Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694    OAI    DOI: 10.18276/au.2017.1.8-02
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / nr 1 (8) 2017
Współczesne metody filologiczne w interpretacji żydowskich dokumentów osobistych
(The modern philological methods in interpreting Jewish life writing)

Authors: Ewa Geller
Uniwersytet Warszawski
Keywords: life writing biographical method philological method Karl Bühler’s Organon model autobiographical contract text linguistics speech acts Yiddish as a heritage language.
Data publikacji całości:2017
Page range:16 (23-38)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

When using traditional life writing as source for scholarly research, one usually applies either the biographical or the philological method of analysis. For a researcher of the history of Polish Jews obtaining and deciphering such documents is already a challenging task; he or she should however choose and consciously apply just one of the above-mentioned methods in order to support any conclusions drawn from single life stories and any generalizations regarding the times, places, cultural phenomena and choices of the social groups in question. This paper describes the philological method’s principles and scope in relation to Karl Bühler’s classic Organon Model. It also presents several modern tools used in text linguistics and discourse analysis, all of which broaden the traditional understanding of the philological method thereby allowing a more objective interpretation of life writing practices.
Download file

Article file

Bibliography

1.Bartmiński, Jerzy, Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska. Tekstologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010.
2.Bednarz-Łuczewska, Paulina, Michał Łuczewski. „Podejście biograficzne”. W: Badania jakościowe. Metody i narzędzia, red. Dariusz Jemielniak, 91–107. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
3.Boder, David P. Topical autobiographies of displaced people: recorded verbatim in displaced persons camps, with a psychological and anthropological analysis. Los Angeles, Calif.: National Institute of Mental Health, 1950–1957.
4.Bühler, Karl. Sprachtheorie. Die Darstellungsfunktion der Sprache. Jena: G. Fischer, 1934 [3. wyda¬nie (= UTB für Wissenschaft. 1159). Stuttgart: G. Fischer, 1999].
5.Durkiewicz, Maciej. „Z pogranicza genologii i semiotyki przedmiotów: uwagi o pojęciu gatunku tekstu w nowych mediach”. W: Współczesne oblicza komunikacji i informacji. Problemy, bada¬nia, hipotezy, red. Ewa Głowacka, Małgorzata Kowalska, Przemysław Krysiński, 93–105. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2014.
6.Geller, Ewa. Warschauer Jiddisch. Tübingen: Niemeyer Verlag, 2001.
7.Geller, Ewa. „The Perils of Idealizing Yiddish”. W: Yiddish After the Holocaust, red. Joseph Sher¬man, 179–197. Oxford: Boulevard, 2004.
8.Genette, Gérard. „Fiktionale Erzählung faktuale Erzählung”. W: Texte zur Theorie der Biographie und Autobiographie, red. Anja Tippner, Christopher F. Laferl, 254–275. Stuttgart: Reclam, 2016.
9.Giza-Poleszczuk, Anna. Życie jako opowieść. Analiza materiałów autobiograficznych w perspektywie socjologii wiedzy. Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytutu Filozofii i Socjologii, 1991.
10.Grzegorczykowa, Renata. Wstęp do językoznawstwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
11.Harshav, Benjamin. The Meaning of Yiddish. Berkeley / Los Angeles / Oxford: University of California Press, 1990.
12.Heck, Dorota. „Problem filologii. Metoda filologiczna – dzisiaj?”. Litteraria XXXVII (2009): 7–18. Dostęp 1.06.2017. http://www.ifp.uni.wroc.pl/data/files/pub-200.pdf.
13.Juszczyk, Stanisław. Badania jakościowe w naukach społecznych. Szkice metodologiczne. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2013. Dostęp 20.06.2017. https://wydawnictwo.us.edu. pl/sites/wydawnictwo.us.edu.pl/files/badania_jakosciowe_-_czw_st.pdf.
14.Kazimierska, Kaja, red. Metoda biograficzna w socjologii. Antologia tekstów. Kraków: Nomos, 2012.
15.Kazimierska, Kaja, red. „Metoda biograficzna w naukach społecznych”. Przegląd Socjologii Jako¬ściowej (2013), 4. Dostęp 13.11.2017. http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume24/ PSJ_9_4.pdf.
16.Lejeune, Philippe. „Pakt autobiograficzny”. Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja 23 (1975), 5: 31–49. Dostęp 26.06.2017. http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Teksty_teoria_literatury_ krytyka_interpretacja/Teksty_teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r1975-t-n5_(23)/Teksty_ teoria_literatury_krytyka_interpretacja-r1975-t-n5_(23)-s31-49/Teksty_teoria_literatury_kry¬tyka_interpretacja-r1975-t-n5_(23)-s31-49.pdf.
17.Lejeune, Philippe. „Drogi zeszycie….”, „drogi ekranie…”. O dziennikach osobistych. Tłum. Agnieszka Karpowicz, Magda Rodak, Paweł Rodak. Wybór wstęp i oprac. Paweł Rodak. Warszawa: WUW, 2010.
18.Pawlak-Wróblewska, Krystyna. Język – tożsamość – imigracja. O strategiach adaptacyjnych Polaków zamieszkałych we Francji w latach osiemdziesiątych XX wieku. Warszawa: Instytut Romanistyki UW, 2004.
19.Sarleja, Teresa. Z. „Metoda biograficzna w pracy socjalnej”. Nauczyciel i Szkoła 18–19 (2003), 1–2: 307–316. Dostęp 26.06.2017. http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Nauczyciel_i_Szkola/ Nauczyciel_i_Szkola-r2003-t1_2_(18_19)/Nauczyciel_i_Szkola-r2003-t1_2_(18_19)-s307-316/ Nauczyciel_i_Szkola-r2003-t1_2_(18_19)-s307-316.pdf.
20.Tippner, Anja, Christopher F. Laferl, red. Texte zur Theorie der Biographie und Autobiographie. Stuttgart: Reclam, 2016.
21.Zamenhof, Ludwik. „Zarys gramatyki języka nowożydowskiego (żargonu)”. W: Ludwik Zamenhof wobec „kwestii żydowskiej”. Wybór źródeł. Oprac. Agnieszka Jagodzińska, Ewa Geller, 45–132. Kraków/Budapeszt: Austeria, 2012.
22.Zielińska, Kinga. Druga twarz tabloidu. Językowe działania autoprezentacyjne podejmowane przez dzienniki Fakt i BILD-Zeitung jako przedmiot badań mediolingwistyki porównaw¬czej. Warszawa: Instytut Germanistyki UW, 2016. Dostęp 26.06.2017. https://depot.ceon. pl/bitstream/handle/123456789/9861/Kinga_Zielinska_Druga_twarz_tabloidu%20druk. pdf?sequence=1&isAllowed=y.
23.Znaniecki, Florian, William I. Thomas. Chłop polski w Europie i Ameryce. Warszawa: Ludowa Spół¬dzielnia Wydawnicza, 1976 [oryg. ang. William I. Thomas, Florian Znaniecki. The Polish Peasant in Europe and America. Boston: Gorham Press, 1918–1920].