Autobiografia Literatura Kultura Media


ISSN: 2353-8694    OAI    DOI: 10.18276/au.2019.1.12-10
CC BY-SA   Open Access   DOAJ  ERIH PLUS

Issue archive / nr 1 (12) 2019
Etnolog i pisarz. O autokreacji w romologicznej spuściźnie Jerzego Ficowskiego
(Ethnologist and Writer. On Self-creation in the Romological Studies of the Ethnologist and Writer Jerzy Ficowski)

Authors: EMILIA KLEDZIK ORCID
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Keywords: Roma Studies Jerzy Ficowski the Roma in Poland ethnography self-creation
Data publikacji całości:2019-01-31
Page range:22 (157-178)
Cited-by (Crossref) ?:

Abstract

This text analyses the self-creation strategy of Jerzy Ficowski, a Polish Romologist, who studied the Roma community in Poland from the end of World War II, publishing his findings in two texts Cyganie polscy (Polish Gypsies; published in 1953 and reprinted, in changed forms and under different titles in 1965, 1985 and 1989) and in a memoir titled Demony cudzego strachu (Demons of others’ fears; published in 1986). This strategy stretches between the poles of the extreme reduction of the speaker’s “I”, limiting itself to the coverage of sources, and the autobiographical narrative which maintains an intimate tone. The subject that emerges is a modernist ethnographer who uses the language of discursive domination and orientalising clichés. This is particularly evident in the passages devoted to the poetic genius of Bronisława Wajs-Papusza, which reproduces the classical concepts of tragedy and the sublime.
Download file

Article file

Bibliography

1.Chakrabarty, Dipesh. „Od «Subaltern studies» do «Provincializing Europe». Kilka postkolonialnych refleksji na temat historii”. Tłum. Emilia Kledzik. Porównania 6 (2009): 263–270.
2.Clifford, James. „O etnograficznej autokreacji: Conrad i Malinowski”. Tłum. Maciej Krupa. W: James Clifford, Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka, 105–129. War¬szawa: KR, 2000.
3.Epstein Nord, Deborah. Gypsies and the British Imagination (1807–1930). New York: Columbia University Press, 2006.
4.Ficowski, Jerzy. „Rozmowa o Cyganach”. Życie Warszawy 1953, 297.
5.Ficowski, Jerzy. Cyganie na polskich drogach. Wyd. drugie poprawione i rozszerzone. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1965.
6.Ficowski, Jerzy. Cyganie polscy. Szkice historyczno-obyczajowe. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1953.
7.Ficowski, Jerzy. Demony cudzego strachu. Wspominki cygańskie. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1986.
8.Geertz, Clifford. Dzieło i życie. Antropolog jako autor. Tłum. Ewa Dżurak, Sławomir Sikora. War¬szawa: Wydawnictwo KR, 2000.
9.„Jadą wozy kolorowe, czyli rozmowa z Jerzym Ficowskim”. Płomyczek, 1971, 9.
10.„Jerzy Ficowski – jako pierwszy opisał życie Romów”, dostęp 20.05.2019, https://www.polskiera-dio.pl/39/156/Artykul/2305820,Jerzy-Ficowski-jako-pierwszy-opisal-zycie-Romow [audycja radiowa].
11.Kandziora, Jerzy. Poeta w labiryncie historii. Studia o pisarskich rolach Jerzego Ficowskiego. Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki, 2016.
12.Kledzik, Emilia. „«Zrzućcie wprzód tę maskaradę…» Cygańskie maski w utworach Franciszka Dio¬nizego Kniaźnina i Józefa Ignacego Kraszewskiego. W: Białe maski / szare twarze. Ciało, pamięć, performatywność w perspektywie postzależnościowej, red. Ewa Graczyk, Monika Grabian-Pomir¬ska, Magdalena Horodecka, Ewa Żółkoś, 293–310. Kraków: Universitas, 2015.
13.Krzyżanowski, Piotr. Między wędrówką a osiedleniem. Cyganie w Polsce w latach 1945–1964. Gorzów Wielkopolski: Wydawnictwo Naukowe Akademii im. Jakuba z Paradyża, 2017.
14.Machowska, Magdalena. Bronisława Wajs-Papusza. Między biografią a legendą. Kraków: Nomos, 2011.
15.„Nie pogardzam nawet najmizerniejszą wizją. Z Jerzym Ficowskim rozmawia Malwina Wapińska”. W: Wcielenia Jerzego Ficowskiego według recenzji, szkiców i rozmów z lat 1956–2007, oprac. Piotr Sommer. Sejny: Pogranicze, 2010.
16.Okely, Judith. „Anthropology and Autobiography. Participatory experience and embodied know¬ledge”. W: Anthropology and Autobiography, red. Judith Okely, Helen Callaway. London–New York: Routledge, 1992.
17.Ostałowska, Lidia. „Myślę, więc nie ma mnie. Rozmowa z Jerzym Ficowskim”. Gazeta Wyborcza. Magazyn 1994, 41.
18.Pratt, Mary Luise. Imperialne spojrzenie. Pisarstwo podróżnicze a transkulturacja. Tłum. Ewa Elż¬bieta Nowakowska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011.
19.Rampley, Matthew. „The ethnographic Sublime”. Anthropology and Aesthetics 47 (2005): 251–263.
20.Tuwim, Julian. „Cyganie. Rozmowa z Jerzym Ficowskim”. Problemy 10 (1950): 656–664.
21.Yates, Dora E. My Gypsy Days. Recollections of a Romani Rawnie. London: Phoenix House Ltd., 1953.
22.„W życzliwości dla cudu. Z Jerzym Ficowskim rozmawia Magdalena Lebecka”. W: Wcielenia Jerzego Ficowskiego według recenzji, szkiców i rozmów z lat 1956–2007, oprac. Piotr Sommer, 661–688. Sejny: Fundacja Pogranicze, 2010.