Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694     eISSN: 2719-4361    OAI    DOI: 10.18276/au.2021.1.16-07
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / nr 1 (16) 2021
Dwie podróże Sienkiewicza (o labiryncie czasowym XIX-wiecznej Europy)
(Sienkiewicz’s two journeys (on the temporal labyrinth of 19th century Europe))

Authors: WOJCIECH TOMASIK ORCID
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Keywords: sun time railway time standardization travel writing
Data publikacji całości:2021
Page range:14 (109-122)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

Before the railway age each European community used the so called “real sun time” (when the sun showed high noon at the town hall it was noon all over town). The differences in time became very troublesome with increased speed of traveling. Each railway overcame the problem of the local time by adopting for operations and timetable purposes the time of some import ant city along the line which it served. Watch-setting rules were mandatory for the train crew members. In February 1876 it was necessary for Henryk Sienkiewicz to change his watch many times during his journey from Warsaw to London. Most probably, the writer ignored the local time of each large city en route in Europe (in Berlin, Bruxelles, London). He also ignored the local time, traveling by train across the United States. Sienkiewicz was deeply accustomed to the Warsaw’s torn temporality.
Download file

Article file

Bibliography

1.Baillaud, Lucien. „Les chemins de fer et l’heure légale”. Revue d’histoire des chemins de fer 36 (2006) : 25–40.
2.Booth, Henry. Uniformity of Time, considered especially in reference to railway transit and the ope¬rations of electric telegraph. London: John Weale, 1847.
3.Głębocki, Wiesław. Zegarmistrzowie warszawscy XIX wieku. Warszawa: PWN, 1992.
4.Howse, Derek. Greenwich Time and the Discovery of the Longitude. Oxford: Oxford University Press, 1980.
5.„Kronika krajowa”. Gazeta Handlowa, 6(18).05.1875.
6.„Kronika miejscowa i zamiejscowa”. Gazeta Narodowa, 25.01.1876.
7.Lezyam, Bruno (Bronisław Mayzel). „Ze wspomnień osobistych o Sienkiewiczu. Z przed 30 laty”. W: Na powodzian. Księga zbiorowa prac literackich i artystycznych, wyd. Stanisław Graybner. Warszawa: Nakładem Lilpopa & Co., 1904.
8.Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy, sygn. MOB H/A-904. Fahrplan der Königlichen Ostbahn von 15 Oktober 1875.
9.„Nowiny bieżące krajowe”. Wiek, 13(25).10.1876.
10.„Ogłoszenia”. Gazeta Handlowa, 5(17).01.1876.
11.O’Malley, Michael. Keeping Watch. A History of American Time. New York: Penguin Books, 1990.
12.Pietraszek, Jan. „Kompasy na drogach żelaznych”. Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza 51 (1872).
13.„Południk”. Kurier Warszawski, 19(31).10.1883.
14.Prus, Bolesław. „Kronika tygodniowa”. Tygodnik Ilustrowany 223 (1872): 178–179.
15.Sienkiewicz, Henryk. Dzieła. T. 41: Listy z podróży do Ameryki. I, red. Juliusz Krzyżanowski. War¬szawa: PIW, 1950.
16.Sienkiewicz, Henryk. Listy. T. 3, cz. 1: Józef Jankowski–Wincenty Lutosławski, oprac., wstęp i przy¬pisy Maria Bokszczanin. Warszawa: PIW, 2007.
17.Tomasik, Wojciech. „Co kolej zmieniła w Bydgoszczy?”. W: Bydgoszcz przemysłowa dawniej i dziś. Przemysł bydgoski jako produkt kulturalny i turystyczny, red. Bartłomiej Bromberek, Adam Kosecki, Sławomir Łaniecki, 38–58. Bydgoszcz: Wydawnictwo UTP, 2021.
18.Tomasik, Wojciech. „Listy z podróży do Ameryki. List czwarty: o prawdzie rozkładów jazdy”. Pamiętnik Literacki (złożony do druku).
19.Verne, Juliusz. Podróż naokoło świata w ośmdziesięciu dniach. Cz. 1. Tłum. Józef Grajnert. War¬szawa: J. Grajnert, 1873.
20.„Wiadomości bieżące krajowe”. Gazeta Polska, 27.09.(9.10.)1872.
21.„Wiadomości miejscowe”. Dziennik Warszawski, 6(18).06.1874.
22.„Wiadomości miejscowe”. Kurier Warszawski, 25.01.(6.02).1873.