Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694     eISSN: 2719-4361    OAI    DOI: 10.18276/au.2023.2.21-16
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / nr 2 (21) 2023
„Kawałek potrzaskanego życiorysu i próba jego reperacji; też nieudana” – czyli Woroszylskiego rozliczenia z młodością i komunizmem
(“A piece of a broken life and an attempt to repair it; also unsuccessful” – Woroszylski’s settlement of accounts with his youth and communism)

Authors: MAJA JARNUSZKIEWICZ ORCID
Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego
Keywords: Wiktor Woroszylski autobiography “settling accounts” narrative settlement of accounts with communism revisionism ecstatic subject
Data publikacji całości:2023
Page range:14 (269-282)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

The paper is an interpretation of four autobiographical text’s od Wiktor Woroszylski (Materiały do życiorysu (1956); Nasza łódzka młodość (1962), Bez imienia (1976)). They are an example of “settling accounts” narrative with the period of post-war communist youth (considered, among other, as a result of the “wartime” childhood). These narratives are told in three moments: the revisionist period (the “I-we” figure, the belief in the reconstruction of “socialism with a human face”), the sentimental period (the “he-I” figure, mythization, a return to youth) and the oppositional period (“I-castaway” figure, “apostasy”). The meaning of those narratives emerges from the tension between the texts, but also between the narrator and himself-hero, from the interchangeability of roles and “processuality of knowledge”. These notes are, how Małgorzata Czermińska says, “the trace of mentality imprinted on the text”. The author’s gesture of placing them in one volume is to constitute the final settlement of accounts, and to reconstruct of identity on the irreducible gap in the biography. In the article I prove that it is not entirely possible.
Download file

Article file

Bibliography

1.Bikont, Anna, Joanna Szczęsna. Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2006.
2.Burek, Tomasz. „Marszruty i manowce świadków epoki”. W: tegoż, Żadnych marzeń, 198–205. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Pokolenie”, 1989.
3.Czapliński, Przemysław. „Rozmowa przeciw ekstazie. O kłopotach z autobiografią (nie tylko) komunistyczną”. Teksty Drugie 6 (2018): 11–30.
4.Czermińska, Małgorzata. Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie, wyzwanie. Kraków: Universitas, 2020.
5.Czermińska, Małgorzata. „O autobiografii i autobiograficzności”. W: Autobiografia, red. Małgorzata Czermińska, 5–17. Gdańsk: słowo/obraz/terytoria, 2009.
6.Dąbrowski, Mieczysław. „(Auto)-biografia, czyli próba tożsamości”. W: Autobiografizm. Przemiany –formy – znaczenia, red. Hanna Gosk, Andrzej Zieniewicz, 35–56. Warszawa: Elipsa, 2001.
7.Drawicz, Andrzej. „Przykład Woroszylskiego”, wstęp do Powrót do kraju, Wiktor Woroszylski, 5–7. Londyn: Polonia Book Fund Ltd., 1979.
8.Drewnowski, Tadeusz. Tyle hałasu – o nic? Wspomnienia. Warszawa: Czytelnik, 1982.
9.Gusdorf, Georges. „Warunki i ograniczenia autobiografii”. W: Autobiografia, red. Małgorzata Czermińska, 19–46. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2009.
10.Kasperski, Edward. „Autobiografia. Sytuacja i wyznaczniki formy”. W: Autobiografizm. Przemiany – formy – znaczenia, red. Hanna Gosk, Andrzej Zieniewicz, 9–34. Warszawa: Elipsa, 2001.
11.Michnik, Adam. Wściekłość i wstyd. Warszawa: Zeszyty Literackie, 2005.
12.Nasalska, Anna. „Oszukani przez historię. O prozie Tadeusza Konwickiego”. W: Między literaturą a historią. Z tradycji idei niepodległościowych w literaturze polskiej XIX i XX w., red. Eugenia Łoch, 246–253. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986.
13.Szaruga, Leszek. Walka o godność. Poezja polska w latach 1939–1988. Wrocław: Wiedza o Kulturze, 1993.
14.Taylor, Charles. „Źródła współczesnej tożsamości”. W: Tożsamość w czasach zmiany. Rozmowy w Castel Gandolfo, red. Krzysztof Michalski, tłum. Andrzej Pawelec, 9–21. Kraków–Warszawa: Znak, 1995.
15.Woroszylski, Wiktor. „Bez imienia”. W: tegoż, Powrót do kraju, 58–61. Londyn: Polonia Book
16.Fund Ltd., 1979.
17.Woroszylski, Wiktor. Dzienniki 1953–1982. Cz. 1, oprac., red. Agnieszka Dębska, współpr. red. Katarzyna Bizacka, wybór Agnieszka Dębska. Warszawa: Ośrodek Karta, 2017.
18.Woroszylski, Wiktor. Dzienniki 1983–1987. Cz. 2, oprac., red. Agnieszka Dębska, współpr. red. Katarzyna Bizacka, wybór Agnieszka Dębska. Warszawa: Ośrodek Karta, 2018.
19.Woroszylski, Wiktor. „Materiały do życiorysu”. W: tegoż, Powrót do kraju, 10–21. Londyn: Polonia Book Fund Ltd., 1979.
20.Woroszylski, Wiktor. „Myśmy żyli w literaturze. Rozmowa z Jackiem Trznadlem”. W: Jacek Trznadel, Hańba domowa, 116–132. Warszawa: AWM, 1997.
21.Woroszylski, Wiktor. „Nasza łódzka młodość albo złudzenia młodego W.”. W: tegoż, Powrót do kraju, 22–57. Londyn: Polonia Book Fund Ltd., 1979.
22.Wyka, Kazimierz. Pokolenia literackie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1977.