, New York 2008.
4.Czermińska Małgorzata, Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Universitas, Kraków 2000.
5.Dhôtel Jean-Claude, Introduction. W: Antoine Lauras (trad.), Récit écrit par le Père Louis Gonçalves aussitôt qu’il l’eut recueilli de la bouche même du Père Ignace, Desclée de Brouwer, Paris 1988.
6.Lejeune Philippe, Wariacje na temat pewnego paktu, red. nauk. Regina Lubas-Bartoszyńska, przeł. Wincenty Grajewski i in., Universitas, Kraków 2006.
7.Leturia Pedro, Iñigo de Loyola, trans. Aloysius J. Owen, Le Moyne College Press, New York 1949.
8.Lévinas Emmanuel, Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, przeł. Małgorzata Kowalska, rew. przekł. Jacek Migasiński, wstęp Barbara Skarga, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
9.Lévinas Emmanuel, Czas i to, co inne, przeł. Jacek Migasiński, Wydawnictwo KR, Warszawa 1999.
10.Lévinas Emmanuel, Inaczej niż być lub ponad istotą, przeł. Piotr Mrówczyński, Aletheia, Warszawa 2000.
11.Lubas-Bartoszyńska Regina, Pisanie autobiograficzne w kontekstach europejskich, Wydawnictwo Śląsk, Katowice 2003.
12.Man Paul de, Autobiografia jako od-twarzanie, przeł. Maria Bożenna Fedewicz, „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 2.
13.Markowski Michał Paweł, O tożsamości. W: tegoż: Anatomia ciekawości, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1999.
14.McManamon John M., The Text and Contexts of Ignatius Loyola’s „Autobiography”, Fordham University Press, New York 2013.
15.Nicolas Antonio T. de, Powers of Imagining: Ignatius de Loyola, State University of New York Press, Albany 1986.
16.O’Conor Joseph F.X., Editor’s Preface. W: Ignatius Loyola, The Autobiography of St. Ignatius, Benziger Brothers, New York 1900.
17.O’Rourke Boyle Marjorie, Loyola’s Acts. The Rhetoric of the Self, University of California Press, Berkeley 1997.
18.Wang Qi, The autobiographical Self in Time and Culture, Oxford University Press, New York 2013.
19.Wierzejska Jagoda, Metafikcyjne do-twarzanie opowieści o sobie samym, „Tekstualia” 2006, nr 4.
20.Zawanowski Kazimierz, Wstęp. W: Dawna nowela hiszpańska, przekł. i wstęp Kazimierz Zawanowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1978.